7 Musis
een echte suikerjunk. Soms wordt de smaak bepaald door
bijgeloof. Van een ijsmeester van Unilever stamt het verhaal
over een fabriek in Maleisië, waar tegen hoge kosten een
machine werd ontwikkeld om de betonharde pitten van de
durian-vrucht te vermalen. De lokale consument weigerde
durianijs te eten als daar niet ook de pit in was verwerkt,
omdat die potentieverhogend zou werken. En in Portugal,
vertelde dezelfde Unileverbons, had een ijsfabriek na kostbare
investeringen moeten erkennen dat Portugezen een afkeer
hebben van wat Engelsen juist erg lekker vinden: mintijs. In
Portugal gelooft men dat je van mint impotent wordt.
Een typische Winzo-specialiteit ontwikkeld voor de Hollandse
smaak is het stoofpeertjesijs inclusief een scheutje glühwein.
Drie ijskarren van Winzo. (Reproductie van een glasplaat,
Collectie Stadsarchief Vlaardingen
Dat doet het vooral goed op de donkere dagen aan het begin
en aan het einde van het seizoen. De ervaring leert dat de
consument bij koud weer vooral vraagt naar donkere kleuren.
Bij mooi weer wil hij lichtere tinten en smaken, zoals kokos en
watermeloen.
Sommige oudere klanten hebben maling aan al die opsmuk.
Zij vragen gewoon om "echt Winzo-ijs". Daarmee bedoelen
ze het simpele witte ijsje met vanillesmaak dat ze als kind aan
de kar kochten. Ook die soort blijft verkrijgbaar. Het wordt
nog steeds gemaakt naar het in de loop der tijd enigszins
aangepaste maar zorgvuldig geheimgehouden recept van de
naamloze kennis van Jan van der Windt uit 1919. Aan de kar
is het echter niet meer verkrijgbaar. Winzo heeft de hele vloot
van de straat gehaald. Woonerven, verkeersdrempels, paaltjes
en geparkeerd blik hebben de straten onbegaanbaar gemaakt
voor de ijskar. Bovendien is de consument veeleisender
geworden, vertelt Rick: „In een kar kun je vier, vijf smaken
meenemen. Dat vinden de klanten te weinig. Ze zeggen: dan
rij ik net zo lief even naar de winkel, daar kan ik kiezen uit
twintig smaken."
In de salon heerst sinds de opening in 1953 op zomerse
dagen steevast topdrukte. Waarom begint Winzo geen
tweede winkel? Vooral klanten uit het Westland dringen daar
op aan. Maar groeien is commercieel minder interessant
dan het lijkt, antwoordt Rick. „De winkelhuur loopt ook 's
winters door, als je gesloten bent." Bert is ook altijd tegen
uitbreiding geweest. Een zaak buiten Vlaardingen7 Hij schudt
resoluut het hoofd. „Een schipper moet de boegspriet van
zijn schip blijven zien," meent hij. Bijzondere bestellingen
daarentegen worden als een uitdaging gezien. Zo maakte
Bert ooit voor de C&A-top, in de persoon van veertig leden
van de Brenninkmeijerfamilie bijeen voor een vergadering
in het Deltahotel, een reusachtige ijstaart van 22 kilo die
rijkelijk was versierd, onder andere met logo's van het
kledingconcern. Bij het bezorgen van zijn creatie viel hij in
het hotel van de keldertrap, met zijn gezicht midden in de
taart. „In het restaurant heb ik de taart opgekalefaterd en
daarna met een stalen gezicht uitgeserveerd. Niemand die
iets merkte."
Uit de vele verhalen die de familie in de loop van negentig
jaar verzamelde rond de ijsverkoop, stamt ook het bezoek
van een bruidspaar, dat verzocht een reportage te mogen
maken in de salon. Man en vrouw hadden elkaar bij
Winzo leren kennen toen ze in de rij stonden te wachten
op hun beurt voor een ijsje.
ft»»
Afbeelding van een bedrijfswagen en een ijskar van
Winzo. (Fotoreproductie uit het familiealbum van de heer
KJ. van der Windt, Collectie Stadsarchief Vlaardingen)
Ijsman Smit met een ijskar van Winzo op de Markt in
Vlaardingen. (Collectie Stadsarchief Vlaardingen)