'//aMaifat'
Berg. Deze betoogde dat de afwijkingen van het bestek hun
oorsprong hadden in de dagelijkse praktijk. Het fundament
moest lichter worden uitgevoerd in verband met de kritische
ligging aan de Hoogstraat - toch Schielands Hooge Zeewering
en dus een hooggelegen dijklichaam met alle risico van
verzakken en afglijden van dien. De lichte uitvoering van de
kap hield verband met de vroeg invallende herfst en de daarbij
behorende stortregens waardoor het gebouw sneller onder
dak moest worden gebracht.
Niet voor de harde kern
'Achter de fagade van de Hollandse stad', geeft op deze
wijze een breed overzicht van de bouwpraktijk in zeven
Hollandse steden. De auteur is daar methodisch te werk
gegaan. Uiteindelijk wordt de basis gevormd door Medema's
proefschrift. Na een algemene inleiding over het stedelijk
bouwbedrijf in de achttiende eeuw, gaat het boek dieper in op
deelaspecten zoals de zoektocht naar een efficiënt stedelijk
bouwbedrijf, kennis en kunde, de toenemende betekenis van
externe deskundigheid, de basisstructuur van de stad, het
zoeken naar uitingsvormen van macht en welstand en de
bouw ten behoeve van zorginstellingen.
Deze methodische aanpak maakt dat geen der in het boek
behandelde steden losstaand van de anderen wordt behandeld.
Vanuit de gekozen typologie wordt het onderwerp over alle
steden behandeld. De harde kern van 'Schiedam-verzame
laars' zal aan 'Achter de fagade.... misschien niet het plezier
beleven dat hij of zij zich ervan had voorgesteld bij het zien
van de plaatjes die het eenvoudige Schiedamse St. Jacobs
Gasthuis uit de zeventiende eeuw Schiedam evenveel eer doen
toekomen als het geheel volgens de strengste classicistische
regels opgetrokken Oudemannenhuis in Amsterdam. Maar
tot hem of haar richt de auteur zich ook niet waar hij voor
elk detail van zijn betoog langs de ontwikkeling in zeven
verschillende steden gaat. Elk met z'n eigen problematiek,
tradities en wensen. Wie dus meer te weten wil komen hoe
de stad Schiedam zich in z'n bouwopvattingen verhield
tot collega-steden elders komt daarentegen in 'Achter de
fagade...' in menig opzicht aan z'n trekken.
Ook in ander opzicht is het boek opmerkelijk. Teruggaand
naar het proefschrift dat aan deze uitgave ten grondslag ligt,
is het een publicatie die in een eerdere tijd niet of in ieder
geval minder voor de hand had gelegen. Een onderzoek
dat zich heeft voorgenomen een gedetailleerd overzicht te
geven over een zo specialistisch onderwerp als de organisatie
van het stedelijk bouwbedrijf in (de tweede helft van) de
achttiende eeuw, zou zonder de beschikbaarheid van
moderne hulpmiddelen en registratietechnieken minstens
een levenswerk zijn geweest. Nu laat het onbedoeld zien
hoever de bronnen tegenwoordig ontsloten zijn en archieven
toegankelijk zijn gemaakt. Als modern proefschrift bevestigt
het de grote waarde van de digitalisering van ons collectief
verleden.
Eén minpuntje mag bij dit alles echter wel worden genoemd.
De flaptekst rept van het feit dat steden als Leiden, Haarlem
en Delft met grote economische problemen worstelden
waar Rotterdam en Schiedam juist floreerden. Die econo
mische achtergrond komt in het boek niet uit de verf. Ook
schenkt Medema weinig aandacht aan de Verlichting als
maatschappelijke beweging die de opvattingen over politiek,
filosofie, wetenschap en religie grondig wijzigde en in de
tweede helft van de achttiende eeuw een brede reikwijdte
had. En dus kan het gebeuren dat het de auteur - in zijn studie
waarin vrijwel elk aspect samenhangt met de Verlichting -
ontgaat dat zijn Schiedamcitaat uit de Historie van mejuf
frouw Sarah Burgerhart (1782) precies raakt, waar het
het vooruitstrevende deel van de Nederlandse natie in de
achttiende eeuw om ging.
Maar goed, er moet nog wat te schrijven en te promoveren
over blijven. En zeker als het resultaten oplevert als 'Achter
de fagade van de Hollandse stad'.
Geert Medema; 'Achter de fagade van de Hollandse
stad, het stedelijk bouwbedrijf in de achttiende eeuw'.
Uitgave Vantilt, ISBN 9789460040535 NUR 648
rijk geïllustreerd in kleur 400 pagina's 29,95.
31 Musis
Oranjestraat 2, Postbus 448, 3100 AK Schiedam - tel. 010 473 89 88 - fax 010 473 32 32 - www.habetsenvanleeuwen.nl
Bij ons kunt u terecht voor persoonlijke en professionele rechtsbijstand
op het gebied van onder meer:
echtscheiding scheidingsmediation personen- en familierecht sociale
zekerheid arbeidsrecht immigratierecht letselschade.
Wij hebben jarenlange ervaring op bovenstaande terreinen.
Bij ons komt u terecht op een klein kantoor waardoor er veel ruimte is
voor persoonlijke betrokkenheid.
Als u een zaak bij ons in behandeling heeft gegeven, vinden wij het van
groot belang om met u samen te werken en in nauw overleg met u te
beslissen welke stappen genomen moeten worden.
Wij behandelen zaken zowel op basis van een betaalbaar uurtarief als
op basis van door de overheid gefinancierde rechtshulp.
