J -Er vroeg bij zijn maa
groot verschi
'Alle patiënten van 65 jaar en ouder
worden door ons gezien. Dat is een vaste
regel. Vanzelfsprekend is de bedoeling
dat, mocht er iets aan de hand zijn, de
afdeling geriatrie zo vroeg mogelijk kan
interveniëren. We stellen een paar vragen
over eventueel vallen in de laatste paar
maanden, of er misschien sprake is van
vermindering van functies van lijf en
geheugen. Zomaar wat dingen die voor
ons een indicatie geven over de algemene
toestand van de patiënt. Niets belangrijks
dus. Behalve voor ons.'
M
arga van Buitenen -
geriatrieverpleegkundige:
Het geriatrisch werkterrein van Marga van Buitenen
omvat het gehele ziekenhuis. Veel gesprekken voert
ze buiten op andere afdelingen. Vaak heel informeel,
juist om bij de patiënt en diens familie de indruk
weg te nemen van beroepshalve nieuwsgierigheid.
Marga van Buitenen: 'Heel vaak blijft het ook bij
algemene raadgevingen om bijvoorbeeld betere
schoenen te kiezen of om zich een loophulpmiddel
aan te schaffen. Blijken er grotere risico's te zijn dan
worden vanzelfsprekend anderen ingeschakeld zoals
de fysiotherapeut of de geheugenpolikliniek voor een
nader onderzoek.'
Bij het besteden van extra aandacht aan oudere
patiënten houdt het Vlietland Ziekenhuis een
minimumleeftijd van 65 jaar aan, tenzij er duidelijke
indicaties zijn voor een eerder handelen. 'Waar we
actief naar kijken zijn serieuze risicofactoren', zegt
ze. Soms geven we daarbij uit voorzorg medicatie.
Zeker als het om gezonde ouderen gaat zonder een
geschiedenis van al dan niet verborgen klachten. Is er
iets meer aan de hand dan wil ik graag met de familie
hebben gesproken. Dit is bijvoorbeeld het geval bij een
vermoeden van beginnende dementie. Helaas komt
dat toch vaker voor dan we zouden willen. Je merkt
dan dat de cognitieve functies zijn verminderd. Dat
kan soms heel ver gaan zonder dat de familie iets in de
gaten heeft. De reden dat oma niet meer kan klokkijken
wordt eerder aan de bril geweten dan aan het begin
van dementie. Maar het is wel een symptoom waar wij
standaard naar infomeren.'
Het punt is dat de geriatrie vanuit symptomen en
aanwijzingen probeert te komen tot een juiste duiding
van de problemen. En dat kan van alles zijn. Leeftijd,
weerstand, sociale status, voeding, medicijngebruik,
eenzaamheid, verzorging door kinderen of familieleden,
de mate waarin cognitieve functies al dan niet in
stand zijn gebleven, dat alles is van betekenis in het
welbevinden van een ouder mens.
Het Vlietland Ziekenhuis is twee jaar geleden begonnen
met het programma 'Kwetsbare ouderen'. Daarmee
behoorde het ziekenhuis tot de eerste instellingen
in Nederland die dit verkennend onderzoek onder
alle oudere patiënten tot regel maakte. De primaire
aandacht voor de patiënt in een goed lopende
organisatie, daarom gaat het bij interdisciplinaire
samenwerking binnen het ziekenhuis en tussen
ziekenhuis en andere in ouderengeneeskunde
gespecialiseerde instellingen zoals Frankeland,
de Argoszorggroep en het Zonnehuis. Medische
deskundigheid, staat natuurlijk voorop, maar ook
de bereidheid het specialisme naast elkaar nader uit
te werken. Zo is Frankeland gespecialiseerd in de
verzorging, behandeling en begeleiding van de ziekte
van Parkinson en is Driemaasstede heel ver in het
psychogeriatrisch onderzoek en de daarop afgestemde
hulp. Het voorkomen van onnodige medische
handelingen staat daarbij voorop. Dit is vooral van
betekenis voor het overleg en de samenwerking tussen
specialisten en verpleegkundigen binnen dit huis.
Daarnaast willen wij met de Borstkliniek en de Geriatrie
regionaal een voortrekkersfunctie vervullen.'
Marga van Buitenen: 'Dat is natuurlijk ook een logische
keuze. De mensen worden steeds ouder. In het Vlietland
Ziekenhuis vormen bejaarde en hoogbejaarde patiënten
meer dan éénderde van de patiëntenpopulatie. Dat
is nogal wat. Enkelvoudige hulp is
dan lang niet altijd voldoende. Neem
bijvoorbeeld de heupfractuur. Heel
veel ouderen krijgen ermee te maken.
Herstel is niet zo moeilijk, hoewel
meestal wel tijdrovend, want op hoge
j leeftijd herstelt het bot niet zo snel.
De vraag is dan meteen waardoor die
breuk is ontstaan. Is de persoon wel
vaker gevallen. En zo ja, wat is dan de
achterliggende oorzaak.'
"Waar het ons om gaat", zegt ze,
"is dat de mate van zelfstandig
functioneren wordt vergroot en dat
we op die manier bijdragen aan de
kwaliteit van leven. Om die reden
zoeken we oudere patiënten zo snel
mogelijk op."
Musis 12
