Verhalen zijn belangrijk.
Annerieke van Galen is geriatrieverpleegkundige,
onder andere op de valpolikliniek. Maar ze neemt
ook deel aan het dagelijks werk aan het bed. In
de geriatrische verpleegkunde, geschoold in het
Universitair Medisch Centrum Utrecht, vindt ze het
contact als verpleegkundige van groot belang. 'Het
gaat om kwetsbare mensenzegt ze, 'die je goed
moeten leren kennen.
Annerieke van Galen - teamleider
valpoli:
Annerieke van Galen draagt samen met haar collega's
verantwoordelijkheid voor de gehele valpolikliniek.
Op de valpolikliniek wordt onderzoek gedaan naar
de oorzaak van vallen of onzeker lopen en een
verminderde mobiliteit. Lang niet alle ouderen die
op de valpoli komen zijn onder behandeling van de
afdeling geriatrie. Ook de huisarts kan het belangrijk
vinden dat op deze afdeling een onderzoek wordt
gedaan. Op basis van een eerste onderzoek dat meestal
zo'n drie tot drieënhalf uur in beslag neemt en de
uitslagen van enkele testjes worden adviezen gegeven
en vindt er eventueel een verwijzing plaats. Op de
valpolikliniek wordt de patiënt of bezoeker gezien door
een geriater, een geriatrisch verpleegkundige en een
geriatriefysiotherapeut.
Voor het vallen kunnen meerdere oorzaken bestaan.
Vaak is niet duidelijk wat deze geweest zijn. Annerieke
van Galen: 'Heel wat ouderen gebruiken geen
loophulpmiddel zoals een rollator, terwijl ze deze
eigenlijk wel nodig zouden hebben. Sommige hebben
de rollator ook binnenshuis nodig. Anderen dachten wel
even zonder te kunnen bij een boodschapje in de buurt.'
Annerieke van Galen schetst hoe groot de
verwevenheid van klachten bij oudere patiënten kan
zijn. Meestal gaat het niet om één aandoening maar
om een reeks van factoren die van invloed zijn op het
slechter functioneren of de lichamelijke gesteldheid.
De psyche speelt een rol, evenals de sociale status
en zelfs het opleidingsniveau en het arbeidsverleden.
Bij het onderzoek kunnen de cognitieve vermogens
(vermogen van de hersenen om te leren, te onthouden,
zaken te kunnen onderscheiden en kunnen uitwisselen
van kennis) behulpzaam zijn bij het onderzoek van de
patiënt.
'Vallen is voor de patiënt op zeker moment een
probleem geweest', zegt ze. 'Dat staat bij elk contact
met de valpoli voorop. Hoe ze gevallen zijn en wat
daarvan de oorzaak is geweest, moeten ze zelf
vertellen. Dat is niet altijd gemakkelijk. Ouderen hebben
vaak de neiging om de val te bagatelliseren, tenzij het
vallen een regelmatig patroon is geworden. Soms kost
het heel veel tijd om te ontdekken wat nu precies de
oorzaak is geweest. In elk geval proberen wij behalve
met de persoon in kwestie ook te spreken met de
huisarts, de dagkliniek, huisgenoten of de mantelzorger
om op die manier een beeld te krijgen van de reden van
het vallen. Ook de geriater kijkt ernaar in het lichamelijk
Vergis je niet
het vergeten van
de rollator komt
vaker voor dan
menigeen denkt.
Juist binnenshuis.
onderzoek en legt het medicijngebruik onder de loep.
Wanneer alle gegevens zijn bekeken en zijn verwerkt
komt de fysiotherapeut aan bod. Deze bekijkt de
lichamelijke functionaliteit. Minstens één op de
vijf mensen boven de 65 jaar heeft problemen met
mobiliteit en functionaliteit. De belangrijkste oorzaak
daarvan is een verminderde lichamelijke activiteit
ofwel, een te rustige levensstijl. Terwijl juist bij
de oudere mens
lichamelijke activiteit
een voorwaarde is
voor het verminderen
van de kwetsbaarheid
en een langer behoud
van de zelfstandigheid.
Maatschappelijk is daar
veel over te doen. Ook
de commercie heeft
de oudere ontdekt en
spoort aan tot actie. De
praktijk is echter dat
veel ouderen op hogere leeftijd toch afhaken.
Annerieke van Galen: 'In principe gaan mensen die
op de valpoli zijn onderzocht weer terug naar huis.
Soms is er direct ruimte om noodzakelijk aanvullend
onderzoek uit te voeren. Dat kan bijvoorbeeld het geval
zijn bij een trage hartslag of een andere aanwijsbare
lichamelijke oorzaak. Wat wij op de valpoli doen - zoals
overigens alle geriatrische poliklinieken in het Vlietland
Ziekenhuis - is het opzuigen van informatie. Als eerste
proberen we na te gaan of de dingen niet groter of
juist kleiner worden gemaakt dan ze in werkelijkheid
zijn. Waar we goed naar kijken zijn de geestelijke
vermogens. Verhalen zijn daarbij belangrijk. Zowel voor
de patiënten als voor het ziekenhuis. In de gesprekken
die we voeren zit namelijk heel veel informatie verpakt
die te herleiden valt naar de lichamelijke en geestelijke
gesteldheid van de patiënt. En bovendien is het de
17 Musis
