*- *d5--"h
^4
K'
IbILJ JLJIf
mos
Foto J. Geiser
(Algiers),
1866/1867.
Collectie
Gemeentearchief
Den Haag.
r i ilil ii %(f
Met grote ogen zal Catharina Metzon-Don
(1839-1886) de voor haar exotische om
geving in het Algiers van 1866/1867 be
keken hebben. Maar misschien was zij
zelf wel de grootste bezienswaardigheid.
Dames in westerse kledij was men in
deze Franse kolonie wel gewend, maar de
Vlaardingse klederdracht met de gouden
kap met krullen en afhangende mutsen
bellen zullen voor de Algerijnen net zo'n
grote cultuurschok zijn geweest als an
dersom.
eze oer-Vlaardingse vergezelde haar
man, de scheepskapitein Matthijs Met-
zon (1835-1876), maar bovenal de ont
dekkingsreizigster Alexandrine/Alexine Tinne
(1835-1869), Aan de laatste en vooral haar rei
zen die haar tot diep in Afrika voerden, werd
onlangs een tentoonstelling gewijd in het
Haags Historisch Museum, terwijl ook een
fraai boek over haar reis in de jaren 1863-1864
verscheen ('The Fateful Journey' door Robert
Joost Willink, Amsterdam 2011), Op de foto
zien we Tinne in het midden en profil, terwijl
Metzon centraal op de foto ons recht aankijkt.
De welgestelde en eigenzinnige Haagse Tin
ne, met familiewortels in de voormalige Ne
derlandse plantages in Essequibo en Dema-
rara (het huidige Brits Guyana), vatte in 1867
het plan op de witte vlekken in donker AfrikJffl
^^erkennenjwelke reis h^^en een de^^n
30
de expeditiegenoten in 1869 noodlottig zou
worden. Hoewel de details ontbreken, leidde
onenigheid met de Toearegs die haar gezel
schap begeleidde door de Sahara tot haar ge
welddadige dood. Catharina Metzon ontkwam
aan deze wisse dood. Zij was ziek geworden
en zes dagen voor de noodlottige dag had zij
de terugreis naar Vlaardingen aanvaard. Waar
Tinne en het echtpaar Metzon elkaar van ken
den, weten we helaas niet. Matthijs Metzon
was kapitein op de grote vaart en voer onder
andere voor het Vlaardingse handelshuis Van
Harwegen den Breems, dat hem bekend had
gemaakt met het hier relevante Middellandse
Zeegebied. Voor mevrouw Tinne was hij stuur
man en later gezagvoerder op haar zeiljacht
(een tweemastschoener van 113 ton) 'Meeuw',
waarop naast de bemanning ook hun vrouwen
meevoeren, als gezelschapsdame van Alexine
Tinne. Met de 'Meeuw' verplaatste Tinne zich
langs de kusten van Noord-Afrika en het oos
telijke deel van de Middellandse Zee. Het
schip is een negentiende-eeuwse voorganger
van wat we nu een 'luxe jacht' zouden noe
men, waarmee de rijken der wereld zich in, bij
voorkeur mondaine, badplaatsen vertonen. De
bemanning was in uniform gestoken, met
platte petten inclusief lint waarop de naam
van het schip. Van de vrouwelijke metgezellen
stond Catharina Metzon vanwege de goede
pand Tinne hefïangstlóij. In 1869 keerde het
I aardingen. Kapitein Met
aar terug in
zon voer nog een paar jaar en vestigde zich
daarna als winkelier aan de Oosthavenkade,
Hier, op de hoek met de Oosterstraat (thans
café 'Zeezicht') betrok hij met zijn vrouw een
kruidenierszaak, die gezien de koopwaar voor
al op de bevoorrading van schepen gericht
was. Matthijs Metzon overleed in 1876, waarna
een boedelinventaris werd opgesteld. Het eni
ge daarin dat aan zijn zeevarende verleden
herinnert, zijn een 'octand en meer' die zich in
een kist in een benedenkamer bevonden. On
der het goud- en zilverwerk treffen we de kle
derdrachtsieraden niet aan. Ook in de boede
linventaris die na haar eigen overlijden (1886)
werd opgesteld, komen deze niet voor. Ver
moedelijk heeft Catharina Metzon haar dracht
kort na aankomst afgelegd. Cornelis Stevens,
haar tweede echtgenoot, zette de winkel na
1889 voort. De kinderen uit haar eerste huwe
lijk zouden Vlaardingen allen verlaten.
Of Catharina Metzon in Noord-Afrika dagelijks
in haar zondagse dracht (met volledig kapstel)
gekleed ging, is niet bekend. Mogelijk heeft ze
haar zondagse tooi op deze en nog een ande
re foto, waarbij ze op een dromedaris is geze
ten, voor de gelegenheid aangetrokken. Je
mag hopen dat ze zich met al die Vlaardingse
rokken niet teveel hoefde in te spannen of op
zijn minst een parasol bij zich had
