Nederland tolerant
dat is een versleten opvatting
Planologische Vergadering
Kernbeslissing werkgroep
(PKB), denk mee Ruimtelijke
Ordening
m
Pagina 11
Yoonkr Akkwwikn
18 oktober 1978
STICHTING
SAMENLEVINGSOPBOUW
SCHIEDAM-NOORD
23
KinderMilieukrant
Anthropoloog dr. Frank Bovenkerk onderzoekt rasdiscriminatie
ENERO
Amsterdam te bestellen. Nog eert
paar tips. Klachten tegen vorm of
inhoud van een advertentie indienen
bij de Reclame Code Commissie,
Paulus Potterstraat 10,
Amsterdam.
Aan Antwoordnummer 666, van
het Genootschap voor Reclame,
Amsterdam, melden dat u de gea-
dresseerde reklame niet wenst te
ontvangen.
(.11
RK I.WIKDRl KUI RK
Onder deze slogan geeft het Ministerie
van Volkshuisvesting en Ruimtelijke
Ordening regelmatig een leuk
geillustreerd tijdschrift uit, dat
bovendien nog gratis aan
belangstellenden verzonden wordt.
Onlangs is het vierde nummer van dit
tijdschrift verschenen. In dit nummer
wordt uitgebreid ingegaan op het
verkeer en vervoer in Nederland, en de
plannen die daarmee bestaan, en op de
verstedelijkingsnota. Bovendien wordt
aandacht besteed aan de landelijke ont-
wikkelingen op het gebied van inspraak
bij ruimtelijke ordening.
Tot slot wordt de stand van zaken
gemeld bij de voortgang van de
behandeling van de diverse in
ontwikkeling zijnde PKB's.
Hoewel het een uitgave van het Minis
terie is, dat gaat over het werk van dat-
zelfde ministerie, is het zeker
lezenswaardig. Een ,,must" voor
iedereen die ook maar een beetje ge-
interesseerd is in problemen rond de
Ruimtelijke Ordening.
Als u het blad wilt ontvangen (gratis!)
kunt u dat aanvragen bij het Ministerie
van R.O. of bij de SSSN, Bachplein
588 (kruisgebouw), tel. 706177/702207.
In de Noorder Akkoorden van 4
oktober j.l. werd reeds uitgebreid
aandacht besteed aan de bijeenkomsten
van Werkgroep Ruimtelijke Ordening.
Met frisse moed is men in dit seizoen
begonnen aan een aantal zaken die
spelen in Schiedam-Noord.
Op het moment dat dit artikeltje
geschreven werd, was nog geen agenda
bekend van de volgende vergadering,
maar het leek goed toch bekend te
maken dat deze zal plaats vinden op
DINSDAG 24 OKTOBER a.s. in het
Kruisgebouw, Bachplein 588.
Inlichtingen: P. van Leeuwen, tel.
703649, A. Broxks. tel. 703563, of de
SSSN, tel. 702207.
Brievenbusvervuiling
Dagelijks belandt er nog steeds
reklamemateriaal in onze brieven-
bussen. Tot grote ergernis van vele
mensen. Een reden temeer voor de
milieukommissie 'Buigen of
Barsten' (BOB) van de Ned. Ver-
eniging voor Huisvrouwen van het
Gewest Noord-Holland, om weer
eens van zich te laten horen.
"BOB" voert reeds driejaar aktie
tegen verspilling van papier door
ongevraagd geadresseerd en onge-
adresseerd reklamedrukwerk.
De zegel DORA (drukwerk onge
vraagd retour afzender) helpt
daarbij. Eigen naam en adres door-
strepen op het u toegestuurde
materiaal en opnieuw in de postbus
deponeren. Als het goed is, wordt
naam en adres dan uit het adressen-
bestand verwijderd. De
DORA-zegels zijn voor drie gulden
(10 vellen van 8 stuks) op postgiro
2419207 t.n.v. E. Bouma,
En door de sticker "GEEN RE
KLAMEDRUKWERK' van de Ver-
eniging Milieudefensie en Konu-
menten Kontakt op de brievenbus te
plakken
deze sticker is te koop bij de SSSN,
Bachplein 588, (kruisgebouw), tel.
702207.
Medio oktober brengt de Vereniging
Milieudefensie een KinderMilieu-
Krant uit. Deze krant telt 8 pagina's,
en is speciaal gemaakt voor kinderen
van de hoogste klasen van het
basisonderwijs (klas 5 en 6). De
krant is ook zeker te gebruiken door
de eerste klassen van het voortgezet
onderwijs.
Onderwerpen als watervervuiling,
voedsel en landbouw, ruimtelijke or
dening, reclame en verpakking, ener-
gie, grondstoffen en afval worden op
begrijpelijke wijze uitgelegd. De
krant is ruim voorzien van (originele)
illustraties. Ook opdrachten ontbre-
ken niet.
De KinderMilieuKrant is gemaakt
door de werkgroep milieueducatie
van de kerngroep Amsterdam VMD.
De krant wordt op kringlooppapier
gedrukt, met groen als steunkleur.
De eerste oplage bedraagt 50.000
exemplaren, maar gezien de enthou-
siaste reacties wordt nu al een her-
druk overwogen.
Inlichtingen over de prijs (die zeer
lag is) en de krant bij het
bureau van
de SSSN, Bachplein 588,
(kruisgebouw), tel. 702207.
EQ Q V vY ll1 "jf PV 7
Een vereniging van anti-racis-
me in Nederland is geen over-
bodige luxe. Van die vereni
ging zouden een paar kiene ju-
risten lid moeten zijn.
Aldus de cultureel antropoloog
dr. Frank Bovenkerk woensdag
20 September jl. tijdens een pers-
gesprek in Utrecht. Met dertien
anderen, merendeels van de vak-
groep 'Vergelijkende Sociaal-
Economische Studienheeft hij
veldonderzoek gedaan naar pa-
tronen van rasdiscriminatie in Ne
derland. De uitkomst was voor de
Nederlander, die als tolerant en
gastvrij bekend staat, niet roos-
kleurig. Nederland als een ver-
draagzaam land, zo stelde Boven
kerk, mag een versleten opvatting
het en. Er is in ieder geval geen
reden tot optimisme. Die tradi-
tionele opvatting van inschikke-
lijkheid lijkt te stammen uit het
jaar 1950, toen veel Indische Ne-
derlanders hier hun woonplaats
vonden. Maar deze lieten zich ge-
makkelijk assimileren. Latere
groepen, als Surinamers en bui-
tenlandse werknemers, pasten
zich niet meer zo gemakkelijk aan
in de Nederlandse maatschappij
door Frits Stommels
Daarmee hield de tolerantie voor
een goed stuk op. Ook de houding
ten opzichte van de politieke
vluchtelingen is de laatste tijd - zie
de opstelling van staatssecretaris
Haars - killer geworden. Volgens
Bovenkerk is een aanpassing
zoals van de Indische Nederlan-
ders voor de toekomst dan ook
niet meer haalbaar. Van daar dat
hij hoopt dat de uitkomst van het
onderzoek Den Haag aanzet tot
veranderingen in het beleid ten
opzichte van andere ethnische
groeperingen in de Nederlandse
samenleving.
De methode van onderzoekzoals
deze door Bovenkerk c.s. is ge-
hanteerd, mag weinig orthodox
heten. Er werd niet gekozen voor
de enquete, omdat discriminatie
in onze samenleving nog altijd in
de taboesfeer thuishoort. Beant-
woording van de vragenformu-
lieren zou niet het gewenste re-
sultaat opleveren, omdat nog niet
aangetoond zou zijn waar en hoe
en met welke beweegredenen er
gediscrimineerd wordt. Daarom
werd gekozen voor het sociolo-
gisch veldonderzoek. Daarmee
zou 'hard' bewijs boven tafel ge-
haald kunnen worden. Men was
zich bewust op die manier de re-
presentativiteit van het onder
zoek geweld aan te doen. Maar
het doel ging dan ook niet verder
dan het aantonen van het bestaan
van ras-discriminatie in dit land.
Hoe hoog het percentage daarvan
is was daarbij niet maatgevend.
Men ging als volgt te werk: De
onderzoekers lieten Surinamers
en gastarbeiders (uit het Middel-
landse Zeegebied) solliciteren
naar banen en zoeken naar wo-
ningen, aangeboden in adverten-
ties in kranten. De gastarbeider
werd naar de betreffende werk-
gever of verhuurder gestuurd en
tien minuten later maakte een
Nederlander zijn opwachting bij
dezelfde werkgever of verhuur
der. Er werd voor gezorgd dat
gastarbeider en Nederlander zo-
veel mogelijk 'overeen kwamen'
wat betreft opleiding, kleding en
het beheersen van de Nederlandse
taal. Daarmee kon men de
maatstaf van de afwijzirig op ras
zo zuiver mogelijk houden. De
ervaringen waren dat de gastar
beider in zeer veel gevallen on-
middellijk werd afgewezen op ar-
gumenten van 'we zijn al voor
zien' of 'de kamer is een uur
geleden verhuurd'. De tien minu
ten later komende Nederlander
kreeg over het algemeen te horen
dat hij nog diezelfde dag aan het
werk kon en dat de kamer nog
niet 'weg' was. Op die manier kon
hard gemaakt worden dat de af-
wijzing louter stoelde op rasken-
merken. Naast onderzoek op wo-
ning- en arbeidsmarkt werd ook
nagegaan hoe de (Amsterdamse)
politie Surinamers tegemoet
treedt, hoe Nederlanders in de
bus reageren op 'vreemde' pas-
sagiers en hoe kranten publiceren
over misdaad, waarbij Surina
mers, Turken en Marokkanen
zijn betrokken.
De volgende conclusies konden
worden getrokken:
Zowel Surinamers als gastarbei
ders ondervinden aantoonbaar
discriminatie bij het zoeken naar
werk;
1972: Rellen in de Rotterdamse Afrikaanderbuurt rond buitenland-
se werknemers. 1978.
gastarbeiders worden gediscrimi
neerd bij het zoeken naar woon-
ruimte en dat geldt ook voor
Marokkanen en Turken, die met
Nederlandse vrouwen zijn ge-
huwd;
als gevolg van discriminatieprak-
lijken door huiseigenaren, wo-
ningbouwverenigingen, make-
laars en gemeenlelijke huisves-
tingsinstanties zijn leden van ethni
sche minderheden aangewezen op
- voorzover zij in de grote steden
wonen - geconcentreerde huisves-
ting in de minst aantrekkelijke
delen van de stad;
ofschoon de vakbeweging de
meest aangewezen instantie lijkt
om op te komen voor de belangen
van gastarbeiders, toont een ge-
detailleerde analyse van haar op
stelling tijdens de grote staking in
februari 1977 aan dat van soli-
dariteit allerminst sprake is;
de politie denkt weinig genuan-
ceerd over Surinamers en beje-
gent hen aantoonbaar onrecht-
vaardig;
'Hollandersvertonen de neiging
liever niet naast uitheemse typen
in bussen plaats te nemen;
bepaalde dagbladen rapporteren
onevenredig vaak over misdaad,
waarbij Surinamers, Turken en
Marokkanen betrokken zijn en
zij nemen bepaalde elementaire
fatsoensnormen daarbij niet in
acht.
Met deze uitkomsten lijkt het
laatste woord over rasdiscrimina
tie nog lang niet gezegd. Elk van
de onderhanden genomen onder
werpen lijkt rijp voor vervolg-
onderzoeken. Frank Bovenkerk
wilde daar. nog weinig over zeg-
gen. Met moeite liet hij zich ont-
futselen dat hij samen met Lode-
wijk Brunt bezig is de brieven
door te nemen die boze Neder
landers tijdens de laatste kaping
(in De Punt) stuurden naar drs.
Joop den Uyl (toen premier) en ir.
Manusama, RMS-president. Hij
zei dat de formulering 'dat zwarte
tuig' vaak terugkomt in deze brie
ven.
Die terrorisme-acties zijn ook de
reden geweest dat de Zuid-Mo-
lukkers niet in het onderzoek zijn
betrokken. Men wilde het onder
zoek zo zuiver mogelijk houden.
