Het landelijk thema van de Open Monumentendagen is "Macht en Pracht". In Schiedam kom je dan al gauw op de achttiende eeuw uit, op de Lange Haven en de Plantage want toen gaf een energieke generatie van bestuurders en zakenlieden de stad binnen een jaar of twintig een geheel nieuw aanzien. Zij zijn verantwoordelijk voor het merendeel van de monumenten in het centrum. In het weekend van 14 en 15 september - de Open Monumentendagen - krijgen zij dan ook speciale aandacht. Dat is een mooie gelegenheid om het mooie van Schiedam nog eens tot je door te laten dringen. Er zijn historische wandelingen uitgezet en u kunt ook profiteren van het feit dat tegelijk met de Open Monumentendagen ook de manifestaties Open Ateliers en Opera aan de Schie plaats vinden. Dat levert bij elkaar een aantrekkelijke mix op voor een bijzonder weekend. Bijzondere aandacht verdienen de fraaie deurpartijen van laat achttiende- eeuwse woonhuizen in de Schiedamse binnenstad. Die vind je zo nergens anders in Holland en er zit een heel verhaal achter. Pruiken vergelijkbare grootte vaak tot een of twee panden van de echt rijken, maar Schiedam kent vele voorbeelden. 'Tuinlaan 80, het huis van Huib Sneep, is daarvan een fraai voorbeeld. Je ziet een rondboog met een bovenlicht en een gesneden kalf. Een kalf is de balk onder het bovenlicht. De kalf is verlevendigd met fraai gesneden bladmotieven. Bovenin de rondboog vind je een sluitsteen, bij Huib Sneep met een palmet, maar elders in de stad zijn ook veel Mercuriuskoppen te vinden. Bijzonder zijn de zwaar aangezette, natuurstenen consoles aan weerszijden. Medema gaat verder: 'Panden vertellen met hun gevel een heel verhaal. Dat wordt vooral duidelijk als je de tijd neemt en zo'n pand en detail bekijkt. Zo'n achttiende-eeuws Schiedams herenhuis oogt wellicht wat streng en stijf. Toch hebben ze ondanks de overeenkomstige architectuur een grote eigenheid. De opdrachtgevers, veelal regenten, maakten deel uit van een heel specifieke groep met een eigen manier van doen maar daarbinnen konden ze toch stuk voor stuk hun eigen accenten leggen. Dat zie je in die herenhuizen terug'. Inderdaad hielden de Hollandse regenten van de achttiende eeuw er een heel stelsel van verfijnde en gedetailleerde omgangsvormen op na, die wij in deze losgeslagen decennia als stijf zouden Musis 20 aanduiden. Zij wilden laten zien dat zij niet alleen hun omgeving maar ook zichzelf beheersten. Dat kwam tot uiting in het feit dat de heren zorgvuldig gekamde en gepoederde pruiken droegen, in plaats van hun eigen haar en kleurrijke kleding met kunstig geknoopte strikken en elegante vesten waarin een speciaal zakje was genaaid voor één der wonderen van de nieuwe tijd, het horloge. De dames snoerden hun lichaam in met korsetten zodat zij een volstrekt kunstmatige wespentaille toonden. Voor het overige bleven de natuurlijke

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Musis | 2013 | | pagina 20