Elke voordracht die van 9
maart tot 16 juni te zien is
in het Stedelijk Museum
Schiedam is gedaan
door een kunstkenner
uit de museumwereld.
Na het erepodium
wacht daarmee ook
het museum- en
gaieriecircuit. En daarvan
moet de kunstenaar het
tenslotte hebben.
Chaim van Luit (Heerlen,
35 Musis
midden tussen een organisch en
een architecturaal geraamte. Haar
constructies zijn zo licht en kwetsbaar
dat ze het voorkomen hebben van
driedimensionale schetsen die het
begin van een langer groeiproces
suggereren. Ze verbeelden een
constructie van transparante modules
te zijn die zich eindeloos kunnen
uitbreiden.
De Jong: 'Ze zijn. Losjes, naïef,
gemaakt uit de chaos en maar net
bij elkaar gehouden, bijna als een
overgang naar de volgende staat van
beeld zijn. Of juist van géén beeld
meer zijn,' zo schrijft scout Ad de
Jong over dit werk. Hij draagt Esther
een kleur zijn die zichzelf graag
geheimhoudt: dit bunkergroen. Maar
Van Luit trekt het pigment juist naar
voren. In de video Removing and
Storing Pigments, Hürtgenwald (2012)
zien we zijn hand, die zorgvuldig,
als de hand van een restaurator, verf
van de bunkermuur krabt. Het geluid
is rauw: metaal schrapend op beton,
als een metafoor voor de geschiedenis
die schrijnt. De video past bij de
muurschildering Monochrome (2012-
13): een metersgrote groene rechthoek
van pigment en bindmiddel.
Geometrische abstractie? Zeker, maar
hier wordt ook de camouflagekleur
in het daglicht gezet. Behalve een
Chaim van Luit
de Graaf voor, omdat zij 'op een
nieuwe en pure manier met simpele
materialen fragiele beelden maakt, die
een sterke en vooral visuele indruk
wekken.'
De Graaf zet zelden of nooit
kant en klare beelden op een
tentoonstelling neer. Zij bouwt
haar sculpturen op in de ruimte
waar zij exposeert en relateert ze
aan de architectuur ter plaatse. De
Jong: 'Haar sculpturen staan in
contrast met dat spierballengedoe,
met die bouwwerken die met grote
schroefmachines in elkaar worden
gestampt, of met die dingen die al veel
eerder door anderen werden gedaan.
1985) Genomineerd door Stijn Huijts,
directeur Bonnefantenmuseum
Maastricht
'Mijn werk lijkt misschien formeel,'
vertelt Chaim van Luit, 'Maar het
ontstaat spontaan, in wisselwerking
met mijn omgeving. Ik ga veel
naar buiten voor bosbezoek, in de
omgeving van Limburg. De sporen
van de geschiedenis, speciaal die van
de oorlog, kun je daar niet ontwijken.
Kort over de grens met Duitsland
stuitje op bunkers uit de Tweede
Wereldoorlog, die gecamoufleerd
zijn met een oxidegroen dat mij als
schilder erg interesseert.' Het moet
restaurator, is Van Luit een kaper van
het verleden.
Van Luit trok Huijts aandacht voor
het eerst op de eindexamenexpositie
van de kunstacademie in Maastricht.
En Van Luit wist die aandacht gaande
te houden. Huijts; 'Hij werkt in een
traditie die wat verder gaat in de
kunstgeschiedenis. Hij zet formele
middelen in om een bepaalde mood op
te roepen. En hij gaat in dialoog met
modernistische tradities. Zoals hij dat
doet, heb ik in lang niet gezien.