EEN LABORATORIUM
VOOR
MIDDELEEUWSE KUNST
Gedurende de tentoonstelling 'Op weg naar
Van Eyck' is aan deze expositie een voor het
publiek toegankelijk middeleeuwenlaboratium
verbonden. Wie wil weten hoe middeleeuwse
kunstenaars werkten, welke technieken en
pigmenten werden gebruikt kan hier terecht.
In zekere zin vormt dit laboratorium een
pendant van de door Jeroen ter Brugge in
deze Musis besproken bronnenpublicatie 'Ad
Flarindingun'. Gaat het daar om de achtergrond
en inhoud van middeleeuwse beschrijvingen
van gebeurtenissen, het Middeleeuwenlab van
Boijmans Van Beuningen geeft informatie over
de werkwijze van beeldend kunstenaars in de
14de en 15de eeuw. In het Middeleeuwenlab
is te zien hoe de middeleeuwse kunstenaar zijn
panelen voorbereidde, hoe verf gemaakt werd,
hoe het kunstenaarsatelier er in die tijd uitzag
en welke sier- en gebruiksvoorwerpen gebruikt
werden als voorbeelden voor de schilderijen.
Het Middeleeuwenlab is ingericht als een
wetenschappelijk laboratorium, waar de bezoeker
zelf op onderzoek uit kan.
Musis 28
Het Middeleeuwenlab laat onder meer zien welke kleuren
en pigmenten gebruikt werden door Jan van Eyck in
het schilderij De drie Maria's aan het graf (1430-1435).
Dit schilderij is voor de tentoonstelling uitgebreid
gerestaureerd, waardoor veel kennis over de gebruikte
bestandsdelen is opgedaan. Bezoekers kunnen in een
interactieve installatie diverse onderdelen uit het schilderij
laten oplichten, waarbij informatie gegeven wordt over
de kleurpigmenten die zijn gebruikt voor deze specifieke
details. Ook is te zien hoe deze pigmenten in de tijd van
Van Eyck werden gemaakt. Zo ontdekt de bezoeker dat
ultramarijn, dat gebruikt werd voor de blauwe mantel van
Maria, gemaakt werd van het zeer kostbare Lapis Lazuli.
Het groene pigment verdigris voor de mantel van de soldaat
ontstond uit een reactie tussen koper en zuren.
Een andere presentatie in het lab laat zien hoe een
middeleeuwse paneelschildering tot stand kwam, door het
tonen van negen elkaar opvolgende stadia, toegelicht met
korte filmpjes. Hiervoor is een zeer precieze reconstructie
gemaakt van een detail uit het Norfolk Triptiek (1415-
1420), dat te zien is in 'De weg naar Van Eyck'. De
presentatie toont hoe eerst de grondlagen van dierlijke lijm
en krijt op het hout aangebracht werden, hoe vervolgens
de ondertekening tot stand kwam, het bladgoud en de