Voor het overige werd alles aan
het verval prijsgegeven.
M«« »!S
De post liet zich ondertussen niet uit het veld slaan. De
Kethelse postbode kreeg een paard om ondanks alles de brie
ven toch bij boeren in de ondergelopen polders te bezorgen. Hij
ging met dier en al kopje onder in een vaart, die hij niet tijdig
had opgemerkt. Ze wisten zich allebei ternauwernood te red
den. Ongetwijfeld met behoud van de brieven. Het duurde tot
begin mei voor het gat in de dijk was gedicht en het droogma-
len serieus kon beginnen. Het Hoogheemraadschap Delfland
kreeg vanuit Kethel veel kritiek om het lakse optreden.
De overstroming van 1903 bleef decennia lang een ijkpunt in
het geheugen van veel Kethellappers. Naarmate de jaren ver
streken, nam de vrij overzichtelijke ramp steeds mythischer
proporties aan en dat werd een belangrijke reden voor het aan
leggen van de keersluis bij Kandelaar. Als er geen water van de
Schie de Poldervaart in kon stromen, dan zou het peil nooit
meer zo'n noodlottige hoogte kunnen bereiken als in 1903.
Eenvoudigweg afdammen was geen optie want de Polden/aart
speelde een rol als boezem voor de Kethelse polders. Ook had
den de omwonende boeren voor hun pramen een uitgang naar
de Schie nodig. Het alternatief voor de keersluis zou een zeer
kostbare verhoging zijn van de dijken langs de hele Polder
vaart.
Slappe grond
Het idee kwam uit Kethel zelf en in 1927 ging het Hoogheem
raadschap Delfland akkoord. De bouw - zo besloot het - moest
het volgende jaar al zijn voltooid, maar dat is niet gelukt. De
oorzaak was de slappe grond die in het Kethelse voor zoveel
vertraging en kostenoverschrijdingen zorgt bij tal van bouwpro
jecten zonder dat iemand ooit leergeld betaalt. De aannemer
kreeg te maken met verzakkende funderingen en het duurde
uiteindelijk tot november 1929 voor het keersluisje in werking
kon worden gesteld. Als gebruikelijk in die dagen bestond de
kern van de constructie uit gewapend beton. Dat was bekleed
met keihard rood Zweeds graniet. Alles bij elkaar zag het sluis
je er bij voltooiing uit als een bouwwerk dat voor eeuwen trou
we dienst was bedoeld. In 2008 bleek ir. J. Arends van de Stich
ting Historische Stuwen en Sluizen juist van dit graniet zeer
gecharmeerd.
De ingebruikstelling geschiedde zonder enig ceremonieel.
Sindsdien duwde een telg van de familie Bijl elke avond de
deuren met een lange staak dicht. De volgende dag draaide hij
ze met een bolder weer open. Het was zwaar handwerk. De
familie deed haar plicht tot 1960 toen het Hoogheemraadschap
Delfland de sluis verving door een grote schuif met een elek
tromotor, die met een druk op de knop bediend kon worden. In
1970 verviel de rol van de Poldervaart bij de waterhuishouding,
zodat deze installatie buiten gebruik kon worden gesteld. Men
zette de sluisdeuren en de schuif vast. Voor het overige werd
alles aan het verval prijsgegeven. In later jaren werd er vlakbij
Kandelaar een dam aangelegd.
Het moest tot in de eenentwintigste eeuw duren voordat
men de historische waarde van het zwaar vervallen keersluisje
besefte. Dat gebeurde in kringen van de Poldervaartvereniging
die zich ten doel stelt om te redden wat er te redden valt van de
vooral in het laatste kwart van de vorige eeuw zwaar gemaltrai-
27