Maar uitvoering van dit plan alleen is onvoldoende. Hij maakt
een vergelijking en stelt Vlaardingen voor als een schip met
een gat in de romp. "We zijn bezig het binnenstromende water
weg te pompen. Maar het gat wordt niet gedicht."
Doordat de gemeente enkel focust op uitvoering van het
woonplan, worden andere belangen uit het oog verloren.
In Vlaardingen lijkt men blind voor de onmiskenbare trends
die bezig zijn hun stempel op de toekomst te drukken, betoogt
Van Bommel.
"Praten over de toekomst is deels koffiedik kijken, maar drie
ontwikkelingen staan toch wel vast. We krijgen te maken met
een dalende bevolking, een verschijnsel dat bekend staat als
krimp, en die bevolking wordt ouder en ouder. Dat betekent
nogal wat voor de gebouwde omgeving. In krimpregio's zal
veel plat moeten, anders ontstaan er spooksteden. Punt twee
heet duurzaamheid. We gaan naar energiepassieve gebouwen.
We moeten ons aanpassen aan nieuwe bouwwijzen. Thema
drie tenslotte is het herbestemmen van de overvloed aan
panden die straks niet meer worden gebruikt. Nu al staat
veertien procent van de kantoorgebouwen leeg. Wat gaan
we daar mee doen? En wat gaan we doen met de verouderde
bedrijfsterreinen uit de jaren vijftig en zestig? Blijven die
exclusief bestemd voor bedrijven, of gaan we er straks ook
wonen?"
Beleidsnota's van B en W van Vlaardingen roeren deze
thema's onvoldoende aan, meent Van Bommel. "Men gaat er
te gemakkelijk vanuit dat onze levensstijl over twintig jaar nog
dezelfde is als nu. Wij anticiperen helemaal niet op hoe de
stad er in 2030 zal uitzien."
Blijft Vlaardingen het oude, weinig toekomstgerichte beleid
voeren, dan moet het gemeentebestuur op den duur rekening
houden met krimp, vreest Van Bommel. "Nieuwe inwoners
trek je niet alleen door leuke huizen te bouwen. Goede
bereikbaarheid bijvoorbeeld is ook van belang voor het op
peil houden van je inwonertal. Als je dat erkent, moet je niet
akkoord gaan met een tramverbinding vanuit Rotterdam
die niet verder gaat dan Holy en je eigen centrum links laat
liggen. En ook niet akkoord gaan met het ombouwen van
de Hoekse Lijn tot metro, waarvan de consequentie is dat de
directe railverbinding met Rotterdam CS wordt opgeheven.
Vlaardingers die per trein richting Utrecht willen, moeten
straks met hun bagage de metro in en overstappen op Beurs,
of op station Schiedam-Centrum overstappen op een trein
richting Rotterdam en daar dan opnieuw overstappen."
Zorgen voor goede werkgelegenheid is een andere
voorwaarde om nieuwe inwoners naar een stad te trekken.
Ook daarmee is het droevig gesteld volgens Van Bommel.
"Hoeveel bedrijven hebben wij met veel en hoogwaardige
arbeidsplaatsen? Ik weet er maar één: Unilever Research. Als
je niet in staat bent hoogwaardige werkgelegenheid binnen te
halen, accepteer je de vergrijzing. Dat doet de vraag rijzen of
we, met zo'n bevolkingssamenstelling, al die nieuwe huizen in
de Westwijk en de Babberspolder nog wel nodig hebben."
"In 2025 is meer dan de helft van de Vlaardingse bevolking
65 jaar en ouder. Daar houden we onvoldoende rekening
mee. We zijn bezig vooral woningen voor jonge gezinnen te
bouwen. Die woningen moet je straks allemaal weer gaan
herbestemmen. Maar in hoeverre zijn die huizen daarvoor
geschikt? Er zal veel moeten worden gesloopt, wat veel geld
gaat kosten. We doen er goed aan ons te realiseren dat we
tekst: Peter de Lange
foto's: Jan van Kampenhout
meer seniorenwoningen en meer verzorgingshuizen nodig
hebben. Misschien is de Wilhelminahaven wel een goede plek
om iets te doen voor deze groep. Je zou er een omgeving
van kunnen maken waar ouderen kunnen wonen in een
karakteristiek havengebouw met een eigen jacht voor de
deur.
Wat Vlaardingen de allereerste plaats nodig heeft, meent
Van Bommel, is een stadsbestuur met durf. Bestuurders die,
zoals burgemeester Jan Heusdens en wethouder Teun de
Bruin deden ten tijde van de wederopbouw, gaan voor het
hoogste. "Heusdens en De Bruin waren visionaire mensen.
Bij de ontwikkeling van de stad lieten ze zich terzijde staan
door Willem van Tijen, de grootste stedenbouwkundige van
zijn tijd. De Westwijk en de Babberspolder zijn typische
voorbeelden van de stedenbouw volgens de principes van die
tijd. We maakten er internationaal naam mee. Vlaardingen
was een ultramoderne, snel groeiende stad waar tal van
fameuze architecten aan meebouwden. We zouden een beetje
van het lef van toen moeten zien te herwinnen."
Niet alleen is het lef van toen verdwenen, ook veel van de
gebouwen die getuigden van het elan dat Vlaardingen toen
uitstraalde bestaan alleen nog in de herinnering. Of ze zijn
zodanig verminkt, dat ze de naam van hun ontwerper nog
maar weinig eer aandoen.
Bert van Bommel somt een treurigstemmend lijstje op.
Het politiebureau aan de Delftseveer van Marius Duijntjer:
gesloopt. De technische school aan de Deltaweg, van Dirk
Roosenburg: gesloopt. Het Holyziekenhuis van Joost Boks:
13 Musis
De Kadaveropslag
is verplaats naar hel
I afvalbrengstation
laan de Kreekweg
8S8£vSsD£S
Zicht op de watertoren van Vlaardingen
