Zeer waarschijnlijk was de koop
van de buitenplaats in 1763 de reden
dit aandenken te laten maken.
r;i"Vis
Een langgerekt herenhuis met trapgevel, voorzien
van een royale entree met twee bouwlagen en
daarvoor een goed verzorgde bomenrij. Rechts een
middeleeuwse woontoren met tentdak en vier
spitse hoektorentjes. Rechts van de toren ligt een
theekoepel. Het kan een detail uit een advertentie
van een glossy makelaarsbrochure zijn voor de
verkoop van een zeer luxe woning met bijbehoren
de onroerende zaken. Het gaat hier echter om een
miniatuurvoorstelling van de buitenplaats Holy op
een achttiende-eeuws gelegenheidsglas. Dit
bijzondere glas zal na meer dan anderhalve eeuw
afwezigheid terugkeren naar Vlaardingen. Museum
Vlaardingen mag zich dankzij bemiddeling van de
Vlaardingse stadsarchivaris Harm Jan Luth de
nieuwe trotse eigenaar noemen. Op het 20 centi
meter hoge wijnglas zijn de buitenplaats Holy en de
wapens van Nicolaas Daniel de Hoest, heer van
Holy van 1763 tot en met 1801 en zijn echtgenote
Johanna van der Kade gegraveerd. Op de rand
onder de opening is de tekst Het welvaren van Holy
te lezen.
Het echtpaar J. Voogd
en E. Voogd-Oldeman,
schenkers van het glas.
e naam Holy wordt vooral geassocieerd met
de in 1963 aangelegde en sinds die tijd uitge
breide Vlaardingse woonwijk. De naam Holy is
afgeleid van Hoylede of Hoge Lede; een hoog
gelegen plaats aan een watering. Hier in de Holier-
hoekse polder ontwikkelde zich de ridderhofstede ge
legen in de gelijknamige heerlijkheid. Het gebied was deels in
leen van het Huis van Wassenaar en het Huis van Mathenesse.
Een flink deel bleef over om zelf in leen uit te geven. De toren
was een van de oudste bouwwerken in de heerlijkheid en da
teerde uit de 14e eeuw. Op het glas is deze toren nadrukkelijk
te zien.
Wat is de aanleiding geweest om dit glas te bestellen en bij
wie? Hoe is het de buitenplaats verder vergaan? In de 18e
eeuw was het in de gegoede klasse niet ongebruikelijk om bij
bijzondere gelegenheden dergelijke kostbare glazen te kopen
of cadeau te geven.
Het huwelijk tussen Nicolaas Daniel de Hoest en Johanna
van der Kade was zeker niet de reden dit glas te bestellen, zij
Auteur: Alex Poldervaart
Foto's: Arie Wapenaar,
Stadsarchief Vlaardingen,
Museum Vlaardingen
trouwden in 1754. Holy kwam pas in 1763 in hun bezit. Een an
dere reden zou een huwelijksjubileum kunnen zijn geweest,
bijvoorbeeld het vijfentwintigjarig jubileum in 1779. De wapens
van de echtelieden staan immers prominent op het glas. Als het
echter een persoonlijk jubileum zou betreffen, zou de buiten
plaats er minder prominent op hebben gestaan. Het glas zou
dan ook meer symbolen en verwijzingen naar de echtelijke
liefde hebben gehad. Zeer waarschijnlijk was de koop van de
buitenplaats in 1763 de reden dit aandenken te laten maken.
Met de verkoop aan De Hoest ging Holy een nieuwe fase in en
was het welvaren van Holy (voorlopig) gewaarborgd.
De prachtige radgravering is van een uitstekende kwaliteit,
verfijnd en geraffineerd. Hier is overduidelijk een meester aan
het werk geweest. De graveur is hoogstwaarschijnlijk Jacob
Sang (1720-1786), de belangrijkste radgraveur van Nederland in
de 18e eeuw. Deze uit Duitsland (Erfurt) afkomstige ambachts
man was zo succesvol dat hij in Amsterdam een eigen winkel
opende met de naam 'in de Engelsche Glaswinkel'. Sang staat
bekend om zijn gedetailleerde manier van werken. Dat komt in
dit glas tot uiting in bijvoorbeeld de iepenbomen, leder blaadje is
zorgvuldig aangebracht. Ook het wapen op de achterzijde van
het glas is een lust voor het oog. Het glas is niet gesigneerd,
maar draagt duidelijk de hand van Jacob Sang en heeft zeer
sterke overeenkomsten met door hem gesigneerde glazen.
De buitenplaats bevatte in werkelijkheid veel meer dan op
het glas is afgebeeld. In een veilingaankondiging in de Amster-
damsche Courant van 24 juli 1756 spreekt men ook over bij
voorbeeld schuren, boomgaard, tuinen en beplantingen. De
17