Boekhandel J.S. van Leeuwen Broerstvest 85 - Schiedam
Boekhandel Post Scriptum Hof van Spaland 31 - Schiedam
Plantageboekhandel Den Draak Veerplein 33 - Vlaardingen
Musis 360
Je kunt dat alleen stoppen, als je van je
laat horen en dus hebben we op 7 maart
1961 bij ons in De Klok de Vereniging
Middenstands-bedrijven Schiedam-Zuid
opgericht. We wilden een blad uitgeven
met advertenties van de middenstanders
in Schiedam-Zuid en acties organiseren
om de mensen op de been en naar
de zaken te krijgen. In die eerste
vergadering besloten we ook om voor
de bewoners van de nieuwe flats aan
de Havendijk een plattegrond te laten
drukken met alle middenstands-bedrijven
in de Gorzen. We wilden die mensen
daarmee stimuleren hun inkopen in de
Gorzen te gaan doen. Ik was voorzitter
en de andere bestuursleden van het
eerste uur waren C. Ossenwaarde,
J.Bonefaas, J.Ilmer en C.van Marijnen.
Een populaire actie was de jaarlijkse
St.Nicolaas- en Kerstactie, waarbij we
een boekje uitgaven met het programma
en kortingsmogelijkheden voor de
klanten van alle bedrijven die meededen.
De vereniging bestaat nog steeds.
Mijn grootste klus in de Gorzen is het
Zwembad-Zuid geweest. Dat is een
lang en ingewikkeld verhaal, waaraan
werkelijk iedereen te pas is gekomen.
Het heeft zes jaar geduurd, voordat het
er was, maar toen stond er ook iets. Het
begon met het open zwembad bij de
Westfrankelandsedijk. Dat zat vol met
ratten, waardoor kinderen de ziekte van
Weil kregen en daaraan zelfs stierven.
Daarop kwam het Sportfondsenbad
aan de BK laan. Dat was ongeschikt
voor kinderen, omdat er teveel chloor
in het water zat. De kinderen uit de
Gorzen moesten dus naar Rotterdam
om te zwemmen. De opening van het
zwembad in Groenoord was aanleiding
om te kijken of we ook een zwembad
in de Gorzen konden krijgen. In de
Poortugaalsestraat woonde een raadslid
van de PvdA, mevrouw Krikke en met
haar en aannemer De Vries uit de
Visserstraat hebben we toen een plan
voor een zwembad in Zuid gemaakt.
We hebben bij notaris Sneep de Stichting
Zwembad-Zuid opgericht en zijn in
1967 een actie begonnen om geld in te
zamelen. Dat deden we met de slogan:
U bent beter uit met een bad in Zuid.
We hebben een organisatie opgezet
van vrijwilligers die elke week overal
dubbeltjes en kwartjes bij de mensen
ophaalden en op een rekening van
het kantoor van de Spaarbank in de
Leliestraat stortten. In onze krant stond
wekelijks een barometer waarop de
mensen konden aflezen hoeveel geld
er was. Op die manier was iedereen in
de Gorzen erbij betrokken. Wethouder
De Graaff van sport was boos: jullie
zetten de gemeente voor het blok; zo'n
zwembad kost meer dan jullie ooit bij
elkaar kunnen brengen en dus zal de
gemeente bij ieder bezoek veel geld
moeten bijleggen. Ik had maar één
antwoord: mevrouw, dat zwembad
moet en zal er komen. Toen begon
de gemeente met de gebruikelijke
vertragingstactiek. Het plan voor het
zwembad werd - op zijn Gorzens - 'een
laadje lager gelegen'. Dat is niks voor
mij en ik ging een versnelling hoger. We
wisten precies waar het moest komen,
op de hoek van de Westfrankelandsedijk.
Om de vaart erin te houden en de
vrijwilligers niet teleur te stellen moest
die plek door een bord gemarkeerd
worden. Dan was iedereen gerust én
kon de gemeente niet meer terug. Ik
ben uiteindelijk bij de minister van
Binnenlandse Zaken terecht gekomen.
Ik weet zijn naam niet meer, maar zijn
zoon was stuurman op een tanker die
in de Wilhelminahaven werd 'gecleand'
en hij had vanaf het schip 'onze' plek
gezien.
Die vond 'ie prima en hij schreef een
brief dat het goed was.
De wethouder voelde zich gepasseerd,
maar we hadden het wel voor elkaar.
Het bord is geplaatst, de pers heeft het
gefotografeerd en de gemeente kon niet
meer terug. We zijn nog naar Duitsland
geweest om moderne zwembaden
te bekijken. Met een vliegtuig naar
Hannover. Ongelooflijk, maar het
gebeurde. Wethouder De Graaff heeft het
zwembad in 1973 geopend.
Als ik nu vanuit mijn flat aan de
Havendijk over de Gorzen uitkijk en
zie hoe die wijk kans heeft gezien zijn
eigen karakter te houden, ben ik ervan
overtuigd dat de Gorzen alleen zichzelf
heeft kunnen blijven, omdat hij iedereen
als bewoner verwelkomt en accepteert,
ongeacht uit welke andere wijk van
Schiedam of ver buitenland men komt,
als men zich maar houdt aan de manier
van leven van de Gorzen én de regels
die daarbij horen. Je moet sociaal zijn
en hard (willen) werken. Sociaal zijn
betekent ook dat je met je straatgenoten
in het Nederlands moet communiceren,
of daarvoor tenminste je best moet doen
en je je niet in je eigen cultuur moet
afsluiten. De kracht van de Gorzen is dat
de bewoners dat allemaal onder elkaar
regelen. Als er iets mis gaat roepen
ze geen politie, maar praten ze het
onderling uit. Je kunt dat sociale controle
noemen en ouderwets vinden, maar het
werkt wel, want het is een fantastische
wijk met een groot zelfregulerend
vermogen en een sociale samenhang,
waarop menige wijk jaloers kan zijn!
In december verschijnt bij uitgeverij Voet
Roovers in Schiedam, deel 3, De Gorzen
van de hand van Laurens Priester en Henk
Slechte.
