Per t/e/t/G
Telen zonder tuin
m
I BifCWS SSPOGT
U PITi/D
w#/vronz£ UAV/&
*/£r T£
I £V£W?/i£A/i
3*7 TAPttT-
&/&9A/T /S
PAGINA 12
Yuordf rlkkMrir*
24 September 1980
P£6>
MCUCAi.
/Vsr -5 ^/?/e
&/9KffAJr/e
Nieuwe tuinbouwtechnieken opsteenwolen water
Cijfers
werkloosheid eind
augustus 1980
r/PA'T/JS.'/ScWS AZ>££e*Z7-/d:
Z0*AJ<SC VOOC-A)*- 5 A/VtOAt
S7£Te4 l/./)
//V 2Vf. 7)7Z77€7VA/6&V
70 Kim fit/re/7 VST
i£i/e*/scfi/v<S£
<S/^/Q£)K)7-/£
PA/CPPr<£ SOP7<5/Q/AJ<Sr
P>£/?//£7&? l/.fi.
TAPIJTG
-S GRAVEZANDE
Kon. Julianaweg 106,
tel.; 01 748 3878
SCHIEDAM
Nieuwe Mathenesserstraat 32
(zijstraat Rotterdamsedijk)
tel.: 010-732562
GOUDA
Dunantsingel 168
tel 01820-29489
MAASSLUIS
Rembrandtlaan 3-5,
tel 01899 20769
ROTTERDAM
Schiekade 1 53
Tel. 010-661569.
SCHIEDAM
Parkweg 363-365
Tel. 010-264228
Een ogenblik a.u.h ik verbind u mtt de presidenl-direcleur!"
Sinds enkele jaren worden er proeven
gedaan otn tuinbouwgewassen
ZONDER GROND te telen. Een
kunstmatige ondergrond of zelfs een
waterstroompje hebben de taak van de
bodem overgenomen.
Boven de grond is men al aardig in
staat het groeiproces van de plant te
regelen. Maar de beheersing van de
wortelgroei onder de grond bleef daar
ver bij achter. Bovondien werd het
probleem van allerlei bodemziekten die
de wortel aantasten, steeds nijpender.
Daarom is men gaan zoeken naar
bodemloze teeltmethoden. Volgens een
Wagenings onderzoeker is het nog
slechts een kwestie van tijd voordat de
tuinbouw op grote schaal op de nieuwe
teeltmethoden overschakelt.
Nieuwe methoden
Het betreft twee nieuwe methoden. De
eerste is teelt op STEENWOL. Het
belangrijkste voordeel van teelt op
steenwol is dat het steriel is: er zitten
dus geen schadelijke ziektekiemen in.
Die kunnen er wel door gebruik in
komen, maar het ontsmetten van de
steenwol (doden van de ziekten) is
goedkoper dan ontsmetten van aarde.
De wortel van de plant kan in de
steenwol voldoende houvast vinden.
Voedingsstoffen bevat de steenwol
niet; daarom moet steeds water worden
gegeven met de benodigde voedings
stoffen erbij. In Nederland kweekt men -
al ongeveer 100 hectare komkommers
op steenwol.
De tweede techniek is die van de VOE-
DINGSF1LM. Dit is een kultuur op
water, waarbij via een waterstroompje
de plant water krijgt toegediend met
daarin de benodigde voedingsstoffen
opgelost. In Nederland worden op dit
moment proeven met deze techniek
gedaan in Wageningen op het Instituut
voor Mechanisatie, Arbeid en
gebouwen (IMAG) en door een enkele
tuinder. Op het IMAG werkt men met
snijchrisanten die in goten zijn uitge-
plant. De chrysanten krijgen houvast
aan een gaas-rooster waar zij doorheen
groeien. In de goten wordt de voe
dingsfilm rond gepompt. Het water
met de voedingsstoffen wordt aan het
eind van de goten weer opgevangen in
een verzamelbak. Daarin wordt de sa-
menstelling van het water gekontro-
leerd en eventueel bijgesteld. Daarna
kan het opnieuw gebruikt worden. Op
het IMAG probeert men dit systeem
zoveel mogelijk technisch te verbeteren
en te automatiseren.
Ziekten verspreiden zich sneller
Ook in het water van de voedingsfilm
kunnen ziekten terecht komen. Zij
kunnen dan snel opgespoord en
aangepakt worden. Een nadeel is echter
dat de ziekten zich in de voedingsfilm
veel SNELLER VERSPREIDEN dan
in de aarde. Heel het gewas kan dan in
korte tijd besmet raken. Je kunt het
systeem dus wel beter beheersen, maar
je moet het dan ook beter IN DE
HAND HOUDEN. Daarvoor is dure
kontroleapparatuur nodig, en dat bete-
kent weer hoge investeringen voor de
tuinder. Bovendien moet de tuinder
steeds meer een nauwkeurige technikus
worden.
Bij de nieuwe technieken is men niet
meer afhankelijk van de kwaliteit van
de bodem. Dit kan betekenen dat op
plaatsen waar tot nu toe geen tuinbouw
mogelijk was, dat in de toekomst wel
mogelijk zal zijn. Men denkt ook aan
toepassingen in ontwikkelingslanden.
Maar de nieuwe technieken zijn wel af
hankelijk van de KWALITEIT VAN
HET WATER. Deze faktor zal voor
tuinbouwbedrijven in de toekomst een
steeds belangrijker rol gaan spelen.
Voor Nederland kan dit betekenen dat
nieuwe tuinbouwbedrijven in de
toekomst meer in het centrum en
oosten van het land te verwachten zijn.
Volgens de eerste voorlo-
pige tellingen van het Mi-
nisterie van Sociale Zaken
stonden eind augustus 1980
261.500 personen als werk-
loos ingeschreven bij de ar-
beidsbureaus. Dit betekent
dat ten opzichte van eind
juli 1980 bet totaal aantal
werklozen gestegen is met
13.200 (bij de mannen
7.100 en bij de vrouwen
6.100).
Gecorrigeerd voor de in-
vloeden van het seizoen is
de werkloosheid in augus
tus 1980 gestegen met 3.200
tot 254.100 personen (een
stijging bij de mannen met
5.000 en een daling bij de
vrouwen met 1.800).
De bij de arbeidsbureaus
geregistreerde openstaan-
de vraag daalde eind au
gustus ten opzichte van de
vorige maand met 4.700.
Deze is daardoor gekomen
op 51.600. Voor seizoensin-
vloeden gecorrigeerd ver-
toont de vraag eveneens
een daling (- 300).
Miiieuvriendelijk tankstation