EEN H00RT0ESTEL kopen
Weg is weg
is een zaak van vertrouwerL^
P. A. v. d. KRUIT
DIJKSHOORN. Befer horen... Beter zien.
Jij oude toren
Sandvik gaat weer uitbreiden
Dichters in de boom
De toren der Grote Kerk
Boekbespreking
Op vakantie met
C.J.V. -
Y.M.C.A.
PAGINA 5
r AkkMrtfm
7januari 1981
WA\ D/1CHT U VAN DIJKSHOORN?
Al jaren een vertrouwde naam in Schiedarn.
Dijkshoorn geeft U betrouwbaar advies
Dijkshoorn komt zonder extra kosten bij U thuisy^
U wilt zekerheid
met een hoor
zekerheid die
Dijkshoorn geeft/^^,
kunt U nergens kopenTPs^C^''
Leliestraat 32-34
SCHIEDAM
Telefoon 26 44 32
„Luidklokken en carillon van
Schiedam" is een belangwekkend
boekwerkje. Het verhaalt de be-
wogen geschiedenis van het klok-
kenspel in de St. Janstoren. De
gegevens hierover werden door de
vroegere archivaris, wijlen de heer
A. van der Poest Clement, in het
stadsarchief aangetroffen en met
zorg tot een boeiend geheel bijeen-
gebracht.
Schiedam is een der bevoorrechte
gemeenten in ons land die zich in
het klankrijke bezit van een
zingende stadstoren kunnen ver-
heugen. In de noorderlantaren van
de grijze St. Janstoren hangt sinds
1786 het 38 klokkentellende An
dreas Josephus van den Gheijn
carillon dat na een herstel in 1910
eerst in 1974/1975 ingrijpend werd
vernieuwd.
Het klokkenspel, ook wel carillon
of beiaard genoemd, is een volksin-
strument bij uitstek dat naast
kunstmuziek het eenvoudige volks-
lied vertolkt. Geen muziekinstru-
ment staat zo in direkt verband met
het dagelijks leven van de mens dan
een klokkenspel in de toren. Na de
restauratie is de belangstelling voor
de beiaardkunst hier ter stede
toegenomen.
In vroeger tijd waren drie ambten
nauw met de St. Janstoren verbon-
den nl. Torenwachter - Klokken-
luider - Beiaardier. De twee
eerstgenoemden hebben door de
moderne ontwikkeling afgedaan
maar de beiaardier is nog in
functie. In 1902 stelde de Neder-
landse Bell Telefoon Maatschappij
een nachtelijke alarmcentrale in en
dat maakte de (laatste) torenwach
ter Jacobus Baanvinger overbodig.
Een zelfde lot trof de klokkenluider
Rien Brouwer en zijn vrouw Janny
Brouwer-Renes in 1975 want in dat
jaar besloot men het klokkenluiden
en uurwerkopwinden elektrisch te
maken. Hierdoor verdween weer
een brokje romantiek in ons goede
Schiedam.
Behlve een veertigtal foto's en
tekeningen bevat het boek enkele
gedichten waarvan er twee anoniem
die u hierbij kunt aantreffen. \£oor
de omslag en uitstekende vormge-
ving tekent de heer Jan Pieters, de
ideeenrijke ontwerper van de Be-
drijfsgemeenschap Schiemond al-
waar aan de uitvoering en druk
gestalte werd gegeven.
,,Luidklokken en Carillon van
Schiedam" aan welks comple-
tering uw rubriekschrijven heb
moge medewerken, is in een be-
perkt aantal in de boekhandel voor
17,90 verkrijgbaar gesteld.
Schiedam. St Lidumastraat 1. tel 010-26 76 49
Schiedam. Kethel. Hot van Spaland 5. tel 010-70 17 30
Rotterdam. Vierambachtsstraat 73. tel. 010-77 25 45
Maassluts. Noordvhet 25. tel 0t899-1 22 88
Jij oude toren met je zingend hart,
jij trouwe wachter uit het grijs verleden,
hemelbestormer, die de eeuwen tart,
jub'lend getuige van een feestelijk heden;
Ik houd van jou omdat je altijd zingt,
omdat je duizend dingen kunt verhalen,
omdat je ruige stoerheid steeds ons dwingt
tot doen en voorgaan ondanks vroeger falen.
Jij hield, toen Schiedam brandde en zijn kerk,
je fiere kop bewust omhoog gestoken,
en ieder storm, hoe dreigend en hoe sterk,
werd aan jouw stenen trots gebroken.
Jij zag je vissers koers zetten naar zee;
jij zag het vlastouw op de touwbaan winden;
jij zag je schepen bouwen op de ree
en twin tig molens draaien op de winden.
Nu kijk je op de groei van Groot-Schiedam;
wijd om je heen verspreid de huizenblokken
en overal klinkt fel de daver van
de arbeid in fabrieken, havens, dokken.
En wijder dan mijn ogen ziet jouw blik
de verre toekomst in met vast vertrouwen;
je staat en luidt en zingt en jij en ik
gaan iedere dag meer van elkander houen.
Jij oude toren straks gaan op je trans
de vlaggen uit en al je klokken zingen;
straks krijgt je carillon een nieuwe glans
en gaat een nieuw jong lied je hart ontspringen.
Anoniem.
door Cor Don
Al drukt mijn voet bezwaard,
mijn spits is Hemelwaar't
En daarop ziet mijn oog,
Een kruis nog meer omhoog,
Het toppunt mijner hoop
Van mijn geloof en Doop,
De rots waarop ik bouw,
Mijn Jezus liefd' en trouw.
De haan zegt ons: ,,0, waak,"
en dat uw ziel steeds haak
naar 'bedehuis beneen,
Daar gingen veel mijn schreen.
Als't klokgelui ons nood.
komt alien klein en groot.
Leer Gods geboon en hoort
Het evangeliewoord,
Gods geest wil in u wonen,
Om u Zijn heil te tonen,
De klok die speelt en slaat
Zegt ons: ,,Komt niet te laat."
O, toren eeuwen oud
Uw les is meer dan goud.
Anoniem
VOOR
WITTEN
SCHILDEREN
EN BEHANGEN
is het voordeligst en meest
vertrouwde adres toch altijd
Door onze telefoonbeantwoor-
der zijn wij steeds bereikbaar.
v/h G. J. J. PONJd
Jaarlijks verdwijnt in Nederland
maar liefst 130 km2 aan natuur-
schoon door onze voortdurende
honger naar grond. Alexander Pola
en fotograaf Rob de Windbesloten
daarom een aangrijpend fotoboek
te maken om het grote publiek te
laten zien, hoe overal in Nederland
prachige landschappen verdwijnen.
De vooraanstaande ecoloog prof,
dr. ir. I.S. Zonneveld beschrijft het
voortdurende verlies aan natuur-
schoon in Nederland in zijn boeien-
de inleiding tot het boek 'Weg is
Weg' als volgt:
"Schijfje voor schijfje van de geva-
rieerde natuur verdwijnt in de
eenheidsworst van het moderne
welvaartsmaatschappijlandschap
Voorts geeft prof. Zonneveld in zijn
inleiding een onthutsend overzicht
van wat er de afgelopen 50 jaar aan
planten- en dierenleven is verdwe-
nen of op het punt staat te verdwij
nen.
"WEG IS WEG" is alweer het
derde boek dat het duo Alexander
Pola en Rob de Wind maakt. In het
boek komen veel onderwerpen aan
bod zoals bijv. de giframp in
Lekkerkerk, het bos Amelisweerd,
het Waddengebied, oude ambacht-
en zoals griendwerkers, garnalen-
vissers en mandenmakers, het Bot-
lekgebied, kernenergie, de Bies-
bosch etc.
'Het is niet allemaal koek en ei in
ons milieu,' zegt Rob de Wind die
zelf 27 dode zeehonden van het
strand Schiermonnikoog heeft
gehaald. 'Wij zijn heel hard bezig
onze resterende natuur de nek om
te draaien. Dat gebeurt allemaal
vrij onopvallend, maar als je er op
gaat letten dan verdwijnt ons land-
schap als sneeuw voor de zon voor
de als maar doorschuivende bull
dozers. Ieder jaar gaat hier een
denkbeeldige strook van Utrecht
tot Assen van een kilometer breed
aan natuur verloren. En dan praten
we nog niet eens over de natuurver-
slindende ruilverkavelingen.
Er gebeuren ook heel vreemde
dingen. Bij Utrecht ligt bijvoor-
beeld het bos Amelisweerd, waar
ieder weekend duizenden mensen
lekker kunnen wandelen.
Het is een prachtig, nog onge-
schonden rivierkleibos, dat zeld-
zaam is in zijn soort. Nu juist door
dit recreatiegebied moet de Rijks-
weg 27 worden aangelegd. Er is een
Kroonberoep gaande tegen deze
wegaanleg, maar de voorbereiden-
de werkzaamheden, die tot nu toe
60 miljoen gulden hebben gekost,
gaan onverminderd door.
Boerderijen werden gesloopt,
bomen gekapt, viaducten en een
pompenkelder gebouwd. Er wordt
hier gewoon naar een uitkomst
gewerkt, dat is toch niet te geloven.
Ook door de veranderingen in de
landbouw verdwijnen steeds meer
kleinschalige landschappen met de
daarbij behorende ambachten. De
ruilverkavelingen in de Vijfheren-
landen bij Vianen bijvoorbeeld zal
de griendbossen niet ontzien, waar-
mee de verschijning van de griend-
werker daar ook tot het verleden
gaat behoren. "Veel oude hand-
werken zijn uitgestorven of staan
op uitsterven', schrijft Alexander
Pola. 'Ook de mandenvlechter past
nauwelijks meer in een tijd van
handzame, in elkaar en op elkaar
stapelbare plastic boxen, pallets en
vorkheftrucs. Zelfs de Mobiele
Eenheid, die hem nog werk had
kunnen verschaffen door gevlocht-
en schilden bij hem te bestellen, is
op kunststof nabootsingen overge-
gaan'.
'WEG IS WEG' toont in schitte-
rende foto's -waarvan zeer vele in
kleur- de schoonheid van het Ne-
Sandvik Nederland bv in Schiedam
zal ongeveer 5 miljoen gulden
investeren in de uitbreiding van
haar magazijnen en katoren en in
de bouw van een trainingscentrum.
De toenemende handelsactiviteiten
bij Sandvik rechtvaardigen deze
derde uitbreiding binnen zes jaar.
Het aantal werknemers zal hier
door vermoedelijk met 15 personen
toenemen.
De komende uitbreiding vloeit
onder meer voort uit de bundeling
van de belangen op de Nederlandse
markt van de Zweedse staalprodu-
centen Sandvik AB en Fagersta
AB. Ook zal men nu de beschik-
king krijgen over een zeer modern
ingericht trainingscentrum.
De voorgenomen cursusactiviteiten
in dit nieuwe trainingscentrum
worden georganiseerd ten behoeve
van Sandvik afnemers in de me-
taalbranche. Het gaat om door
Sanvik zelf ontwikkelde cursussen
over draaien, frezen, boren en
zagen. Ze hebben een uitgesproken
praktisch karakter.
De magazijnen en katoren waar-
over Sandvik in Schiedam na de
uitbreiding beschikt, hebben sa-
men een oppervlakte van ruim
14.000 m2. Het totale terrein is
22.000 m2 groot, zodat er nog
ruimte beschikbaar is voor toe-
komstige uitbreiding.
De bouwactiviteiten zullen op zeer
korte termijn beginnen. In decern-
ber 1981 dient de uitbreiding
voltooid te zijn.
derlandse landschap en de intimi-
teit van een aantal- nauw met de
natuur verbonden- handwerken en
dus ook wat wij mensen daarvan
overlaten.
Als er al iets overblijft.
Want weg is weg...
Veel van wat nog niet weg is kon in
dit boek nog in prachtige beelden
en beeldende teksten worden ver-
eeuwigd.Ter nagedachtenis voor
als het -misschien al zeer binnen-
kort- weg zal zijn of weg zal zijn
geworden...
In mei van dit jaar zal de
milieufilm 'Weg is Weg' van Rob
de Wind over de omstreden weg
aanleg door het bos Amelisweerd
op tv worden uitgezonden. Het
boek 'Weg is Weg met spitse
teksten van Alexander Pola ligt
vanaf begin december in de boek
handel, kost 59,50 en wordt
uitgegeven door Wyt Uitgevers in
Rotterdam.
Zo zal het gebouwencomplex van Sandvik Nederland in Schiedam er
in december 1981 uitzien, na de voltooiing van de uitbreiding.
Het Christelijk Jongeren Verbond
presenteert deze maand in de
kamp-
krant ..Uitwaaier" haar nieuwe
pakket aan kampen en reizen voor
dezomer van 1981. Voor gezinnen
met kinderen, alleenstaanden, be-
jaarden, jongeren, kortom voor
mensen tot plm. 88, worden op de
Ernst Sillem Hoeve te Lage
Vuursche vakantieweken georgani
seerd. De binnenlandse kampen
zijn bestemd voor deelnemers tus-
sen 8 en plm. 30 jaar; aan de
buitenlandse reizen kan men deel-
nemen tussen de leeftijd van 14 en
plm. 24 jaar.
Het aanbod aan kampen en reizen
is zeer gevarieerd van aard. In het
binnenland zijn er aktiviteitskam-
pen waarbij sport en spel de
belang-
rijkste middelen tot ontmoeting
zijn. Er zij ook meer thema-
gerichte kampen, zeil- en klipper-
kampen, internationale kampen,
creatieve kampen, een kamp voor
integratie met licht geestelijk ge-
handicapte deelnemers enz.
In de binnenlandse kampen wordt
samengewerkt met de Vrije Evan-
gelische Jeugd Organisatie en de
Doopsgezinde Vredes Groep.
In het pakket buitenlandse reizen
is het mogelijk om o.a. voor een
zeer primitieve reis naar Lapland te
kiezen, voor een sportieve reis naar
Zweden, een taalcursus in Schot-
land, reizen naar Zuid-Italie, een
avonturentocht naar Griekenland,
enz. De aansluiting van het C.J.V.
bij de Young Men's Christian
Association (Y.M.C.A) garandeert
dat de buitenlandse reizen niet
alleen toeristische bezigheden te
bieden hebben, maar een sterke
nadruk leggen op een intensieve
ontmoeting van jongeren uit ver-
schillende landen.
De kampkrant .Uitwaaier" is
gratis te verkrijgen bij de kamp-
administratie van het C.J.V.: Ernst
Sillem Hoeve, Soestdijkerweg 10 b,
Lage Vuursche, 3734 MH Den
Dolder. Telefonisch zowel overdag
als's avonds, als in het weekend te
bereiken onder nummer: 02156-
441.