Sigiswald Kuijken
en zijn viola da spalla
muziek in Schiedam
op het allerhoogste niveau
tekst: Rien Frölich
Zaterdag 13 juni 2009. Het Holland Festival is in volle gang. In Den Haag is net het Festival
Classique begonnen. Op Terschelling worden de voorbereidingen getroffen voor het Oerol Festival.
Aan Schiedam lijkt dat alles tamelijk ongemerkt voorbij te gaan. Lijkt, want terwijl de molens op
de Westvest, hoog in de wind, er lustig op los draaien staat het Schiedam aan de voet daarvan op
het punt even middelpunt te worden van de authentieke muziekbeoefening in de wereld. In de
kerk van de Nederlandse Protestanten Bond aan de Westvest 90 wachten tien studenten oude
muziek op de komst van violist en barokspecialist-van-het-eerste-uur Sigiswald Kuijken. Hij geeft
in Schiedam een masterclass, gevolgd door een concert, waarin hij ook de verloren gewaande
'viola of liever violoncello da spalla' zal bespelen.
"Een ramp!"
Wereldwijd
Musis 28
Initiator van dit bijzondere muziekfeestje is fervent muziek
liefhebber Gabi Geluk, die met dit blijk van bewondering
zijn bestuursperiode van het Ritsema van Eek Fonds afrondt.
Zondag 14 juni kreeg de masterclass voor nog eens 15 stu
denten een vervolg in het Haagse Diligentia.
De barokmuzikanten popelen. Om 11 uur moet de masterclass
beginnen. Voorlopig echter zitten ze, in navolging van de
legendarische drie kleine kleutertjes, op die mooie zomerse
dag op het hek van Westvest 90, de kerk die vanwege zijn
schitterende akoestiek en dito programmering ook bekend
is als kamermuziekcentrum. Veel meer dan om de beurt
wat repeteren is er niet bij: de trein die Sigiswald van België
naar Schiedam moet brengen staat vanwege een gebroken
bovenleiding ergens op dat traject muurvast. De meester heeft
laten bellen, maar is zelf onbereikbaar omdat niemand zijn
mobiele nummer kent. Omdat ook niemand weet waar die
trein staat is 'we halen hem wel even op' geen optie.
Binnen wordt inmiddels de fortepiano, een schitterende kopie
van een Stein, Mozarts favoriete vleugelbouwer, gestemd. Hij
zal tijdens de masterclass worden bespeeld door de Hongaarse
Petra Somlai en tijdens het concert door Luc Devos, solo en
samen met barokviolist Sigiswald in muziek van, ja van wie
anders: Mozart.
Binnen tref ik Gabi Geluk, initiator van dit alles: "Een ramp",
roept hij gelaten uit. Maar het geeft ons wel even de gelegen
heid om het over zijn grote liefde te hebben, de muziek, en zijn
betrokkenheid bij muzikaal talent. Immers, het was zijn idee
om zijn bestuursperiode van het Ritsema van Eek Fonds, dat in
bijna-anonimiteit uitzonderlijk talent op allerlei terreinen van
de kunst ondersteunt, af te ronden met een masterclass en een
concert van de man die hij zozeer bewondert.
Geluk: "Ik hoorde Sigiswald Kuijken voor het eerst in de
jaren 70 in Oudkatholieke Kerk in Delft en was direct onder
de indruk. Toen hij in 2005 opnieuw in die kerk speelde, nu
op de viola da spalla, heb ik hem na het concert uitgenodigd
voor een glaasje wijn. Het klikte meteen. Inmiddels was ik
in Schiedam lid geworden van de Sociëteit De Vrijheid 1945,
waar ik, in de open vriendschappelijke sfeer die daar heerste,
vrienden maakte en mij steeds meer thuis voelde. Gevolg
was dat ik werd gevraagd voor het bestuur van het 'Weeshuis
der Hervormden'. 'Maar ik ben niet Hervormd', wierp ik
tegen. Het bleek geen beletsel: dat ik wel gedoopt ben was al
voldoende. Uit dat weeshuis, dat zich vooral voor de zwakken
inzette, kwam het Ritsema van Eek Fonds voort, dat in alle
bescheidenheid juist sterk uitzonderlijk talent kansen wil
bieden. Voor het idee om Sigiswald Kuijken naar Schiedam
halen om zich met een masterclass voor dat talent in te zetten
kreeg ik de handen van het bestuur op elkaar."
Ritsema van Eek? Waar komt die naam vandaan?
Bestuursvoorzitter Loe Koppejan geeft het antwoord: "Toen uit
de gelden van het weeshuis het huidige fonds werd opgericht
heb ik voorgesteld die stichting de naam te geven van de
eerste voorzitter van het weeshuis, Jan Ritsema van Eek."
De 25 deelnemers aan de masterclasses zijn afkomstig uit
de hele wereld: Hongarije, Spanje, Frankrijk, maar ook
Noord- en Zuid-Amerika, Canada, Australië, China en Japan.
