Croenelaan 1958
In de bijschriften van 'De Gorzen' is gekozen voor een puur
feitelijke benadering. Op die manier weten we dat in 1953
18 schillenboeren in Schiedam tezamen 2.269 ton schillen
ophaalden (die van tuinbonen niet meegerekend want die
waren door het teveel aan looizuur onbruikbaar als veevoeder
en moesten dus gewoon in de vuilnisbak worden gedeponeerd
- de bak aan de stoeprand te reinigen door de eerste
Schiedamse bakkenwasserij) maar ook dat de Vereeniging tot
het verschaffen van goede woningen aan minvermogenden te
Schiedam niet alleen Nieuwsticht heeft gebouwd maar ook een
complex woningen realiseerde aan de Hagastraat nabij het in
1979 afgebroken café van Bram Scholte.
Die feitelijkheid sluit uitstekend aan op het karakter van de
foto's. Roovers had niet tot taak het karakter vast te leggen
van onder andere dit stadsdeel, zoals ongeveer terzelfder
tijd Robert Collette dat wel deed in zijn foto's van de ruiterij
van Van Geyl aan de Wilhelminahaven, de spelende jeugd in
Gorzen, de arbeiders van Wilton Fijenoord en Gusto op weg
naar huis, de industrie aan de Maasdijk en de koetsiers aan de
ochtendkoffie in café De Klok.
'Voor oudere Schiedammers moeten de foto's van Roovers
een feest van herkenning zijn met alle verdwenen winkels,
gesloopte gebouwen, bekende gezichten en de bijbehorende
persoonlijke herinneringen', zeg Paul Meurs in het voorwoord
van deel twee in de serie 'Roovers in Schiedam:
'De modernisering van de binnenstad. Het Voorwoord besluit
daarop met: 'De foto's van Roovers laten een grotendeels
verdwenen samenhang zien, die helpt om de hedendaagse stad
beter te kunnen begrijpen en waarderen'.
Laurens Priester en Henk Slechte tonen zich in het voorwoord
van deel drie: 'De Gorzen' heel wat terughoudender: 'Het cliché
wil', schrijven zij, 'dat ondanks al deze ingrepen de Gorzen zijn
eigen karakter als woonwijk behouden heeft. Families wonen
er nog steeds van generatie op generatie in een dichtbevolkte
wijk met veel smalle straten en kleine woningen.
Dit mag voor een deel waar zijn, maar het neemt niet weg
dat de Gorzen zoals Jan Roovers die fotografeerde, een wijk
met veel industriële bedrijvigheid, voor een belangrijk deel
verdwenen is.' Geen feest der herinnering dus, maar het
plaatsen van de foto's in de juiste context waarin Roovers zijn
foto's maakte, als onopgesmukte documentatie van het straat-
en stadsbeeld tussen 1953 en 1980. En om die reden een
belangrijke bron en waard om zorgvuldig publiek te worden
gemaakt. Hans van der Sloot
Musis 376
