Leerling-bouwplaats
in Schiedam
Wolken
spel
Veilig
per fiets
naar
school
Tweede ronde voorlichtingsprojekt
omgaan met borstkanker" begint
„'T CENTRUM"
P. A. v. d. KRUIT
SSSW gaat
verhuizen
Fietsen helpt
by reuma
PAGINA 9
Vitrdrr.lkk—ffr*
10 September 1980
Riiwiel- en
Bromfietshandel
Tevens het adres voor
huishoudelijke
elektrische artikelen
Als langs hemeldreven
Grillig dons geweven
Wolken, wind geplaagd
worden voortgejaagd,
Beleeft mijn Vrouw dit mee.
Staand, onder wolkenzee
Volgt ze 't hemelgebeuren.
In nauwlettend speuren
Neemt haarfantasie vlucht,
Vereent zich met de lucht.
Ontwaart in wolkenspeel
Het wonderlijkst tafreel.
Bezoekt onbekend land,
Waant zich aan ver strand.
Reist met onvermoeibre lust,
Hervindt bij wolken rust.
D.B.
Leliestraat 32-34
SCHIEDAM
Telefoon 26 44 32
Door onze telefoonbeantwoor-
der zijn wij steeds bereikbaar.
v/h G. J. J. PONJ6
De Stichting Samenwerkende Schie-
damse woningcorporaties, kortweg
SSSW genaamd, gaat de vestiging aan
de Laan van Bol'Es verlaten.
De stichting die het beheer voert over
meer dan 3000 woningen kampt al
enkele tijd aan de Laan van BoPes
met ruimtegebrek.
Vandaar dat er nu een nieuw pand
zal verrijzen op de hoek van de Abel
Tasmanstraat en Kerklaan in Kethel.
Het wordt een gebouw van 1600 vier-
kante meter waarin behalve kantoor-
en publieksruimte ook een werkplaats
zal worden gevestigd.
Voor het complex dat ca. 3 miljoen
zal kosten en zal worden uitgevoerd
door Bouwbedrijf Kuijpers uit Schie
dam, wordt volgende maand de eerste
paal gestagen.
Noordeinde 2 Kethel
Telefoon 706874
De pijn die reumapatienten onder-
vinden, zal verminderen als men
met vaste regelmaat gaat fietsen.
Dat advies wordt gegeven door de
kuurleiding van het staatsbad in
het Duitse Salzuflen. Door te fiet
sen wordt het stijf worden tegenge-
gaan, terwijl de buig- en strekbe-
wegingen bij het trappen een heil-
zame werking hebben voor mensen
met reuma-aandoeningen in benen
en heupen. Belangrijk is daarbij
het zadel in een zo hoog mogelijke
stand te plaatsen. Veel informatie
over de invloed van fietsen op de
gezondheid is te vinden in het
boekje 'Fit door fietsen', waarvan
zojuist een derde, herziene editie is
verschenen. Door overmaking van
8,20 op postgirorekening nr.
234567 kan dit boekje worden
aangevraagd bij de stichting: fiets!
in Amsterdam.
Door de veranderingen in het onderwijs
en de hogere leeftijd, waarop jongeren
in het arbeidsproces worden
opgenomen, bleek, dat hun opleiding
op de technische scholen onvoldoende
was en het bedrijfsleven, aan de oplei
ding van jongeren meer aandacht
moest schenken.
Ook om een goed bouwwerk tot stand
te brengen moet men over vakbekwame
mensen kunnen beschikken.
De Schiedamse afdeling van het Neder-
lands Verbond van Ondernemers in de
Bouwnijverheid heeft daarom, in
navolging van andere afdelingen, het
initiatief genomen om te trachten een
leerling bouwplaats tot stand te
brengen.
Op een leerling-bouwplaats worden
praktisch alle werkzaamheden uitge
voerd door leerlingen onder leiding van
leermeesters.
De leerlingen welke worden aangesteld
bij de leerling-bouwplaats zijn z.g.
,,schoolverlaters".
Na gesprekken met het Gemeentbe-
stuur van Schiedam en de dienst van
Gemeentewerken werd al snel duidelijk
dat het initiatief door de Gemeente
werd ondersteund.
Singel
Als lokatie voor de bouw van de eerste
leerling bouwplaats werd door de
Gemeente een perceel grond
aangeboden hoek Singel/Emmastraat.
In bouwteam-verband werd een plan
ontwikkeld van 7 woningen en een
winkel. Het ontwerp van dit plan is van
de dienst Gemeentewerken Schiedam in
samenwerking met arch! tektenburo C.
J. de Bruin te Rotterdam. Als kontruk-
teur werd het buro van Rossum
Vandaag gaat in Schiedam, Vlaar-
dingen en Maassluis de tweede
ronde van start van het voorlich-
tingsprojekt ,,omgaan met borst-
kanker". Dit projekt, dat in mei
van dit jaar is begonnen, wordt
uitgevoerd door medewerkers van
de Provinciale Kruisvereniging
Zuid-Holiand te Den Haag en van
het Studiecentrum Sociale Onco
logic te Rotterdam (onderdeel van
het Koningin Wilhelmina Fonds).
Bij het geven van de voorlichting
over borstkanker wordt samenge-
werkt met huisartsen en wijkver-
pleegkundigen van de plaatselijke
kruisverenigingen. Ook vindt re-
gelmatig overleg plaats met after
care groepen: begeleiding-groepen
van vrouwen die een borstampu-
tatie hebben ondergaan.
Voorlichtingsbfjeenkomsten.
Bestond het eerste gedeelte van het
projekt vooral uit het verspreiden
van posters en voorlichtend folder-
materiaal over borstkanker, in het
tweede gedeelte wordt de voorlich
ting vooral gegeven tijdens zo'n 30
4 40 voorlichtingsbijeenkomsten in
Schiedam, Vlaardingen en Maas
sluis. Tijdens deze bijeenkomsten
wordt een lezing gehouden door
een arts of verpleegkundige; ook
wordt een instruktie gegeven in het
zelf onderzoeken van de borsten op
een eventueel knobbeltje, omdat
vroege opsporing altijd nog een van
de belangrijkste voorwaarden tot
genezing is. Met behulp van een
dia-serie en met persoonlijke in
struktie hoopt de projektgroep
,,omgaan met borstkanker" de
bezoeksters ertoe te bewegen dit
zelfonderzoek tot een regelmatige
gewoonte te maken. Aanbevolen
wordt het onderzoek eens per
maand te verrichten. Bij de voor
lichtingsbijeenkomsten worden
eveneens vrouwen uitgenodigd van
begeleidingsgroepen voor vrouwen-
die zelf een borstamputatie hebben
ondergaan.
Deze vrouwen vertellen iets over
hun eigen ervaringen en over
hetgeen zij als begeleidingsgroepen
doen voor hun ,,lotgenoten".
ingeschakeid. Als opdrachtgever werd
oorspronkelijk kontakt opgenomen
met een grote belegger, doch deze heeft
zich door de gewijzigde marktsituatie
moeten terugtrekken.
De 7 woningen en winkel worden thans
in opdracht van de vereniging
Volkshuisvcsting"aangesloten bij de
SSSW, gebouwd. De bouwkosten van
het geheel bedragen 1.200.000,-.
De gemiddelde huur bedraagt incl. de
servicekosten (zoals glasverzekering,
warmwatervoorziening, ontstoppings-
fonds en openbare verlichting) plm.
545,- per maand.
De winkel zal eveneens worden ver-
huurd.
Gegadigden voor de huur van de winkel
kunnen zich melden bij de SSSW, Laan
van Bol'Es 11 te Schiedam, telefoon
010-709444.
Voor een woning moet men zich laten
inschrijven bij Bu reau Huisvesting, 's
Gravenlandseweg 567 te Schiedam,
telefoon 010-732111. Het plan bestaat
uit 2 2-kamerwoningen op de begane
grond met tuin, 4 3-kamerwoningen en
1 4-kamerwoning.
De realisatie van dit plan is mogelijk
geworden door de daadwerkelijke
steun van de Stichting Vakopleiding
Bouwbedrijf.
Eerste paal
Op 4 September j.l. is de eerste paal
gestagen. Deze aktiviteit is
uitgevoerd als een symbool van de
samenwerking, waarbij wethouder C.
Zijdeveld, voorzitter K. J. Simon van
het NVOB, alsmede een leerling,
gezamenlijk de eerste paal zullen slaan.
De voorlichtingsbijeenkomsten
worden gehouden bij plaatselijke
vrouwenverenigingen en bij enkele
buurtcentra. In het algemeen is
iedereen welkom een bijeenkomst
bij te wonen, behalve in die
gevallen waarin het een besloten
bijeenkomst van de eigen groep of
vereniging betreft. De data van de
verschillende voorlichtingsbijeen
komsten worden in de krant be-
kend gemaakt.
Boekjes met richtlgnen.
Verder zullen bij besturen van
bijvoorbeeld vrouwenverenigingen
en wijkorganisaties boekjes worden
verspreid waarin richtlijnen worden
gegeven hoe deze groepen zelf
voorlichtingsaktiviteiten over borst
kanker kunnen organiseren.
In deze ,,handleiding tot voorlich-
ten"-brochure wordt uitgelegd hoe
verschillende aktiviteiten door vrij-
willigers op touw gezet kunnen
worden en waarop speciaal moet
worden gelet. Met ondersteuning
van bijvoorbeeld de plaatselijke
kruisvereniging, begeleidings
groepen voor borstkankerpatifenten
of het Koningin Wilhelmina Fonds
kan iedere groep of vereniging zelf
aktiviteiten ontplooien om iets aan
het probleem borstkanker te doen.
Daarbij staat de intentie voorop om
borstkanker bespreekbaar te ma
ken, om het taboe rond deze ziekte
- die jaarlijks zo'n 2.500 slachtof-
fers eist - te doorbreken.
Enquete
Tijdens het eerste gedeelte van het
voorlichtingsprojekt .omgaan met
borstkanker" hebben vrijwilligsters
van het Koningin Wilhelmina
Fonds gesprekken gevoerd met
ongeveer 400 vrouwen uit Schie
dam, Vlaardingen en Maassluis,
ondermeer om erachter te komen
hoeveel men over borstkanker
weet, hoe men zelf tegenover dit
probleem staat en hoe men denkt
over ziekte en gezondheid in het
algemeen. De gemiddelde leeftijd
van de ondervraagde vrouwen is 37
jaar, ruim 80% is gehuwd of woont
samen. Bijna de helft heeft een
beroep. 90% van hen heeft wel eens
over borstzelfonderzoek gehoord,
75% zegt zelf borstzelfonderzoek te
De bouw zal worden uitgevoerd door
het aannemersbedrijf H. Hooghart, in
samenwerking met aannemersbedrijf
Schroot.
Op instigatie van het Gemeentebestuur
van Schiedam zijn inmiddels
aktiviteiten ontwikkeld om te komen-
tot een volgende leerling-bouwplaats.
VOOR
WITTEN
SCHILDEREN
EN BEHANQEN
Is het voordeligst en meest
vertrouwde adres toch altijd
De scholen begonnen weer aan hun
nieuwe cursusjaar. Veel kinderen
gaan voor het eerst naar school of
naar een verderweg gelegen school.
Een zeer groot aantal kinderen
gaat per fiets naar school. Voor
doen; de helft van de ondervraagde
vrouwen weet hoe borstzelfonder
zoek precies gedaan moet worden.
Ongeveer 8% is niet van plan dit
onderzoek zelf regelmatig te gaan
doen. 60% van de ondervraagde
vrouwen kent wel iemand in de
direkte omgeving die borstkanker
heeft of gehad heeft. De huisarts
wordt door 84% als de belangrijk
ste vraagbaak bij borstkankerpro-
blemen genoemd; 60% zou als
eerste met de eigen partner (echt-
genoot, vriend) hierover praten;
90% van de ondervraagde vrouwen
noemt de huisarts als belangrijkste
steunverlener voor vrouwen die zelf
een borstamputatie hebben onder
gaan, 60% noemt hierbij de wijk-
verpleegkundige. Ook vrouwen, die
zelf een borstamputatie hebben
ondergaan worden als belangrijke
steungever gezien.
Een op dertien
Wat feitenkennis betreft blijkt
ongeveer 25% redelijk in de buurt
te zitten van het goede antwoord op
de vraag ,,hoe groot schat u de
kans zelf borstkanker te krijgen".
Op dit moment krijgt een op de
ongeveer dertien vrouwen ooit in
haar leven zelf borstkanker. Bij
baarmoederhalskanker ligf dat an-
ders: e6n op de ongeveer 85
vrouwen krijgt d£ze ziekte. De
meeste vrouwen schatten de kans
borstkanker te krijgen even hoog
dan de kans baarmoederhals
kanker te krijgen. Dat borstkanker
- na sterfte door hart - en
vaatziekten en verkeersongevallen -
de belangrijkste doodsoorzaak bij
vrouwen is, weet ruim 30% van de
ondervraagden. Bijna 80% ant-
woordde desgevraagd dat men
behoefte had aan m6er informatie
over borstkanker. Het verstrekken
van die informatie gaat dan ook
gestaag door tot medio 1981. Ook
tijdens het tweede gedeelte van het
projekt zullen weer een aantal
vrouwen uit Schiedam, Vlaardin
gen en Maassluis over hun kennis
en houdingen ten opzichte van
borstkanker worden ondervraagd.
Belangrijkste doelstelling van het
projekt omgaan met borstkan
ker" is namelijk erachter te komen,
hoe de verstrekte informatie en
velen van hen is dat gaan per fiets
ook nagenoeg de enige mogelijk-
heid om de school betaalbaar te
bereiken. Vooral op het platteland
zijn scholieren op de fiets aangewe-
zen, omdat het openbaar vervoer
ontbreekt of onvoldoende frequent
is.
Ouders maken zich vaak zorgen
over het feit dat hun kinderen
dagelijks op de fiets aan het verkeer
moeten deelnemen. Dat is begrijpe-
lijk, maar fietsen hoeft niet onveilig
te zijn als je het maar attent en niet
spelend doet. Daar ontbreekt het
nogwel eens aan. Stuur uw kind
vooral niet met een slecht onder-
houden fiets de straat op; besteed
zorg, tijd en geld vooral aan
kinderfietsen. Leer de kinderen hoe
zij zich in het verkeer moeten
gedragen en kies samen met hen
een veilige route uit. Begeleid hen
per fiets als zij een nieuwe route
moeten rijden. Fiets van tijd tot tijd
eens een keertje mee om te zien hoe
het gaat en om te zien waar u hen
vooral op moet wijzen.
Er is hierover een boekje versche
nen dat alle ouders met klem kan
worden aanbevolen. Het in de serie
Fietsotheek verschenen boekje
'Goed en veilig fietsen'. Hierin alles
over verkeersregels, goed verkeers-
gedrag, de juiste maat fiets etc.Met
speciale hoofdstukken over kin
deren op de fiets.
Door overmaking van 7,90 op
postgirorekening nr. 234567 kan
dit boekje worden aangevraagd bij
de stichting fiets! in Amsterdam.
U wordt er wijzer door, uw kin
deren beveiligder.
voorlichting bij de bevolking over-
komt en wat er van die informatie
blijft hangen. Deze gegevens wor
den aan het einde van de campagne
vergeleken met de kennis en hou
dingen ten opzichte van borstkan
ker bij vrouwen in een regio, waar
geen extra voorlichting is gegeven.
Door deze resultaten met elkaar te
vergelijken, kan worden nagegaan
of het op deze manier geven van
voorlichting al dan niet goed werkt.
Medio 1981 wordt dit projekt, dat
wordt gefinancierd door het Konin
gin Wilhelmina Fonds, afgesloten.
De resultaten van het onderzoek
zullen een leidraad vormen bij de
wijze, waarop in de rest van het
land voorlichting over borstkanker
zal worden gegeven.
Waar kunt u met vragen terecht?
Voor informatie over borstkanker
of borstzelfonderzoek kunt u te
recht bij uw huisarts of bij de
wijkverpleegkundige van de plaat
selijke kruisvereniging. U kunt bij
hen een folder krijgen waarin een
instruktie wordt gegeven over het
borstzelfonderzoek en een folder,
waarin algemene informatie over
borstkanker wordt gegeven.
Ook kunt u bij vragen over
borstkanker bellen naar het Inte-
graal Kankercentrum Rotterdam,
telefoon 010-634130. Dit nummer
is op kantooruren bereikbaar.
Buiten deze tijden krijgt men een
antwoordapparaat. Wie een vraag
inspreekt en naam en telefoon-
nummer vermeldt wordt terugge-
beld.
Vrouwen die na de borstamputatie
graag willen praten met een ,lotge-
note" kunnen hiervoor terecht bij
de begeleidingsgroepen voor
vrouwen die een borstamputatie
hebben ondergaan.
Informatie over begeleidings
groepen in deze regio zij verkrijg-
baar bij de Vereniging Landelijk
Contactorgaan Begeleidings
groepen Borstkankerpatifenten,
Postbus 1738, 3000 DR Rotter
dam, tel. 010-634236 (dinsdag- en
donderdagochtend)
Voor informatie over het projekt
zelf kunt u bellen of schrijven naar
het projektadres, Soendalaan 2,
3131 LV Vlaardingen, telefoon
010-342901.
