Recordjaar Keukenhof
thuis
of in het ziekenhuis?
Bovag autorijschool
„Verboom
Voor een goede rijopleiding!
Een Foto-collage:
een origineel kado
Speciale
treinkaartjes voor
het OOgst-
fruitcorso Tiel
Photokina in
September
Huisdieren en het
wereldvoedsel-
probleem.
Verzorging hartpatienten
pagina 9
ildUKN^fn
6 September 1978
99
Vamor-MI gediplomeerd
Lest met Honda-Accord, de auto met de beste
testresultaten van 1977.
Sibeliusplein 233 - Schiedam - Tel. 010-709252
dm
In steeds meer huizen kun je hem
ontdekken: de foto-collage, een
verzameling foto's die kriskras
door elkaar heen op een onder-
grond is geplakt, al of niet be-
schermd door een glasplaat. Zo'n
bonte mengeling van allerlei foto's
doet het erg goed aan de muur. 't Is
de moderne vorm van de lijstjes
met foto's die op veel schoorstenen
staan.
Hoe maak je zoiets?
Een mens bezit meestal nogal wat
foto's, die in dozen en albums
worden bewaard. Foto's van fami-
lieleden en vrienden, vakantiekiek-
jes en herinneringen aan huisdieren
hoogtepunten in't leven en van het
werk. Het eerste karwei is om uit
die hele serie foto's een voorlopige
keus te doen.
Niemand vergeten
Wanneer u een wat grotere collage
maakt is 't verstandig dat kiezen
toch wel met enige aandacht te
doen. Wie bijvoorbeeld kinderen of
kleinkinderen heeft, moet er na-
tuurlijk voor zorgen dat er geen een
op de collage ontbreekt.
Want als uw verzameling klaar is
en hangt, wordt deze door veel
gasten bekeken en men vindt het
dan leuk op zo'n collage de eigen
foto te ontdekken.
De ondergrond
Die kan van alles zijn. In de handel
zijn achterwanden met glasplaten
verkrijgbaar die met klemmen bij
elkaar worden gehouden. Het plak
ken kan natuurlijk ook op een
houten ondergrond gebeuren of op
een stevige plaat karton. 't Is wel
verstandig om de foto's te bescher-
men met bijv. een glasplaat die op
maat kan worden besteld. Vooral
het zgn. "ontspiegelde" glas is erg
mooi; u heeft dan geen last meer
van hinderlijke reflekties. Eventu-
ele scherpe randen even met
schuurpapier (laten) afschuren. U
kunt het ook beschermen met
doorzichtig plakfolie. Dat heeft
echter als bezwaar, dat het vervan-
gen van foto's dan niet meer
mogelijk is.
Verder werkwy/e
Het indelen van alle gekozen foto's
is een plezierig werkje. waarbij het
de bedoeling is dat alle foto's schots
en scheef door en over elkaar
worden geplakt. Ook is 't geen
enkel bezwaar om zwart/wit- en
kleurenfoto's over elkaar heen te
plakken. Minder belangrijke stuk-
jes van groepfoto's mogen best
verdwijnen en langzaam ontstaat er
een eenheid: een kompositie van
foto's, die mensen en gebeurtenis-
sen weergeeft waaraan u op de een
of andere wijze goede herinnerin
gen hebt.
Collage veranderen
Een van de charmes van een
foto-collage is ook, dat u de kollek
tie soms kunt wijzigen. Een leuke
nieuwe vakantiefoto, de foto van
een pas geboren baby, een erg
geslaagde natuuropname
ze kunnen de plaats innemen van
andere foto's, die niet meer zo
aktueel zijn. Zo beeldt de collage
uw leven van vandaag uit en blijft
ze nieuw. 't Is daarvoor natuurlijk
wql nodig de foto's niet te vast te
plakken. De beste methode is
zuinig te werken met rubbercement
of de speciale fotoplakkers te ge-
bruiken die het mogelijk maken de
foto's later weer onbeschadigd van
de ondergrond of van elkaar te
halen.
Sieraad aan de wand
Dat is het merkwaardige: de foto-
collage is een stukje huisvlijt, dat in
al zijn kontrast en afwisseling van
kleur en vorm een sieraad is aan de
wand.
Waar huisgenoten en gasten met
interesse naar kijken en dat voor
uzelf- of voor de persoon, die u het
als geschenk geeft - een heel
bijzondere waarde heeft.
Dat het voorjaarstoerisme voor ons land nog ahijd van bijzonder
groot belong is laat het bezoekerscijfer van de Keukenhof dit jaar
heel dttidelijk zien. In de periode van 23 maart tot en met 21 mei
passeerden 940.000 bezoekers de kassa van de voorjaarstuin in
Lisse. Hoewelde verwachtingen dit jaar. ondermeer door de zeer
vroege Pasen, niet a! te hoog warengespannen is 1978 een record
jaar geworden voor de Keukenhof. In 1974. tijdens het 25-jarig
iubileum, bedroeg het bezoekersaantal 907.000. De Keukenhof
zit dan ook duidelijk in de lift. Gespannen kijkt men in Lisse uit
naar 1979. het jaar waarin men het 30-jarig bestaan gaat vieren.
Zaterdag 9 September rijdt door
Tiel opnieuw het Oogst-Fruit-corso
Een bijzonder corso dat jaarlijks
duizenden belangstellenden trekt.
Na het corso zullen de praalwagens
in de veilinghallen van Tiel ter
bezichtiging worden opgesteld. NS
heeft speciale treinkaartjes in voor-
raad die korting geven op een trein-
reis naar Tiel en de toegang tot het
Fruit Corso. Tussen half elf en twee
uur rijden er veel extra treinen van
Geldermalsen naar Tiel, die 's
avonds in omgekeerde richting de
reizigers weer naar huis toe zullen
sporen.
Het grote foto- en filmevenement,
dat eens in de twee jaar in Keulen
wordt gehouden, is de Photokina.
Deze wereldfotobeurs is allereerst
bestemd voor de vakman, maar
ook veel amateurs gaan er heen om
te zien wat er voor nieuws is op het
gebied van fotograferen en smal-
filmen. Dit jaar wordt de Photo
kina gehouden van 15 tot en met 21
September. Er zullen waarschijnlijk
ongeveer 1.000 exposanten zijn.
Informatie over de verkoop van
toegangskaarten verstrekt de Duit-
se Kamer van Koophandel, Nas-
sauplein 30 in Den Haag (tel.
070-651955).
Door landbouwhuisdieren en klei-
ne huisdieren te voeden, gaat er
voedsel voor de mens verloren.
Weliswaar leveren koeien, varkens,
enz. ook weer voedsel op in de vorm
van melk en vlees, maar dit is een
inefficiente gang van zaken.
De dierenarts C.L. van Limborgh
heeft berekend, dat er ongeveer 80
miljoen ton per jaar aan voedsel
naar de landbouwhuisdieren gaat,
dat anders door de mens zou
kunnen worden gebruikt. De hoe-
veelheid voor kleine huisdieren is
hier een fractie van. Er zijn mensen
geweerst die hier reden in zagen om
in ieder geval geen of minder
huisdieren te gaan houden. Men
zei wel: ,,Feed a pet, starve a
child" (wie een huisdier voert, laat
een kind sterven).
In feite worden in onze ontwikkelde
samenleving slechts bepaalde delen
van dieren - aangewend voor vlees-
consumptie - voor menselijke voe-
ding gebruikt. Redenen hiervan
zijn o.m. de smaak, de verwerk-
baarheid en de bestaande gewoon-
ten. Zelfs al zou er een manier
worden gevonden om het restant
van de carcassen te distribueren in
onderontwikkelde landen, dan zou
dit restant in veel landen be-
schouwd worden als een vreemd en
onacceptabel voedsel voor verschil-
lende, complexe voedings-, cultu-
rele en religieuze redenen.
Bovendien heeft Van Limborgh
berekend, dat van de granen die wij
naar de derde wereld zouden sturen
de helft verloren zou gaan, nl. door
te beschimmelen tijdens de opslag.
Of door ten prooi te vallen aan
mijt, muizen, ratten, vogels en zelfs
door gebruik als veevoer en zaai-
zaad.
Goederen versturen is niet zo moei-
lijk (hoewel zeer duur), maar de
distributie ervan in de ontwikke-
lingslanden zelf stuit op enorme
problemen. Met voedselgiften lost
men de problemen van distributie,
organisatie, tchniek, corruptie,
enz. niet op.
Een gevolg hiervan is, dat in de
ontwikkelde landen een aanzien-
lijke kwantiteit vlees overblijft. Dit
vlees is dan wel ongeschikt voor op
tafel, maar toch een bron van
hoogwaardige voeding voor huis
dieren. Minder of geen honden,
katten, knaagdieren, vogels of vis-
sen houden, levert geen enkele
regie bijdrage aan de oplossing van
het wereldvoedselvraagstuk.
Onlangs deden drie Engelse hart-
specialisten verslag van een opmer-
kelijk onderzoek. Zij verdeelden
264 patignten die ervan verdacht
werden een hartinfarct te hebben,
maar niet in direkt levensgevaar
verkeerden, willekeurig in twee
gelijke groepen. De ene groep werd
thuis door de regelmatig langs-
komende huisarts verzorgd, de
andere groep werd, zoals bij hart
patignten gebruikelijk is, in het
ziekenhuis verzorgd. De zieken-
huispatienten werden als gewoon-
lijk de eerste dagen in een hartbe-
wakingseenheid nauwkeurig gade-
geslagen en vervolgens enige weken
op een revalidatieafdeling ver-
pleegd. Na zes weken waren van de
,,ziekenhuispatienten veertien ner-
sonen overleden en van de ,,thuis-
patienten" zeventien. De conclusie
van de Engelse hartspecialisten:
,,Ons onderzoek toont aan dat
patienten, die ervan verdacht wor
den een ongecompliceerd (niet met
direct levensgevaar) hartinfarct te
hebben en die thuis in rustige
omstandigheden verzorgd kunnen
worden door een huisarts en een
verpleegster die hen regelmatig
bezoeken, er nauwelijks slechter
aan toe zijn dan patienten die in
een ziekenhuis worden opgenomen.
Als je tenminste kijkt naar het
sterftecijfer na zes weken". Het
onderzoek maakt duidelijk dat de
verzorging van hartpatignten wel
eens een stuk goedkoper zou kun
nen.
J.
Risico
Hartbewakingseenheden zijn duur.
De aanschafkosten bedragen een
half miljoen gulden per bed. De
personeelskosten zijn ongeveer dui-
zend gulden per dag per bed. In de
zestiger jaren zijn de hartbewa
kingseenheden bij de opvang van
hartpatignten steeds meer in zwang
geraakt. Deze eenheden redden
nog steeds vele levens, die anders
niet gered zouden kunnen worden.
Bovendien hebben hartbewakings
eenheden erg veel bijgedragen tot
het inzicht in verloop en gevolgen
van een hartinfarct. Een gevolg
daarvan is dat de risico's van een
infarct veel beter geschat kunnen
worden. Het ene infarct is het
andere niet en de overlevings-
kansen van verschillende infarcten
kunnen aanmerkelijk verschillen.
Een hartinfarct ontstaat doordat
een stukje hartspier geen bloed
krijgt. Het bloed zorgt ervoor dat
alle belangrijke stoffen naar de
cellen worden toegevoerd en afval-
stoffen worden afgvoerd. Als een
slagader verstopt raakt, komt een
groep cellen in stervensnood omdat
ze geen voedsel en zuurstof meer
krijgen. Wanneer dit bij een deel
van de hartspier gebeurt, de bloed-
pomp van ons lichaam, betekent
dit een defect aan de motor van de
pomp. Als deze pomp gaat ha-
peren, dan komen alle lichaamscel-
len in gevaar. Door nauwkeurige
waarnemingen in hartbewakings
eenheden hebben hartspecialisten
ontdekt, dat o.a. de grootte van het
infarct en de plaats op de hartspier
bepalend zijn voor het risico dat
iemand met een infarct loopt. Het
is dan ook mogelijk om vrij snel
patienten te onderscheiden die het
meest in levensgevaar verkeren.
Anderzijds kunnen ook minder
ernstige infarcten vroegtijdig wor
den vastgesteld.
Ritmestoornissen
ook bij de medische verzorging
groeien de bomen niet tot in de
hemel. Ofschoon nieuwe behande-
lingsmethoden vaak tot sterke kos-
tenstijging leiden, probeert men de
kosten zo laag mogelijk te houden,
zonder dat de overlevingskansen
van de patignten dalen. Het is de
vraag hoever men durft te gaan in
het terugbrengen van die kosten.
Er zijn risico's aan verbonden die
de ene arts niet durft te nemen en
de andere wel. In Engeland let men
wat meer op die kosten en durven
artsen ook meer risico's te nemen
dan in Nederland. Het onderzoek
zoals dat door de Engelse hartspe
cialisten is uitgevoerd zou in Neder
land waarschijnlijk niet mogelijk
zijn. Door de willekeurige verdeling
sterven mensen van de thuisgroep
waarbij de vraag gesteld kan wor
den: zou directe opname in het
ziekenhuis hun leven toch niet
gered hebben? De Leidse hartspe-
cialist prof, dr Arntzenius: ,,De
algemene mening hier is dat het
toch niet helemaal gerechtvaardigd
is om mensen met ritmestoornissen
niet op te nemen. Het is bekend dat
vooral de eerste uren bij ritme
stoornissen erg kritiek zijn. In het
ziekenhuis kan men dan meer doen
dan thuis. In Nederland zou men
het al gauw onethisch vinden om
deze patignten niet op te nemen".
Les
Professor Arntzenius betoogt ver
der: ,,De les die misschien uit het
Engelse onderzoek te leren is voor
Nederland is dat mensen die ervan
verdacht worden een infarct te
hebben, eerst een korte tijd in een
hartbewakingseenheid opgenomen
worden. Na bijv. drie dagen kun je
patignten met een hartinfarct, die
weliswaar niet helemaal beter zijn, y
maar ook niet direct in levensge
vaar verkeren, naar huis doen
terugkeren. Die terugkeer kun je
verbinden aan een aantal voor-
waarden, bijv. dat een goede ver
zorging mogelijk is en er thuis een
electrocardiogram gemaakt kan
worden".
Arntzenius wijst er nadrukkelijk
op, dat welke stap dan ook gedaan
wordt om te bezuinigen op de
verzorging van hartpatienten, zo'n
stap steeds gepaard moet gaan met
eigen onderzoek.De meest veilige
methode om te bezuinigen op de
kosten van de verpleging van hart
patignten is natuurlijk het weg-
nemen van oorzaken voor een
infarct: te veel eten, te weinig
bewegen en te veel roken.