Windmolen
op de grote supermarkten. Die zijn maar voor tien tot
vijftien procent van de bevolking betaalbaar." Peter Willem
zou het toejuichen als anderen in de waterbranche het
voorbeeld van Dutch Water zouden volgen.
Inmiddels is Hatenboer-Water ook in Indonesië bezig met
een experiment. Aan het strand bij Kupang, de hoofdstad
van het droge eiland Timor, staat een zuiveringsinstallatie
die stroom krijgt uit windenergie. Dat idee werd
ingebracht door een stagiair van de TIJ Delft die wind
energie op effectieve wijze wist te koppelen aan een
innovatieve ontziltingstechniek. Hatenboer besloot
met zijn technici om het idee door te ontwikkelen in
het project 'Drinking with the wind' "We laten de
molen nu elektriciteit opwekken die wordt opgeslagen
in accu's en daarmee kunnen wij de pomp aandrijven.
Indonesië kent duizenden kleine eilandjes waar energie- en
watervoorziening een probleem is, maar ze hebben wel
wind en zon. Onze proefinstallatie bij Kupang produceert
tot 7000 liter per dag. Dat is genoeg drinkwater voor
3000 mensen. Dit lijkt weinig, maar je moet bedenken
dat dit water alleen voor consumptie wordt gebruikt.
Ook hier gaat het water in kanisters naar de mensen. Het
terrein op Timor is vaak stenig en rotsachtig. Leidingen
aanleggen is daar duur en omslachtig. Bovendien zijn ze
kwetsbaar. Vandaar. Met deze proefopstelling willen we
leren: het proces moet efficiënter, de prijs moet omlaag".
Peter Willem hoopt dat hij daardoor klanten zal vinden
voor de kleine en geperfectioneerde installaties. De
productie van schoon drinkwater uit bijvoorbeeld zee- of
grondwater berust op het principe van de omgekeerde
osmose. Onder hoge druk passeert het water een filter
dat het schone water op microscopisch niveau scheidt
van zout en verontreinigingen. Deze 'Drinking with the
wind' oplossing is interessant voor overheidsinstanties die
op duurzame wijze schoon water willen produceren op
afgelegen plekken.
Naast deze voet aan de grond, die Dutch Water bood,
kreeg Hatenboer-Water in Kenia een heel andere doelgroep
in het vizier: grote tuinders die voor de wereldmarkt
produceren. Ellen Merk, de echtgenote van Peter
Willem Hatenboer, richt zich op deze groep en verkoopt
waterzuiveringsinstallaties voor toepassing in de tuinbouw.
Veel tuinbouwbedrijven in Nederland gingen al voor, want
kraanwater is veel te duur en ook niet zuiver genoeg - om
gewassen mee te irrigeren. Maar de laatste jaren worden
minder kassen gebouwd door de economisch lastige tijden.
Ellen: "Tot vijfjaar geleden ging toch wel een groot deel
van onze leveringen naar Nederlandse tuinbouwbedrijven.
Water ontzouting en desinfectie zijn de specialismen die
in dit segment worden toegepast. Omdat regenwater niet
altijd in voldoende mate beschikbaar is, leidingwater zo
duur is, en slootwater te wisselend van kwaliteit is, wordt
bronwater gezuiverd en geschikt gemaakt als gietwater.
Bronwater je haalt dat meestal van ongeveer dertig
meter diep - is te zout. Elementen als natrium, chloride of
bicarbonaten zijn voor tomaten, komkommers of bloemen
ongewenst. Voor de specifieke bronwaterkwaliteit
worden filterinstallaties op maat ontworpen en gebouwd.
We gebruiken hiervoor dezelfde techniek die ook in
'Drinking with the wind' wordt toegepast, namelijk
omgekeerde osmose, dat het water scheidt van ongewenste
verbindingen en elementen. En als het om hergebruik van
het water gaat, dan is desinfecteren ook vaak een noodzaak
om ziektes in het gewas te voorkomen en te bestrijden.
Hiervoor hebben we een aantal schone technieken in huis
zoals bijvoorbeeld desinfectie met UV licht en anodische
oxidatie, waarbij het water onder stroom wordt gezet om
chemische reacties op gang te brengen en er alleen een
onschuldig chloride (zout) achterblijft".
De laatste jaren is het voor de Nederlandse tuinbouwers
minder gemakkelijk geworden om hun investeringen
gefinancierd te krijgen. Dat is jammer want nog steeds
kijkt de hele wereld naar de Nederlandse glastuinbouw als
voorbeeld. De innovaties en verhoging van de kwaliteit
van de producten komen echter nog steeds voor een
groot deel uit Nederland. Echter, de kassenbouwers
en installatiebedrijven moeten nu steeds verder over de
grenzen kijken om hun positie te handhaven. En Afrika is
dan zo'n plek die de tuinders voldoende potentie biedt. In
Kenia bijvoorbeeld zijn de klimatologische omstandigheden
ideaal voor de bloementeelt, specifiek voor rozen. Kenia is
wereldwijd een van de grootste rozenproducenten.
De Keniase kwekers moeten vaak nog gebruik maken van
Waterboten op hun vroegere ligplaats in Rotterdam
Dutch Water Limited (DWL)
