WA TEt
AAR
MEN i
HA TEN BOER
ZORGT VOOR BETA ALE
WATER VOOR DE AF
tekst: Han van der Horst
Dominee
Gezuiverd drinkwater was tot voor
kort voor de gewone man in Kenia een
onbetaalbare luxe Het Schiedamse
bedrijf Haten boer-Water is dat aan het
veranderen met een laaggeprijsd product
voor de onderste inkomensgroepen.
Daarnaast ontdekte het nóg een nieuwe klantengroep: grote
bloemkwekers die onder andere voor de Europese markt
produceren.
Op het eerste gezicht valt moeilijk in te zien wat een bedrijf
als Hatenboer-Water op de kusten van Oost-Afrika te
zoeken heeft. Sinds 1906 levert de onderneming onder de
naam watervoorziening Hatenboer-Neptunus schoon water
aan schepen in de Rotterdamse haven, dat met een eigen
tankvlootje bij de klanten wordt afgeleverd. Dit is de oudste
activiteit maar tot aan de dag van vandaag actueel.
Daarnaast ontwikkelt en produceert Hatenboer-Water het
ontziltings- zuiveringsinstallaties zodat schepen zeewater
voor menselijke consumptie geschikt kunnen maken. Al
vele jaren is Hatenboer ook in de wereld van de tuinbouw
een bekende naam. Je kunt met ongeveer dezelfde
technologie net zo goed zout grondwater ontzilten en zo
geschikt maken voor bevloeiing in de kas.
De investering in Kenia had geen zakelijke achtergrond,
vertelt Peter Willem Hatenboer, grootaandeelhouder van
het familiebedrijf. "In 2006 vierden wij ons honderdjarig
bestaan en in dat kader wilden wij iets doen voor mensen
die geen toegang hebben tot betrouwbaar drinkwater. Dat
we in Kenia terecht kwamen, was een beetje toeval. De
eigenaar van Reikon - dat is een technische leverancier aan
de scheepvaart in Spijkenisse - was via zijn kerk betrokken
bij weeshuizen in Mombasa. Dat is de tweede stad van
Kenia met zo'n anderhalf miljoen inwoners. Hij bracht
ons in contact met een Keniaan daar, dominee Matheka.
Die is getrouwd met een Nederlandse vrouw. De dominee
vertelde dat die weeshuizen gebrek hadden aan behoorlijk
drinkwater. Water uit putten is daar onbetrouwbaar,
flessenwater is veel te duur, omgerekend minstens 50
eurocent per liter. Mijn zakenrelatie en ik zeiden: "Laten we
het samen doen".
Wij keken met hulp van de dominee om ons heen. Zo
vonden we een oud leegstaand waterfabriekje in Mtwapa.
Dat is een satellietstad van zeventigduizend inwoners
vlakbij Mombasa. Een soort Schiedam dus. We hebben
in dat fabriekje een waterzuiveringsinstallatie neergezet.
Water vonden we op dertig meter diepte in de grond. De
bovenlaag daar is nog redelijk zoet. Daaronder wordt het
brak tot zeewater. Dat komt omdat de Indische Oceaan
zo dichtbij is. Er is nergens riolering en daarom komen
o.a. poep, pies, motorolie ook nog
eens in het grondwater terecht. Dat
raakt daardoor besmet. Je bent er dus
niet met ontzouten. Het moet ook
bacteriologisch, chemisch en fysisch
worden schoongemaakt. Dan ontstaat
er een kwaliteit zoals die bij ons uit
de kraan komt. Onze eerste installatie
kon 30.000 liter per dag verwerken.
Daarna hebben we er voor gezorgd dat
de productie kon worden uitgebreid tot
70.000 liter en vorig jaar tot 140.000.
Dat gaat voor een deel naar grotere
instanties die veel drinkwater nodig
hebben, zoals scholen, weeshuizen en
medische posten. Deze worden een keer
per week bevoorraad met water dat we
gratis kunnen leveren omdat dit project
gesponsord wordt door een Nederlandse
(ANBI) Stichting, Waterpas."
Dutch Water Limited (DWL)
In de voorstad van Mombasa kwam
Peter Willem Hatenboer in contact met
een heel andere groep mensen voor wie
schoon drinkwater onbereikbaar was,
de armere bewoners van de volkswijken
voor wie het bestaande flessenwater
altijd al te duur was geweest. Ook de
laagste inkomensgroepen bleken best
bereid te betalen voor schoon water,
mits beschikbaar en niet te duur. Een
gewoon werkman verdient in Kenia
de tegenwaarde van ongeveer zestig euro per maand.
Voor deze bevolkingsgroep riep Hatenboer het merk
Dutch Water in het leven. Het bedrijf dat op die manier
idealisme paart aan een economisch model dat helemaal is
toegesneden op het arme deel van de bevolking levert tien
liter schoon water in een plastic kanister. De kosten van
dit drinkwater bedragen 60 shilling of wel ca. 50 eurocent.
Kopers betalen één keer 150 shilling statiegeld en wisselen
daarna hun lege kanister in voor een volle. Inmiddels
verdienen 130 mensen hun brood bij Dutch Water méér
dan bij Hatenboer-Water dat ongeveer 95 personeelsleden
telt. Hatenboer: "Dat gaat met handkarren, trolleys,
fietsen, tuktuks en soms vrachtautootjes naar de klant en
DWL distributiepunten. Onze eigen mensen bevoorraden
de plaatselijke buurtwinkeltjes, maar ze gaan ook langs
de deuren. Het afzetgebied breidt zich snel uit rondom
Mtwapa en andere gemeenten.
Het is arbeidsintensief werk en je hebt er veel discipline
voor nodig. Het gaat niet alleen om het zuiveren van water,
maar ook om het reinigen van de lege kanisters, het afvullen
en afsluiten, de administratie, de controle, de verkoop. Echt
reclame maken we nog niet. Dat doen we door met Dutch
Musis 4
