Bewegen, daar word je
oud mee.
Andrea Hengst - geriatrisch
fysiotherapeute:
'Je komt jezelf een beetje tegen,zegt een dame
na een behandeling door Andrea Hengst. 'Ze
heeft me veel uitgelegd hoor. Eigenlijk wil ik
meer dan dat ik kan.
Geriatriejysiotherapeute Andrea Hengst heeft
een tweeledige ruimte op de afdeling Geriatrie
van het Vlietland Ziekenhuis. De ene helft is
een spreekkamer, de andere is ingericht als
een kleine gymzaal, compleet met loopbrug,
oefenbal, een step en een klimrek aan de muur.
Het antwoord verbaast fysiotherapeute Andrea Hengst
niet: 'De dame van vanochtend heeft een goed netwerk,
een kittige dochter en een mobiele man. Dat is positief,
maar daardoor kan ze ook problemen verhullen en te
lang doorlopen met problemen.
De geriatriefysiotherapie zoals die in de Vlietland
Valpoli wordt gegeven is een relatief nieuwe, maar
ook een van de snelst groeiende disciplines. Je leert
meer dan alleen de bekende ziektebeelden. Met name
in het onderzoeken wat de klachten zijn en waar deze
eventueel vandaan komen.'
De geriatrisch fysiotherapeut vervult binnen het gehele
specialisme een voorhoedefunctie. En met name binnen
het wetenschappelijk onderzoek naar veroudering. Doel
daarvan is het voorkomen dat mensen met het stijgen
der jaren beperkingen ontwikkelen. Met behulp van een
scala aan onderzoekstechnieken, gesprekken en testjes
kunnen de oorzaken van verminderde mobiliteit in
kaart worden gebracht.
Andrea Hengst: 'Een ouder lichaam reageert anders en
vraagt daarom een speciale behandeling. Een warming-
up is bijvoorbeeld belangrijker dan bij jonge mensen,
zoals ook medicijnen een andere dosering vragen.
In een gesprek stel ik vragen als: gaat u de meubels als
steuntje gebruiken? Neemt u steeds kleinere stapjes,
tot het meer schuifelen gaat lijken? En bent u snel
kortademig?'
Veel mensen hebben moeite om te accepteren dat het
lichamelijk allemaal wat minder gaat. Veel ouderen
lossen dat op door steeds minder naar buiten te gaan,
artikelen minder hoog in de keukenkastjes te plaatsen
en niet langer twee dingen tegelijk te doen.
Andrea Hengst: 'Dat doet de situatie geen goed. Met een
hulpmiddel kunnen ze nog altijd vrolijk naar buiten. Een
rollator zien ze misschien als een teken dat ze achteruit
gaan, maar wie is nou beter af? Iemand die naar buiten
gaat en nog een sociaal leven kan leven, of degene die
binnen wegkwijnt?
Ik kan niet genoeg benadrukken hoe belangrijk
bewegen is. Dat is wel mijn stokpaardje, want bewegen
- daar word je gewoon oud mee. Mensen moeten
proberen tenminste één uur per dag te bewegen'.
Het onderzoek in de valpolikliniek waartoe ook de
geriatrisch fysiotherapeut behoort bestaat vooral uit
vragen en een aantal testjes, bedoeld om na te gaan
hoeveel kracht ze hebben, hoe deze verdeeld is en het
controleren van al eerder gegeven antwoorden.
Andrea Hengst: 'Bijna alle patiënten worden naar ons
doorverwezen. De meeste verwijzingen komen van
de huisarts, nadat ze al éénmaal gevallen zijn. Slechts
een enkele keer komen mensen op eigen verzoek. Wij
moeten dan onder meer het valrisico vaststellen waarin
we de mensen een score geven. Deze loopt van 0 voor
patiënten die alleen met behulp van anderen kunnen
lopen tot 5 voor de geheel zelfstandigen'.
In het Vlietland Ziekenhuis werken drie gediplomeerde
geriatrietherapeuten: Bas Andeweg, Mariene van
Kooten en Andrea Hengst. Zij vindt het jammer dat er
nog weinig verpleeghuizen dit soort therapie bieden.
Hun taak is vooral te adviseren en te informeren.
Soms zou ze de mensen bij zich willen houden om
te behandelen en echt verder te helpen, maar de
mogelijkheden hiertoe zijn te beperkt.
Altijd informeren de therapeuten of de persoon in
kwestie nog op de fiets klimt. 'Als mensen niet meer
fietsen is dat vaak een eerste teken dat er iets niet goed
gaat. Dan ziet men op tegen het op- en afstappen. Als je
Een ouder lichaam reageert
anders en vraagt daarom een
speciale behandeling. Een
warming-up is bijvoorbeeld
belangrijker dan bij jonge
mensenzoals ook medicijnen
een andere dosering vragen
niks doet kun je ook niet vallen. Dat mag dan misschien
een slimme keuze lijken, maar is allesbehalve goed
voor je lichaam. Want niks doen maakt de angst
alleen maar groter. Bovendien vergroot het verlies aan
spierkracht juist de kans op vallen.'
Andrea Hengst: 'Ook zien we vaak dat mensen op
leeftijd een beetje incontinent worden en door het
Musis 18