'Onbekende' Vlaardi
verdienen meer aan
In Vlaardingen is het iedere zondag
monumentendag. Gewoon een kwestie van
vroeg opstaan en de straat op gaan als de
stad nog op één oor ligt. Na zonsopgang
kun je op de dag des Heeren urenlang
wandelen door stegen en straatjes waar je
anders nooit komt, zonder dat je aandacht
wordt afgeleid door verkeer of ander
rumoer. Je kunt je ogen ongehinderd langs
het erfgoed laten dwalen. Want hoeveel
gaten de vernieuwingsdrang ook in het
stadsbeeld heeft geslagen, de Vlaardingse
binnenstad telt nog steeds een behoorlijk
aantal panden en plekken met een verleden
dat verder dan een paar decennia teruggaat
in de tijd.
Tijdens zo'n wandeling kan worden vastgesteld dat lang
niet alle historische bouw in de voormalige vissersstad
in topconditie verkeert. Hoewel het gemeentebestuur
ontegenzeglijk meer aandacht krijgt voor het erfgoed,
lijkt een doortastend monumentenbeleid nog ver weg. De
tegenstellingen zijn groot. Sommige panden worden met veel
zorg onderhouden, andere zijn hard op weg te vervallen tot
beklagenswaardige krothuizen, met het zogenaamde Leski-
pand op de Hoogstraat - in het hart van de stad - als absoluut
dieptepunt. Uitgerekend deze bouwval is in handen van de
gemeente Vlaardingen, maar er zijn ook talloze vervallen
bouwhistorisch interessante panden in particulier bezit.
"We hebben nog heel wat te repareren," stelt Wout den
Breems, voorzitter van de Historische Vereniging Vlaardingen,
vast. Het klinkt als een verzuchting, maar Den Breems bedoelt
het tegendeel. "Nadat we jarenlang zijn genegeerd, hebben
we nu het tij mee. Er is nu een goed overleg en we worden bij
steeds meer stadse zaken betrokken. Daar willen we optimaal
van profiteren."
De HVV heeft een stevige reputatie als luis in de pels
van sloop-aholics. De vereniging werd opgericht toen in
Vlaardingen onder de voortvarende leiding van wethouder
Teun de Bruijn in de jaren zestig van de vorige eeuw het ene
kenmerkende stadsgezicht na het andere met de grond gelijk
werd gemaakt en als gevolg van het streven de armoede
voorgoed uit te bannen en stad de moderne tijd binnen te
loodsen, al het karakteristieke voorgoed dreigde te verdwijnen.
Tot op de dag van vandaag verzet de vereniging zich tegen
rigoureuze ingrepen in de historische bebouwing.
Peter de Lange
Hoogstraat Vlaardingen, foto Cornelia Montfoort
In het recente verleden ging de HW met zijn gedreven
erfgoedwachters Jeroen ter Brugge en Bert van Bommel
procedures aan tot aan desnoods de hoogste instanties. Dat
is nu niet primair de lijn van het huidige bestuur, zegt Den
Breems (61). "Wij geloven in overleg."
Hoe moeizaam de gesprekken soms ook verlopen, aan de
andere zijde van de tafel is toch duidelijk een omslag te
merken. "Wij hebben er altijd op gehamerd dat het historisch
bezit er goed moet uitzien. Ook de gemeente begint nu te
beseffen dat als je een aantrekkelijke stad wilt zijn en nieuwe
inwoners wilt binnenhalen, je je historie met zichtbaar respect
moet behandelen." De globalisering speelt de HVV in de kaart,
die heeft op veel plaatsen een zoektocht naar het eigene op
gang gebracht. "Dat willen wij uitnutten. Daarom zitten we er
bovenop."
Den Breems wil de opbloeiende samenwerking met de
gemeente niet in de waagschaal stellen door zich al te kritisch
uit te laten. Daarom probeert hij, op een warme zomeravond
slenterend langs oude pandjes en daar commentaar op
leverend, de kerk in het midden te houden. Bij de recente
afbraak van 'juweeltjes' als de Ambachtsschool aan de
Deltaweg en de voormalige huishoudschool aan de Van
Hogendorplaan staat hij liever niet meer stil. Daar is toch
niks meer aan te doen. Liever wijst hij op de in voorbereiding
zijnde restauratie van Het Oude Thuis aan de Oosthavenkade.
Jarenlang heeft de vereniging daar maatregelen geëist en nu
zit er eindelijk schot in. De firma Mol uit Vlaardingen heeft
het verveloze maar beeldbepalende pand gekocht van de
gemeente en gaat er naar tekeningen van architect Wijnand
Houdijk woningen en kantoren in vestigen. Met inachtneming
van de monumentale waarden. "Het wordt een pareltje,"
voorspelt Den Breems.
Musis 282
v V 'i i. - V:'>
