binncioei is gn
protest-bijeenkc
Centraal Aksiecomitee
21 Musis
atari van
zitten, is
wet. te m.
spuierij do
banden. Jet
saam mat
en de reg<
Zaterdagmi
heer De Wit
in de door So
yde, kaalwa-
pesticide ve
Tijdens de mi
komst in het
schuwde hij
vcor het nadi
liettverontrei;
Wit spreekt
„milieuvterpe
De woorde
se chemicus
dag weêrklar
Vl-aardingers
gestroomd it
Tientallen
droegen bord
als:
Wie stank
Lijken of
DENCK
Vuile stin
Stank is t
REitff POPPEeen van de
akfieleiders: „Binnenkort
zullen in het gehele Rijn
mondgebied demonstraties
loorêen geitouden, deze lei
den pol een grote demonstra
tie in Rotterdam™.
(Van eer
VLAARDI
iijkse mtiziel
Viaardingse
vereniging
ierdagavond
zaal werd ge
kelt» honden
alikotdeonmi
Tijdens de demonstratie werd er
heftig gediscussieerd met ENCK-
werknemers, die door de acties hun
broodwinning in gevaar zagen komen.
De pijlen richtten zich op de VTL, die
sinds 1963 de ENCK in het vizier had.
Werknemers van de kunstmestfabriek
richtten in allerijl een 'Vereniging ter
bestrijding van de vereniging tegen
de luchtverontreiniging' op. Volgens
de Nieuwe Vlaardingse Courant was
men woedend: 'Wij willen trachten
de maatschappij te handhaven en
het negatieve uit te bannen. De
initiatiefnemers hebben geen goed
woord over voor de provocerende
houding van de Vereniging tegen
de Luchtverontreiniging in en om
het Nieuwe Waterweggebied, die
onlangs een felle aanval deed op
de ENCK.' Eiet moet Remi Poppe
aan het denken hebben gezet. Aan
de ene kant verzette hij zich tegen
de milieuverontreiniging en aan de
andere maakte hij zich sterk voor de
zaak van de arbeiders. Het resulteerde
in een aanpak die de arbeiders er van
probeerde te overtuigen dat zij de
eersten waren die profiteerden van
betere veiligheidsmaatregelen en dat
de acties niet tegen hen gericht waren
maar tegen hun leidinggevenden. Een
succesnummer.
De kakelverse Stichting Leefbare
Delta zou een belangrijke rol in de
Nederlandse milieubeweging en de
Socialistische Partij gaan spelen.
Uit de stichting ontstond weer het
door Poppe opgerichte Centraal
Aksiekomitee Rijnmond, die de
directe actie opzette en coördineerde.
Het wist een grote aanhang te
verwerven en betrokken te houden
door een hoge organisatiegraad, die
heden ten dage de SP kenmerkt.
Het actievoeren werd onder Poppe's
leiding geprofessionaliseerd en werd
een geduchte tegenstander van de
gevestigde orde. Toen in 1972 de
SP ontstond was Poppe daar bij en
integreerden de actieorganisaties zich
tot de Milieu Actiecentrum Nederland
(MAN) met wederom Poppe als
boegbeeld. De verdere geschiedenis
kennen we.
Terwijl Poppe bezig was de
demonstratie voor te bereiden,
namen leden van VL.65 en de
PSP daags na de brand actie. Leen
Droppert reed zijn auto met daarin
Jack Tsang die met een megafoon
de bevolking opriep die avond
naar de raadsvergadering te komen
om te protesteren. Tsang:'Toen de
raadsvergadering, ook na een tijdje
niet, niemand over de brand sprak,
besloten Jos Noordhuizen (toenmalig
voorzitter PSP en V.L.65 lid) dat
we de vergadering zouden gaan
verstoren om aandacht te vragen
voor wat gebeurd was. Toen de
raadsvergadering, ook na een tijdje
niet, met geen woord over de brand
sprak, besloten we opruiende teksten
naar beneden te roepen. Al snel
volgden de anderen, net als wij op de
publieke tribune (balkon) gezeten. Het
college en de raadsleden reageerden
nauwelijks en dat frustreerde één van
onze groep [Rob Prins, JtB] dermate
dat hij naar beneden sprong om het
pleidooi kracht bij te zetten. Met zijn
sprong brak hij een voetbeentje en al
hinkelend en achterna gezeten door
VVD-raadslid Jan Madern zag hij kans
af en toe iets in de microfoons van de
raadsleden te roepen.' Hoewel Tsang
en Noord huizen het netjes wilden
houden, hadden zij de groep niet
meer in de hand en naast de sprong
verdwenen ook koffiekopjes naar
beneden, zonder iemand te raken
overigens. De tribune werd door de
aangerukte politie ontruimd, waarbij
journalist Joop Daalmeijer nog snel
de meegevoerde Leen Stolk een
reactie kon ontlokken. Omdat hij op
een persplaats was gaan zitten, had
de politie Jack Tsang laten zitten,
die nadat de rust was weergekeerd,
doorging met zijn protestkreten.
Dat duurde maar even. Bij het
politiebureau werd nog geprotesteerd
om de ingerekende demonstranten te
ontzetten, wat tot het nodige tumult
maar niet tot resultaat leidde.
De in 1968 door de Raad voor
de Milieuhygiëne voor het
Rijnmondgebied in werking gestelde
klachtentelefoon had tegen de brand
uiteraard niets uit kunnen maken
en ook het in 1969 gereedgekomen
automatische waarschuwingsmeetnet
(de bekende snuffelpalen) liepen
achter op de feiten van de ENCK-
brand. Hoewel langzaam hadden de
protesten wel iets teweeggebracht.
Bij de overheid en ook bij
sommige bedrijven was het besef
doorgedrongen dat ongevallen en
rampen voorkomen moesten worden.
Een goed signaleringssysteem (het
waarnemen) was een eerste stap. Het
vergrootte ook de betrokkenheid
van de burgers, die massaal gebruik
gingen maken van de centrale
meld- en regelkamer die zich later
ontwikkelde tot de Dienst Centraal
Milieubeheer Rijnmond. Taken,
bevoegdheden en doelen van deze
dienst evolueerden sindsdien verder.
De milieuorganisaties zijn echter nog
steeds actief en niet zonder reden.
Na de protestacties tegen de ENCK
in 1970 stierf VL.65 een langzame
dood. Tsang trad af als voorzitter en
met hem en Remi Poppe verdween
het activisme en de energie. In de
korte periode van bestaan heeft
VL.65 een grote rol in het culturele
leven van Vlaardingen gespeeld,
maar ligt de betekenis van de
sociëteit waarschijnlijk veel meer
op het vlak van de politiek en het
activisme. Veel van dit laatste is hier
onbelicht gebleven, onder andere
de acties tegen bijvoorbeeld de
sanering van de binnenstad en de
dictatuur in Griekenland, en voor
het Jongeren Advies Centrum en de
Bouwspeelplaats. Tijd kortom voor
een bevlogen geschiedschrijving van
VL.65.
