IN
PROF. MR. PIET SANDERS
Donderdag 27 september 2012
overleed Piet Sanders, zes dagen
nadat hij te midden van familie en
vrienden uit de wereld van de kunst
en wetenschap, zijn honderdste
verjaardag had gevierd. Aan deze
dag beleefde hij het grootste plezier.
Hoewel zijn hoge leeftijd de nodige
lichamelijke beperkingen met
zich meebracht, bleef hij tot op de
laatste dag de spirituele jurist en
cultuurminnaar die de actualiteit op
de voet bleef volgen
De dood - de uitvaart dan - was vast pandoer in de
talrijke gesprekken aan weerszijden van het door Jaap
Bakema ontworpen bureau met daarop en daarnaast
de stapels gelezen en nog te lezen papieren en boeken
en de kunstwerken van onder andere George Rickey,
Shapiro en Panaramenko binnen handbereik.
In 2006 vroeg hij - gehoord hebbend dat de Openbare
Nutsbedrijven Schiedam (ONS) een studie uitvoerden
naar de wenselijkheid van een nieuw auditorium
en crematorium op de Beukenhof - of hij een
studieopdracht mocht geven aan het Amerikaanse
bureau Asymptote, geleid door het wereldvermaarde
architecten- en kunstenaarspaar Hani Rashid en
Lise-Anne Couture. Op dat moment presenteerde
het Nederlands Architectuur instituut een grote
overzichtstentoonstelling van hun werk, waarvan niet
alleen Piet Sanders, maar ook de daartoe uitgenodigde
collegeleden van Schiedam en Vlaardingen,
geïnteresseerde fondsbestuurders zich zeer onder de
indruk toonden. Dit was ook het geval bij de presentatie
van de ontwerpen die het resultaat waren van Sanders
opdracht. De maquettes die ter beschikking blijven van
verder onderzoek naar de eventuele realisering, zijn
momenteel topstukken in de modellencollectie van het
NAi en wereldnieuws geworden na de presentatie op de
architectuurbiënnale 2007 in Venetië. De inspanningen
om dit auditorium en crematorium uiteindelijk te
realiseren zullen overigens worden voortgezet.
De keuze van een wereldberoemd architect als
ontwerper van een Schiedams crematorium tekende
het echtpaar Piet en Ida Piet Sanders. Als kunstkenners
volgden zij de actualiteit op de voet, onderscheidden
zij de kwaliteiten van internationale kunstenaars ver
voordat ze waren doorgebroken. Over zijn leven, z'n
carrière als jurist en bestuurder van tal van organisaties,
tekst: Hans van der Sloot
foto: Jan van der Ploeg
z'n passie voor kunst en liefde voor z'n geboortestad
verhaalde hij uitgebreid in 'Herinneringen van Piet
Sanders'. Het kostte de nodige moeite om hem over
te halen om zijn herinneringen op schrift te stellen.
Niet vanuit valse bescheidenheid, integendeel zelfs,
hij aarzelde omdat het er zoveel waren, zo'n lange
periode en zo'n breed terrein en ze hem allemaal nog
even helder voor de geest stonden. Zonder moeite en
verrassend helder zong hij de straatliedjes uit zijn jeugd
en wist zich nog precies de verhalen voor de geest te
halen hoe hij als gymnasiast met de dochter van de
burgemeester van Kethel, Kitty Verveen op de planken
stond in een romantische komedie, hoe de jongens
en meiden een bekend regisseur overhaalden om met
hen het stuk in te studeren en hoeveel leerlingen dat
gymnasium in Schiedam nu helemaal telde.
Piet was een uitstekend verteller. Juist in herinneringen
waarin hij afdaalde van de internationale podia waarop
hij een belangrijk deel van zijn professionele leven
doorbracht, naar persoonlijke details en impressies.
Bijvoorbeeld hoe hij - als naoorlogs toezichthouder op
vijandelijk Duits kapitaal op reis door Brazilië - door
een bevriende regisseur in de beroemde rolprent Orfeo
Negro werd binnengesmokkeld voor een tango met
de hoofdpersoon. Of zijn vrijdagse wandeling in het
gevolg van de koning van Marokko Mohammed V, als
deze de moskee bezocht en de zeer gedetailleerde
beschrijving van de drie dagen durende vliegreis van
Amsterdam naar Jakarta met alle tussenstops die in die
tijd markeerden en hem de gelegenheid gaven steden
en musea te bezoeken waar hij misschien anders nooit
gekomen zou zijn.
Na enkele jaren als jong jurist in Amsterdam te hebben
gewoond, keerde Piet Sanders met zijn vrouw Ida
en oudste zoon Pieter terug in zijn geboortestad.
Zijn loyaliteit aan Schiedam was groot en zou dat
onverminderd blijven. Nog maar enkele dagen voor zijn
overlijden ging het gesprek over het Wennekerpand
en de prachtige kansen die dit cultuurgebouw voor
Schiedam kan hebben. Zelfstandig een museum
bezoeken was moeilijk geworden, maar werd mogelijk
gemaakt door vrienden en zijn altijd behulpzame
verpleegsters, de directie van het Stedelijk Museum,
van Boijmans Van Beuningen en het Nederlands
Architectuur instituut.
Dat z'n leeftijd hem beperkingen oplegde, accepteerde
hij. Daarom was hij ook opgetogen in staat te worden
gesteld van de cultuurborrel in het Julianapark te
genieten, van tijd tot tijd een concert bij te wonen in
zijn geliefde Westvestkerk en tentoonstellingen en een
enkele opening te bezoeken.
Ondertussen interesseerde het cultureel klimaat in
Schiedam hem in hoge mate en was hij op de hoogte
van alle actuele ontwikkelingen en niet in de laatste
Musis 4
