Pastorie St. Jan de Doper, fotocollectie Gemeentearchief Schiedam
kerkelijk erfgoed. Nog in september 2008 berichtte rkkerk.
nl, het tijdschrift van de Nederlandse Kerkprovincie, dat de
Nederlandse bisschoppen in het algemeen afwijzend staan
tegenover herbestemming van kerkgebouwen. Kerken die
toch herbestemd worden, moeten blijven getuigen van de
christelijke traditie. Zo niet dan verkiezen ze afbraak boven
herbestemming van het 'gewijde' gebouw. Hoe katholiek van
oorsprong ook, het aantal middeleeuwse kerken waarop deze
richtlijn betrekking kan hebben is sedert de Reformatie slechts
mondjesmaat voorhanden. En in het geval van de Havenkerk
geldt dit al evenmin, aangezien het bisdom zelf de kerk in
de jaren zeventig heeft verkocht, waarmee de wijding teniet
is gedaan. Dit gold al evenmin voor de grote Maastrichtse
voorbeelden, het Kruisherenklooster en de Dominicanenkerk.
Dat het Maastrichts gemeentebestuur van harte meewerkte om
deze met verval bedreigde monumenten, grondig gerestaureerd
te krijgen is daarom voorstelbaar, hoe katholiek de stad ook
is. In het geval van de Selexyz-boekhandel was het bovendien
het gemeentebestuur zelf dat de verantwoordelijkheid voor de
restauratie en het beheer op zich nam, met de boekhandel als
enthousiast mede-investeerder en huurder van het gebouw
in een speciaal voor dit project gevestigde publiek-private
samenwerking.
In Schiedam zal dit niet - of in zeer afgeleide vorm - het geval
zijn. Ars Renovandi heeft de kerk en de pastorie aangekocht
en heeft als private partij de verplichting op zich genomen de
kerk te restaureren volgens de daarvoor geldende regels van
Monumentenzorg. Een samenwerking is besproken met het
ernaast gelegen Jenevermuseum, eveneens een private partij,
echter voor het overgrote deel draaiend op een structurele
gemeentelijke ondersteuning. Tegenover de pastorie op de
Hoogstraat neemt de gemeente als eigenaar van een fors
aantal panden de winkelontwikkeling ter hand en zal waar
mogelijk commercieel-cultureel gebruik stimuleren. Tevens
kan in dit complex de Monopole worden ingebracht, mits
het bouwkundig herstel en de restauratie van het exterieur
door een private partij wordt uitgevoerd en een bestemming
wordt gezocht die in overeenstemming is met het hier op de
Hoogstraat gewenste commerciële en culturele kader.
Monopole, voormalige bioscoopzaal
Dit is zeker het geval waar voor kerken en kloosters een
nieuwe bestemming in de cultuursector kan worden gevonden
zoals met het Catharijneconvent in Utrecht en de Nieuwe
Zijds-kapel in Amsterdam. Desalniettemin heeft het Nederlands
episcopaat bezwaar tegen de herbestemming van het katholiek
337 Musis