Boerderij Spaland al in 1971 verdwenen
IN DIT NUMMER
GROTE PRIJS VRAA G
MET FANTASTISCHE
GELDPRIJZEN
Wat er voor de
jeugd in de
herfstvakantie te
doen is
Orgelbespeling
Stedelijk Museum
Schiedam.
le PRIJS - Waardebon van f 100,-
2e PRIJS - Waardebon van f 75,-
3e, 4e en 5e PRIJS - Waardebonnen van f 50,-.
De waardebonnen zijn geldig tot 31 december a.s. en alliin te besteden bij
de DEELNEMENDE winkeliers aan deze puzzel.
llejaargang no. 270
18 oktober 1978
Hoe kwam het nieuwe winkelcentrum aan zijn naam?
De ambachts-
heerlijkheid Spaland
Dichter-Boer
Mede ter gelegenheid van de opening van het winkelcentrum „Hof van
Spaland" zult u in deze uitgave een grote prijsvraag aantreffen.
De bedoeling is eenvoudig; u vindt verdeeld over dit nummer een aantal
foto's van personen. Dit zijn winkeliers en/of hun vaste personeel. De
foto's zijn genummerd, terwijl de deelnemende winkeliers op een aparte,
genummerde lijst in dit blad is gepubliceerd.
Laatst genoemde nummers zijn echter NIET in overeenstemming met de
genummerde foto's.
Onder het motto KENT V UW W1NKELIER is het de bedoeling dot u het
juiste nummer van de betreffende winkel bij de juiste persoon zoekt. Lijkt
zo op het oog misschien wat moeilijk, u zult er echter met enige moeite
best achter komen.
Die moeite willen wij graag belonen; Noorder Akkoorden stelt enige
prijzen beschikbaar, n.l.
Zendt uw oplossingen aan het adres van onze redaktie, Postbus 4040 te
Schiedam (uiterlijk op 31 oktober a.s.).
Voor de goede orde: De deelnemende winkeliers bevinden zich niet allien in
het nieuwe winkelcentrum. Ten slotte zijn er meer aktieve winkeliers in
Schiedam-Noord. Veelsucces!
Noorder Akfcoorden
Uitgave en advertentie exploitatie:
De Magneet, drukkers - uitgever^
Postbus 112, Schiedam
Rotterdamsedijk 279
Telefoon 010-26 36 66 - 26 66 76
Redactie:
J. van Schaverbeke
Postbus 4040
Bachplein 189, Schiedam
Telefoon 70 35 18
Orgaan van Wijkver. "Groenoord e.o."
Tevens mededelingenblad voor SSSN
en Dienstencentrum "de Woudhoek"
Voor bezorgklachten a I I e e n 703586
Verschijnt. elke 14 dagen huis aan
huis in heel Schiedam-Noord.
In verschillende delen van de stad
(helaas niet zo veel in onze wijk)
worden vakantieaktiviteiten voor
de jeugd gehouden. Wij laten
hieronder enkele nog te houden
bijeenkomsten volgen:
Donderdag 19 oktober
Aanvang 10.00 uur Sport en Spel
aan de J. Oreliosingel Aanvang
14.00 uur film voor de jeugd van
6/13 jaar in Dr. Zamenhofstraat
153 (inl. tel. 157256).
Vrgdag 20 oktober
Vertrek 10.00 uur, uitstapje naar
Dierenpark Wassenaar. Vanaf Dr.
Zamenhofstr. 153. Inlichtingen
over kosten tel. 157256.
Aanvang 10.00 uur Kreativiteit op
Dr. Wibautplein. Aanvang 14.00
uur Kindervoorstelling Theater
Tombola in Dienstencentr. 4 Mo-
lens, Nieuwe Damlaan 766. Voor
de jeugd van 4/13 jaar. Toegangs-
prijs/ 0,50.
De maandelijkse orgelbespeling in
de Aula van het Stedelijk Museum,
Hoogstraat 112, Schiedam zal op
zaterdag 21 oktober a.s. worden
verzorgd door Arie van den Berg.
Hij ontving zijn opleiding van de
Delftse organisten Piet van Amstel
en Jan J. van den Berg. In zijn
geboorteplaats is hij dan ook geen
onbekende op orgelgebied, hoewel
Arie van den Berg thans woonach-
tig is in Barendrecht. Maar ook
buiten Delft heeft hij menigeen van
zijn muzikaal talent doen genieten.
Bij de programma-keuze heeft hij
rekening gehouden met het liefelijk
karakter en de mogelijkheden van
het fraaie orgel, dat gebouwd werd
in 1773 door H.H. Hess. (De
Gasthuiskapel - thans Aula van het
Stedelijk Museum - was destijds als
kerk in gebruik bij de Waalse
Gemeente.) Hij speelt werken van
Pachelbel, Bach, Telemann,
Franck en andere componisten.
De bespeling vangt aan om 15.00
uur en zal ongeveer drie kwartier
duren. De toegang is vrij.
Het morgenochtend officieel te
openen Winkelcentrum "Hof van
Spaland" staat allerwege in de
belangstelling. Een vraag die zich
wellicht zal voordoen is hoe de
naam van het winkelcentrum tot
stand kwam of liever waar die
naam vandaan komt.
Een waarschijnlijk juiste veronder-
stelling is dat de naam afkomstig is
van de gelijknamige boerderij die
ter hoogte van het Noordelijke
parkeerterrein aan de Vlaardinger-
weg was gelegen.
Het was een eeuwenoude boerderij
die eind vorige eeuw opnieuw werd
gebouwd. Een nieuwe stal voor het
melkvee werd - voor de prijs van
4200 gulden - in 1935 aan het
bedrijf toegevoegd.
In 1971 werd de boerderij met de
daarbij behorende grond onteigend
en later gesloopt om plaats te
maken voor o.m. het nu nieuwe
winkelcentrum.
Alleen de grote lindenbomen her-
inneren nog aan de plaats waar de
boerderij vroeger stond. Er is dus
nu niet veel meer van over, waarbij
we willen opmerken dat het wel
aardig zou zijn, wanneer de twee
fraaie wapenschilden die in vroeger
jaren het toegangshek sierden in of
bij het winkelcentrum zouden wor
den opgesteld.
We prijzen ons gelukkig dat we
door bemiddeling van de fam. v.d.
Vlugt hierbij een tweetal foto's van
boerderij "Spaland" kunnen af-
drukken.
Jaap de Raat wist nog het volgende'
te vertellen:
Het ambacht Spaland grensde oos-
telijk aan Kethel door middel van
het riviertje de Harg en de Harre-
weg. In het midden doorsneden
door een vloedgeul of rivier de
Vlaarding, welke dateerde uit de
Romeinse tijd en waar aan de stad
Vlaardingen haar naam dankt.
Dit vroegere moerasgebied, waar
de Noormannen plunderden, de
Hoeken en Kabeljauwen alles ver-
nielden en waar in de 80 jarige
oorlog alles onder water werd gezet
om Leiden te ontzetten, was ca. 200
morgen groot. Het werd in leen
uitgegeven door de graaf van Hol
land en wel in twee delen.
Een der eerste Ambachtsheren
was ca. 1300 Ghisebrecht van der
Harghe en voor de andere helft de
Heer van Kethel Diederik van
Wassenaer, burggraaf van Leijden.
Hun recht bestond uit o.a.: lagere
rechtspraak, jacht- en visrecht en
66n van elke tien korenschoven; het
benoemen van schout en schepenen
en van een geestelijke herder.
Kerkelijk en voor armenzorg hoor-
de Spaland onder Kethel.
Spaland telde ca. acht boerderijen,
met als voornaamste de "Hof van
Spaland" van de Heer Van der
Harghe. De oudste "hoffplaets"
was waarschijnlijk op een terp
langs de Vlaarsingseweg, maar
verzwolgen bij een overstroming in
1164. Later verrijst aan de overkant
de boerderij welke in het laatst van
de vorige eeuw vervangen werd.
In het begin van de 80 jarige oorlog
was de Spaansgezinde ridder
Aernout Sasbout voor de helft Heer
van Spaland en van de andere helft
Corn. Vincent van Mierop, Dom-
proost van Utrecht, tevens Heer
van Kethel. In 1776 wordt de
Ambachtsvrouwe Sara Pelt van
Kethel en half Spaland (gehuwd
Joh. Wilhelm Lormier, burgemees-
ter van Rotterdam) ook Ambachts
vrouwe van de andere helft van
Spaland, zodat het sindsdien in een
hand is.
Over het wel en wee van Spaland is
weinig bekend. In 1631 vond er een
vechtpartij plaats op de weg naar
Vlaardingen bij Hof van Spaland
(waarvoor het hele dorp uitloopt)
tussen de schoolmeester Johannes
Kethelanus en zijn zwager Pieter
Franszn. "In de avont op de
onderganck van de Sonne wilde sij
malcander met een mes te lijve in
sulcke furie dat men se met geweld
hadde moete scheide. Suster Anne,
huysvrou van Pieter Franszn wel
luyde roepend "moort, moort".
In 1730 wordt de neef van de bij
Kethel wonende dichter Huybrecht
Cornz. Poot n.l.Huybrecht Pieterz
Poot boer op Hof van Spaland, ten
tijde van Ambachtsvrouwe Louise
Blaeu (zij is familie van de druk
kers van kaarten en atlassen te
Amsterdam).
Tijdens de Franse overheersing
verliest de Ambachtsvrouwe van
Kethel en Spaland, Catharina Wil-
helmina van der Staal douairiere
Abr. Gevers, haar rechten. Later
worden weer verschillende rechten
terug gegeven.
Als onder Jhr. Mr. Dirk Corn.
Gevers in 1820 Jacob van Schie
boer is, wordt er ingebroken en
vermist 2 komijnekazen, samen 80
pond, waarde 6,—. Voorts een
vaatje boter van 40 pond en 30
pond vlees. Zij hadden zeker toen
al een goede naam voor zuivel-
producten; evenals de laatste boer
Aad Doelman met boter, kaas en
heerlijke karnemelk.
Na de Franse tijd vormden de
Ambachten Kethel en Spaland een
Gemeente, welke opgeheven werd
op 1 augustus 1941.