Ontdekschiedam.nu pas
ontdekschied
meent hij. "Het is heel lastig om aan bronnen te komen. Maar
de tijd is interessant genoeg om er moeite voor te doen. Het is
het tijdperk van de adel, kastelen en de stedenontwikkeling."
Omdat veel bronnen in het Latijn zijn gesteld, volgde hij bij de
LOI een cursus Latijn op VWO-niveau. Tegenwoordig houdt hij
zich meer bezig met het tijdperk van de Franse overheersing,
eind achttiende, begin negentiende eeuw. Maar welbeschouwd
is hij wat de geschiedenis aangaat een alleseter. Hij kan heel
geestdriftig vertellen over oude sluisrekeningen waaruit valt
op te maken dat Vlaardingers in de Tachtigjarige Oorlog
hebben geholpen verdedigingswerken te bouwen in Delft
en Maassluis. Na de LOI ging hij colleges lopen aan de UVA.
"Voor de lerarenopleiding. Ik ben dus geen doctorandus
geworden. Maar ik heb wel de akte gehaald." In 1974 kreeg hij
zijn eerste volwaardige baan als geschiedenisdocent aan de
Marnix Scholengemeenschap in Rotterdam. Daarnaast gaf hij
een paar uur tekenen per week.
De historicus Paul Westerdijk en de kunstenaar Paul
Westerdijk maken ieder aanspraak op de helft van de tijd die
hem ter beschikking staat. Dat geeft zelden problemen; het
ritme wijst zich vanzelf, zegt hij. "Wil ik kunnen tekenen,
dan moet het weer er naar wezen. In de regel ben ik daar
dus vooral in het voorjaar en 's zomers mee bezig." Want hij
tekent altijd buiten. Het enige gereedschap dat hij nodig heeft:
een klapstoel, een schetsboek en een paar potloden. Inkten
doet hij thuis, 's Winters en in de herfst, als het te guur is om
te tekenen, zit hij in het archief.
Op het eerste gezicht hebben zijn twee hoofdbezigheden
weinig met elkaar te maken. Westerdijk weet deze redelijk
gescheiden te houden. "De onderwerpen die ik teken, komen
niet voort uit mijn historisch onderzoek. Tekenen en schrijven
gaan niet samen. Tekenen gaat soms behoorlijk impulsief; ik
ga gewoon ergens zitten als een plek me bevalt. Maar ik moet
wel een beetje in de mood zijn. Als ik met mijn hoofd in de
historie zit, komt er van tekenen niet veel terecht."
Maar toch. De kunstenaar en de historicus hebben meer
gemeen dan Westerdijk beweert. Hij schrijft over het verleden
van dezelfde streek als waar hij zijn meeste tekeningen maakt,
Vlaardingen en omgeving. En ook in zijn kunst zijn veel
historische elementen terug te vinden, want bij het tekenen
gaat hij met dezelfde wetenschappelijke precisie te werk
als bij het schrijven van een historisch artikel. Van een oud
pandje dat hij van plan is te tekenen, kan hij in één oogopslag
de bouwperiode dateren aan de hand van de dakgoot of een
kozijn. Zijn tekenpotlood wordt bestuurd door zijn kennis
van het verleden. Dat levert bijna 'objectieve' tekeningen op.
Ze moeten tot in detail kloppen. Met de kanttekening dat je
op een prent van Paul Westerdijk maar zelden eigentijdse
verschijnselen zult aantreffen, zoals auto's of een patattent.
Zelfs mensen zijn bijzonder schaars, die kom je op zijn
stadsgezichten noch zijn landschappen tegen. "Als ik zit te
tekenen en er zijn mensen op het land aan het werk, dan
neem ik die maar zelden mee," erkent hij. Mensen verstoren
de rust. Hoogstens brengt hij eens een liggende koe in beeld.
"Ik heb graag dat er groen in mijn tekeningen zit," zegt hij.
In zijn landschappen heerst de natuur, en niets dan de
natuur. Op veel tekeningen lijkt het of de tijd er lang geleden
is stilgezet. Ze hadden ook vierhonderd jaar geleden
gemaakt kunnen zijn. Het zijn vergezichten waar een bijna
voorwereldlijke rust vanuit gaat- landschappen waar de
industriële revolutie zijn stempel nog niet op heeft gedrukt.
Welke kunstenaars hebben hem beïnvloed? In zijn antwoord
komen namen voorbij als jan van Goyen, Antonie Waterloo
en Jacob Ruysdael, allemaal vermaarde zeventiende-eeuwse
landschapsschilders. Ook voor de achttiende-eeuwse Engelse
aquarellist Thomas Girtin zegt hij grote bewondering te
hebben.
Vuilniszak
"Heb je dit voorjaar de tentoonstelling All about drawing
in het Stedelijk Museum van Schiedam bezocht? Ging over
de ontwikkeling van de Nederlandse tekenkunst. Wat een
klerezooi! Ik kon er echt helemaal niks van maken. Bijna alle
werken waren zonder titel. Dat zegt al genoeg. Bij sommige
hoorde een heel lulverhaal, zodat je dacht: o, bedoelt hij er
dat mee! Er hing iets van Armando - toch een gewaardeerd
kunstenaar - waarop een paar lijnen samenkwamen in een
onbepaalde vorm die me nog het meest deed denken aan een
vuilniszak. Wat moet je daar nou mee?"
ontdekschiedam.nu
bibliotheek
waterweg
Met de Ontdekschiedam.nu pas kunt u als
Schiedammer gratis naar musea in Schiedam en
krijgt u korting op voorstellingen, concerten,
activiteiten en verrassingspakketten bij
organisaties in de stad. Ook Musis is aangesloten
bij de Ontdekschiedam.nu pas. Houders van de
pas ontvangen Musis voor slechts 25,00 per jaar.
Vraag de pas vandaag nog aan via
www.ontdekschiedam.nu waar u ook alle
(kortings)acties vindt.
Musis 12
gemeente
Schiedam
De administratiekosten voor de pas zijn 2,50 per jaar.
