Creatieve ondernemers zijn
essentieel voor Schiedam
door: Han van der Horst
17 Musis
De minigehaktballen smaakten puik op de Creatieve Top die
de Kunstalliantie op vrijdagavond 19 februari in de kapel van
het Stedelijk Museum organiseerde. Toch klaagden sommige
aanwezigen dat zij kruidiger hadden gekund. Gold dat ook voor
de bijeenkomst? Het ligt eraan, hoe je het bekijkt.
De Creatieve Top is bedoeld als een gelegenheid voor de
creatieve ondernemers van Schiedam om elkaar op een
informele wijze te ontmoeten. Zo kunnen zij, hoopt dr. Jolande
Bosch van de Kunstalliantie, wat van elkaar leren. Haar
proefschrift, verdedigd aan Northumbria University in de
roemruchte Noord-Engelse stad Newcastle, gaat over de manier
waarop kunstenaars beslissingen (zouden moeten) nemen.
Drie creatieve ondernemers waren uitgenodigd om een
beeld te geven van hun bedrijf. Dat waren interieurontwerper
Onno Donkers, modeontwerpster Linda de Boer uit de tot
Distillateursbuurt omgedoopte Slachthuisbuurt en beeldend
kunstenaar Marcel Wesdorp uit de Gorzen. Het contrast tussen
hun presentaties was groot omdat ze alle drie op een heel
ander terrein actief zijn Onno Donkers rekent de Amsterdamse
Westergasfabriek en het Rotterdams Filmfestival tot zijn klanten.
Bij Linda de Boer moetje wezen voor een unieke trouwjapon of
feestjurk. Marcel Wesdorp is meer een klassieke kunstenaar,
zij het dat de computer zijn belangrijkste gereedschap is. Hij
ontwikkelde een virtueel landschap van tien bij tien vierkante
kilometer. Vervolgens, legde hij uit, liet hij zijn computers
ontdekkingtochten organiseren door dit niet bestaande gebied,
die op het scherm in beeld gebracht worden. Het kunstwerk is
inmiddels verkocht en - verklaarde Wesdorp trots - de meeste
computers waren inmiddels de deur uit.
Het salonensemble DamesDanzi zorgde voor de muzikale
omlijsting. De walsjes en de Weense koffiehuismuziek van een
eeuw geleden inspireerden tot beschaafde kout en prettige
gesprekjes. De organisatie wilde echter meer en daarom
bewoog zich een Haagse performancekunstenares die tijdens
haar optredens luistert naar de naam Pretty Picture, tussen
de aanwezigen. Haar wijduitstaande petticoat was versierd
met grote witte letters en zij duwde een karretje voort, waarop
zich leitjes bevonden met uiteenlopende woorden, zoals "groei"
en "creativiteit". Zij vroeg alle aanwezigen om te poseren
met de uitspraak van hun voorkeur. Daar kregen ze dan een
mooie ouderwetse polaroidfoto van mee. Ik kan mij vergissen,
maar geen enkele creatieve ondernemer koos het bordje
met "samenwerking". Toch bleef het niet ongebruikt. Twee
aanwezigen wilden er - geheel onafhankelijk van elkaar - graag
mee poseren. Dat waren Marieke Groot, beleidsmedewerker
Economische Zaken bij de gemeente en wethouder Kunstzaken
Wil Vissers. Op het eerste gezicht leek alles heel duidelijk:
de overheid streeft samenwerking na maar kunstenaars en
creatieve ondernemers zijn net kikkers in een kruiwagen. Zij
springen alle kanten op, wat je ook probeert.
Was dat het magere resultaat van de ontmoeting in het Stedelijk
Museum? Het is maar wat je mager noemt en het is ook maar
wat je samenwerking noemt. Aan het begin van de bijeenkomst
deelde iemand van de Kunstalliantie mee dat op de Creatieve
Kaart van Schiedam zo n tweehonderd ondernemers figureerden
maar dat het er waarschijnlijk nog wel meer waren. Bij elkaar
leveren zij dan een belangrijke bijdrage aan het gezicht van de
stad. Zij zijn binnen ons MKB een opvallend smaldeel. Voor de
Nederlandse economie wordt het creatief ondernemerschap
steeds belangrijker. Naast de traditionele exportproducten zoals
kaas en snijbloemen, worden televisieprogramma's en games
steeds belangrijker. Onderschat in dit opzicht ook niet
de betekenis van informele ambassadeurs zoals DJ Tiësto.
Creatieve ondernemers leveren producten en diensten
die heel erg passen in de technologische en economische
ontwikkelingen van de eenentwintigste eeuw. Het gaat steeds
minder om zuivere hardware, het gaat om slimme ideeën. Wat
dat betreft zou je innovatieve ondernemers als Hatenboer van
de waterzuiveringsinstallaties of Huisman van de veelsoortige
heel grote en aparte dingen die zelf drijven of op schepen
worden gemonteerd, bijna tot de creatieve ondernemers kunnen
rekenen. Ze zijn het niet. Ze horen meer bij de uitvinders thuis,
maar zij zijn voor hun groei en bloei toch afhankelijk van een
geestelijk klimaat, waarin nieuwe ontwikkelingen, dwarse
gedachten en ongebruikelijke oplossingen alle ruimte krijgen.
Als een gemeenschap een grote sector van creatieve onder
nemers kent, dan komt zo'n klimaat vanzelf tot stand. Schiedam
mag dus blij zijn met zoveel creatief ondernemerschap binnen
haar veste. De stad heeft ook nog het geluk dat het in de
meeste gevallen geen gevestigde ondernemingen zijn, maar
nieuwe bedrijfjes die door enthousiaste jonge mensen in het
leven zijn geroepen. Bijkomend voordeel: zij zullen interessante
arbeidsplaatsen scheppen, want het MKB is hoe dan ook de
motor van de werkgelegenheid en dat geldt net zo goed voor de
creatieve ondernemers.
Kortom: zij vormen een hoeksteen in het economisch gebouw
van de stad. Trek die steen weg en wat overblijft is een soort
ruïne van Matenesse.
Het was dan ook geen wonder dat juist de wethouder en haar
adviseur voor "samenwerking" kozen. Zij hebben zicht op het
geheel van het creatieve ondernemerschap in Schiedam. Hoe
zou die samenwerking er dan uit moeten zien? Ondernemers uit
verschillende branches kunnen veel van elkaar leren door te
praten over de knelpunten en de mogelijkheden die zij op hun
eigen terrein tegen komen. Alleen al het gesprek levert vaak
een beter inzicht op in de eigen situatie. Bijvoorbeeld als het
gaat om de marketing van het eigen product bij verschillende
doelgroepen.
Tegelijkertijd is de overheid - als het goed is - sterk geïnteres
seerd in de ervaringen van de creatieve ondernemers met de
locatie Schiedam. Daarmee kan de gemeente haar voordeel
doen, als het erom gaat het vestigingsklimaat voor deze zo
belangrijke sector van het plaatselijk MKB te verbeteren. Veel
creatieve ondernemers staken bordjes omhoog met daarop
"Creativiteit", "Groei" of vergelijkbare termen. Inderdaad, daar
gaat het om. Maar je zet nog een paar zeilen bij als je volgt hoe
mede-ondernemers door de golven klieven van het economisch
getij.
De Creatieve Top van februari was kruidig genoeg. Kleine
suggestie aan de Creatieve Alliantie voor de volgende top:
hoe breng je jezelf onder de aandacht? Hoe werfje klanten?
Er zijn vast wel creatieve ondernemers in de stad die hierover
uit de school kunnen klappen op een zodanige wijze dat ze de
concurrentie niet wakker maken.
