Kantoorgebouw Gusto aan de Maasdijk direct na sluiting van de werf, aquarel H. W..L. v. Blooys, 1979, Collectie GAS Nieuwsticht Musis 6 Personeel van de kaarsenfabriek Apollo, fotograaf onbekend, collectie GAS arbeiders tot de grootste werkgevers van Schiedam. In 1929 fuseerde Apollo met de stearinekaarsenfabriek Gouda. De "Gouda-Apollo" kaarsen zijn nog steeds een begrip. Op het terrein naast Apollo vestigde zich in 1905 en in belangrijke mate door toedoen van de Schiedamse belangenvereniging 'Schiedam Vooruit', die op alle mogelijk gebied ijverde voor vernieuwing, de scheepswerf en machinefabriek 'Gusto' van A. en F. Smulders in de Nieuw Mathenesserpolder. Vijf jaar na de vestiging van de werf had dit bedrijf al 652 mensen in dienst, een aantal dat uiteindelijk zou stijgen tot 2000. Binnen enkele jaren ontwikkelde Gusto zich tot een mondiaal bekende onderneming gespecialiseerd in de bouw van bijzondere vaartuigen als hoppers en zuigercutters alsmede constructies voor bruggen en overkappingen waaronder die van het Centraal Station in Amsterdam. Na Gusto vestigde zich in 1922 ook Dok- en werfmaatschappij Wilton Fijenoord in Schiedam. Wilton Fijenoord had al een grote werf aan de Westkousdijk in Delfshaven. De Schiedamse vestiging zou echter binnen enkele jaren uitgroeien tot één van 's werelds meest vooruitstrevende scheepsbouw- en scheepsreparatiebedrijven. Met de bouw van Nieuwsticht in 1854, werd in Nieuw Mathenesse de allereerste sociale woningbouw in Nederland gerealiseerd. Reeds in 1852 stelde Schiedam als voorloper in Nederland een verordening op het bouwen van arbeiderswoningen op resulterend in de 'Vereeniging tot het tot bouwen van goede woningen voor minvermogenden Nieuwsticht' Dit eerste op sociale en hygiënische principes gebouwde arbeiderswijkje zou een jaar later door vooruitstrevende steden als Amsterdam en Rotterdam worden gekopieerd. Een ander - nog bestaand - project dat getuigt van Schiedamse ambities op het gebied van volkshuis-

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Musis | 2013 | | pagina 6