de Historische Vereniging Vlaardingen het initiatief heeft
genomen voor de inventarisatie van de zerken binnen het
oude gedeelte van de begraafplaats. Alle grafmonumenten
worden nauwkeurig gedocumenteerd, ook fotografisch,
waarna een plan van aanpak voor herstel en onderhoud
gemaakt zal worden. Uiteraard zullen rechthebbenden,
zolang die traceerbaar blijken, hierbij betrokken worden.
Uiteraard wordt samengewerkt met de gemeentelijke dienst
die verantwoordelijk is voor de begraafplaatsen en het
Stadsarchief levert genealogische gegevens bij de in kaart
gebrachte graven. Presentatie van deze inventarisatie ter
plekke en wellicht ook middels de website van de Vereniging
zou een mooie bekroning van dit initiatief zijn. Het zorgt voor
bekendheid van en betrokkenheid bij de begraafplaats en dit
draagvlak is op termijn weer belangrijk bij het behoud van
deze groene oase in de stad.
afstand die bij gestorvenen hoort. Het maakt daarmee ook
niet uit wie deze mensen zijn. Het zijn verwanten, vrienden,
kennissen, collega's. Elly Dijkshoorn vertelt in het mooi
vormgegeven boekje 'Vormen van her-inneren' hoe ze
op het idee kwam: "Inspiratiebronnen waren de prachtige
begraafplaats en een kistje met oude grafportretten." Dit kistje
moet, gezien de foto's die er in zaten (jaren 30-50), al jaren
bij de grafdelvers in de kast hebben gestaan toen Dijkshoorn
er tegenaan liep. Het zijn foto's van overledenen die op
zerken en kruizen van geruimde graven hebben gezeten
en waarvan iemand gedacht moet hebben dat het zonde of
misschien wel respectloos was ze weg te gooien. Anoniem
belandden ze in het kistje, de vrouwen in Vlaardingse dracht,
de kinderen op gelukkiger momenten en de
mannen netjes in het pak. Verantwoordelijk
wethouder van kunst en cultuur was tijdens
het verlenen van de opdracht Ben van der
Velde. In een tekstbijdrage in het boekje
('De Schat') memoreert hij hoe Dijkshoorn
een nieuwe betekenis aan de portretjes gaf:
"Elly stelde voor om een nieuw verhaal te
vertellen aan de hand van die schat. Geen
uitbundig verhaal, maar een verhaal dat bij
Elly hoort. Een project dus, aan de hand van
een kistje met herinneringen zoals we die
allemaal een levenlang met ons meedragen
en waar we ook niet aan kunnen ontkomen."
Treffende woorden die recht doen aan dit niet
eenvoudige project, waar idealiter iedereen
zich op een of andere manier in zou moeten
kunnen herkennen. Elly Dijkshoorn lijkt hier
wonderwel in geslaagd. Om met haar eigen
woorden te besluiten: "Het is zoals het is".
Bijzonder aangenaam verrast kan de bezoeker zijn over de
kunsttoepassing die met het gereedkomen van de nieuwe
aula en wachtruimte tot stand is gekomen. Zoals dat bij
nieuwe overheidsgebouwen in de regel gebeurt, is een
kunstenaar gevraagd een bijdrage te leveren. De keuze voor
de Vlaardingse kunstenares Elly Dijkshoorn is een gelukkige
geweest. Degenen die haar en haar werk kennen, weten
dat deze goedlachse en tegelijk betrokken kunstenares over
een groot inlevingsvermogen beschikt. En hoewel haar
opvallende verschijning zou kunnen doen vermoeden dat haar
kunst iets, in de positieve zin, exuberants heeft, kan gesteld
worden dat haar schilderijen/composities in symbiose met
hun omgeving zijn. Het zijn geen bescheiden kunstwerken,
ze zijn groot genoeg en zeker ook kleurrijk, maar ze passen
uitstekend binnen de architectuur en de beoogde sfeer. Het
meest opvallend zijn de vijf grote panelen die naast elkaar in
de aula hangen. Niet alleen zijn ze even groot, ook vormen
ze een eenheid door de voorstelling: oude grafportretjes
hebben afwisselend een plek gekregen op een eigen venster,
of misschien wel zerk. De verticale gelaagdheid laat zien
dat Dijkshoorn goed naar de geledingen in de aula gekeken
heeft. Het ritme wordt in de schilderijen voortgezet, terwijl
deze de treurende en in sommige gevallen afwachtende
bezoeker aanleiding geeft de gedachten te laten gaan. De
fijne kwaststreken in gedempte kleuren liggen als een sluier
over de vlakverdeling heen en bedekken ook de portretjes.
De geportretteerden, allen duidelijk niet meer onder ons,
zijn op die manier aanwezig, maar toch ook weer op een
Musis 34
Schade aan de grafstenen als gevolg van het mechanisch reinigen.
Vijf panelen in de aula. Foto: Elly Dijkshoorn
