de exploitatie haalbaar te maken was er bovendien
sprake van horeca in een nieuwbouworanjerie en
van een kinderdagverblijf met vergaderruimte aan
de rand van de boomgaard, ook nieuwbouw. "De
Welstandcommissie heeft het schetsontwerp echter
afgekeurd", weet Turion: "De belangrijkste reden
was dat de duiventil ernstig werd aangetast. In feite
was op die plek een nieuw gebouw bedacht, de
oranjerie. Bovendien is Hoogstad een archeologisch
belangrijke vindplaats en dus werd er een enorm
bedrag gereserveerd voor archeologisch onderzoek.
Daardoor werd het toch te wild, te duur, te belastend
om het project nog rendabel te krijgen." Tot spijt van
de gemeente overigens, die het landgoed graag had
verkocht, maar - zo blijkt bij navraag - vooral ook tot
grote teleurstelling van Waterweg Wonen die al veel tijd
en geld in de planvorming had gestoken en bereid was
voor miljoenen onrendabel te investeren.
En wat nu? "Tja, nu zijn wij weer aan zet", zegt
Versluijs: "Dat ei hebben we echter nog niet gelegd."
"Wat er daarna gebeurd is, is dat wij het landgoed weer
in standaardonderhoud hebben genomen", vult Turion
aan: "Een logisch moment om opnieuw naar de locatie
te kijken zou in 2013 zijn, als de beperkingen rondom
de erven aflopen." Geen geruststellende uitspraak, want
één van de afspraken die de gemeente destijds met de
familie Moerman had gemaakt, was dat het landgoed en
de dokterswoning vijfentwintig jaar lang in ere zouden
worden gehouden, als herinnering aan het werk en
leven van dokter Moerman. Daarna heeft de gemeente
dus carte blanche.
Is het landgoed dus vanaf 2013 overgeleverd aan
commerciële projectontwikkelaars? "Nee hoor, het
blijft een gemeentelijk monument", verzekert Versluijs:
"We gaan eerst een stedenbouwkundige schets maken,
een globaal idee, en nemen dan de opmerkingen van
Welstand mee." Alles wordt volgens de wethouder
opnieuw op een rijtje gezet en zelfs de eventuele
museumfunctie wordt dan weer gewogen. "Vervolgens
moeten we een partij bereid zien te vinden die daar
mee aan de slag gaat, want de gemeente gaat dat niet
zelf ontwikkelen", vervolgt Versluijs: "We zijn niet een
partij die zo'n gebied zelf wil exploiteren. Niettemin is
het toch een beetje de poort naar de binnenstad. De
cultuurhistorische waarde is zo belangrijk dat we dat
wel in een nieuw plan terug willen zien."
Mooie belofte, maar gaat zoiets nog lukken in deze
economisch slechte tijden? De wethouder wijst op
de NIVON-boerderij aan de rand van de Westwijk,
ook een gemeentelijk monument: daar hebben zich
meerdere gegadigden aangediend die, binnen de
randvoorwaarden van de gemeente, plannen hebben
ontwikkeld. "Weet je, steeds meer kom ik tot de
conclusie dat het echt heel belangrijk is dat je een stad
aantrekkelijk maakt door de cultuurhistorische erfenis
zichtbaar te maken. In het Actieplan Wonen heeft
erfgoed, samen met water en groen, een belangrijke rol
gekregen. Die drie factoren dragen bij aan het imago
van de stad en moeten weer nieuwe bewoners trekken.
Dus willen we ook ons best doen voor Hoogstad."
Enigszins gerustgesteld verlaat ik het stadhuis. Als ik
over de Burgemeester Heusdenslaan langs Hoogstad
fiets, steken de silhouetten van het herenhuis en de
boerderij scherp af tegen de wolkenloze avondlucht.
Vergis ik me nu, of zie ik achter het raam van de
dokterswoning een statige graatmagere man staan? Hij
wenkt uitnodigend. Alsof hij klaar is om weer bezoek te
ontvangen.
'd. fotó: J Sluirper
DeVlaardingse dokter Moerman is, ruim twintig
jaar na zijn dood, nog altijd omstreden. De
Vereniging tegen Kwakzalverij typeert hem als
"de grootste kwakzalver van de 20ste eeuw"
Een alternatief geneesheer die er bovendien
antisemitische denkbeelden op nahield en in de
oorlog heulde met de bezetter. Maar toch, dokter
Moerman is ook een historisch fenomeen. Hij
heeft als een van de eersten een mogelijk verband
aangetoond tussen onze voeding en kanker,
en niet onbelangrijk: nog steeds wordt hij op
handen gedragen door een aanzienlijke schare
bewonderaars.
In de jaren 1990 was de tijd echter niet rijp voor
nuances.Toen Moermans twijfelachtige verleden
werd opgerakeld, verdwenen plannen om zijn
praktijkruimte in te richten als museum angstvallig
in de ijskast. DeVlaardingse gemeente durfde
de vingers niet te branden aan Moermans
denkbeelden.Tijd heelt echter alle wonden en
in 2006 nam het college van burgemeester en
wethouders een gezamenlijke motie van PvdA,
CDA, AOV, SBV en GroenLinks over, waarin werd
gepleit voor het behoud van landgoed Hoogstad
inclusief de plattelandspraktijk van dokter
Moerman, "overwegende dat een volwassen
samenleving de controverses rondom de heer
Moerman kan laten zien als historisch feit, zo nodig
ingebed in een educatief programma"
We zijn nu vijf jaar verder. Landgoed Hoogstad is
nog steeds niet tot leven gewekt.
31 Musis
