Ons polderlandschap
Marskramer in
Hof van Spaland
onder nieuwe leiding
Maar maak van
Uw "open haard"
geen bom!!
Herfsttoernooien
in Margriethal
Leden
vergadering
Botenbuurt
13e jaargan,g no. 344
30 September 1981
IVoorder AkluMinlcn
Uitgave en advertentie exploitatie:
Magneet Drukkerij B.V., Postbus 112, Schiedam
Algerastraat 12, Telefoon 010-622422
Redactie:
J. van Schaverbeke .Postbus 4040
Bachplein 189, Schiedam, Telefoon 703518
Hoewel Schiedam-Noord zeer vele
flatgebouwen kent en hierin de
aanleg van een open haard - door
het ontbreken van een afvoerka-
naal - onmogelijk is; plaatsen wij
hierbij toch een artikel over open
haarden. We doen dat omdat juist
door de gereed gekomen bouw van
zo vele eengezinshuizen in Woud-
hoek-Noord(en de reeds bestaande
soortgelijke woningen) veel mensen
er over denken een open haard aan
te schaffen, te laten bouwen of
wellicht zich er zelf mee gaan
bemoeien.
Maar vanwaar de kop "Maak van
uw open haard geen bom Welnu,
die kans is namelijk niet denkbeel-
dig!
Een open haard is gezellig. Maar
de warmte verdwijnt voor een groot
deel door de schoorsteen. Dat is
natuurlijk erg jammer, vooral in
een tijd waarin energie zo goed
mogelijk moet worden benut.
Er zijn systemen in de handel die
de vrijkomende warmte van de
open haard benutten voor het
verwarmen van water dat zich in
een warmtewisselaar (reservoir of
een verzameling pijpen) achter het
vuur bevindt.
Deze warmtewisselaar wordt aan-
gesloten op de centrale-verwar-
mingsinstallatie, zodat de warmte
van het houtvuur een deel van de
energievoorziening overneemt van
de CV-ketelverwarming (olie of
aardgas). Allemaal aardig bedacht
natuurlijk.
Er doet zich echter een probleem
voor. De open haard brandt meest-
al alleen's avonds. Overdag circu-
leert het warme water van de C.V.-
installatie door de warmtewisselaar
Warmte verdwijnt dan via de
schoorsteen. Het is duidelijk dat dit
energie kan kosten.
Om nu te voorkomen, dat die
warmte ontsnapt, kan bij sommige
systemen het reservoir met afslui-
ters worden afgesloten en is op die
manier niet meer in het C.V.-circu-
latiecircuit opgenomen. Dat gaat
allemaal goed, tot het moment dat
vergeten wordt de afsluiters weer
open te zetten als de open haard
wordt aangestoken.
Want wat gebeurt er dan?
Het water in het reservoir wordt
verwarmd, maar kan die warmte
niet goed kwijt. Gevolg: het water
zet uit en de druk in het met de
afsluiters afgesloten reservoir loopt
op. Bij temperaturen boven de 100
graden Celsius kan die druk zo
hoog oplopen dat de warmtewisse
laar of het vat explodeert.
Dat zal allemaal nog wel meeval-
len???
Denk vooral niet; dat zal zo'n vaart
niet lopen!
De temperatuur hoeft maar te
verdubbelen om de druk ongeveer
tien a twintig maal zo hoog te
maken! Bij een normale C.V.-
installatie -zonder zo'n open haard
dus- wordt de vlam in de ketel bij te
hoog oplopende temperatuur auto-
matisch gedoofd. De druk bij zo n
installatie wordt in de hand gehou-
den door een expansievat en een
veiligheidsklep die bij 3 bar
atmosfeer) open gaat. Een C.V.-
installatie voor huishoudelijk ge-
bruik die niet aan deze eisen
voldoet, mag in Nederland niet in
werking worden gesteld.
Er wordt dan niet voldaan aan de
installatie-voorschriften die hier-
voor bestaan. Het is duidelijk dat
bij een open haardvuur dit soort
temperatuurbeveiligingen niet mo
gelijk is. De watertemperatuur in
de afgesloten warmtewisselaar kan
ver boven de 100 graden uitstijgen.
De hitte van het vuur zelf kan zeer
hoog oplopen. En een haardvuur
kan niet geregeld (gedoofd) worden
zoals een brander van de C.V.
Kortom, er ontstaat dan een ge-
vaarlijke situatie, nog afgezien van
het feit dat de Stoomwet wordt
overtreden. Iedere Nederlander
wordt geacht de wet te kennen,
maar zal bij de aanschaf van een
open haard met een warmtewisse
laar nu niet direct aan de Stoomwet
denken.
De Wet
Een open haard die aangesloten is
op een C.V.-installatie, moet, wil
de Stoomwet niet overtreden wor
den, tenminste aan de volgende
eisen voldoen:
De warmtewisselaar van de open
haard moet afzonderljjk van ten
minste een veiligheidsklep zijn
voorzien, met een veilige, niet
afsluitbare afvoer naar buiten, of
naar een ruimte met atmosferische
druk. De afsteldruk van die veilig
heidsklep mag ten hoogste 3 bar
bedragen.
Tussen deze veiligheidsklep en het
open haardreservoir mag geen
handbediende of automatisch wer-
kende afsluiter of kraan zijn aange-
bracht. Tot een verwarmd opper-
vlak van de open haard van 1 m2
moet de klepmiddellijn tenminste
25 mm zijn; bij een groter ver
warmd oppervlak dan 1 m2 tenmin
ste 50 mm.
Bij een verwarmd oppervlak dat
groter is dan 2 m2 moeten zelfs
tenminste twee veiligheidskleppen
worden aangebracht. Ontheffing of
afwijking van deze wettelijke eisen
wordt niet verleend of toegestaan.
Zij zijn daarvan uitgesloten in de
Stoomwet. Een onderzoek bij de
fabrikant geeft geen garantie van
veiligheid aan de gebruiker, het-
geen uit het volgende afdoende
moge blijken.
Wat kan er namelijk gebeuren?
Als de haard brandt en de afslui
ters zijn gesloten, loopt de druk op
totdat de veiligheidsklep gaat af-
blazen. De klep blijft de stoom af-
blazen totdat alle water in de
warmtewisselaar is verdampt. De
klep sluit dan, want de stoomdruk
loopt niet meer op, maar blijft op
zijn maximale waarde (3 bar) staan
Door het ontbreken van water
wordt de warmtewisselaar niet
meer gekpeld. De wanden van de
warmtewisselaar worden sterk ver-
hit en daardoor zwakker. Op zeker
moment zal de nog aanwezige
stoomdruk de haard doen ontplof-
fen of scheuren met alle gevolgen
vandien.
Daarom mag de open haard niet
aan de instroom- en aan de uit-
stroomzfjde zfjn voorzien van een
afsluiter of kraan, maar slechts van
een kraan.
Indien de warmtewisselaar van een
afsluiter is voorzien zal de druk in
de warmtewisselaar niet hoger kun-
nen oplopen dan de beveiligings-
druk van het C.V.-systeem. Beter is
om helemaal geen afsluiter of
kraan aan te brengen. Als namelijk
deze afsluiter gesloten is, of wan-
neer de circulatiepomp uitgescha-
keld of defect is, zal door gebrek
aan circulatie de temperatuur en
daarmee de druk van het water in
de warmtewisselaar oplopen totdat
de afblaasdruk van de warmte
wisselaar of van het C.V.-systeem
bereikt is. Ook nu zal na verloop
van enige tijd de warmtewisselaar
geheel droog komen te staan,
slechts gevuld met stoom met een
druk gelijk aan de afblaasdruk van
de veiligheidsklep. Als nu na het
oplopen van de wandtemperatuur
de warmtewisselaar ontploft of be-
zwijkt zal daarna het water van de
C.V.-installatie eveneens via dit gat
de kamer instromen. Deze laatste
gang van zaken kan ook optreden
indien er weliswaar geen afsluiters
zijn geplaatst maar alleen de circu
latiepomp uitvalt. Het zal duidelijk
zijn, dat daarom ook nog eens een
taboe komt te rusten op thermos-
tatische radiaiorkranen, alsmede
op tijdschakelklokken op pompen,
wanneer deze in combinatie met
bedoeld open-haard-systeem wor
den toegepast.
Conclusie: Ook als het systeem
voldoet aan de genoemde eisen kan
de situatie nog hoogst gevaarlijk
zijn.
Wat moet er dan nog meer ge
beuren?
Ongeacht de beveiligingsdruk van
3 bar voor de ontlastklep en het
niet aan de instroom- en uitstroom-
zijde aanbrengen van een afsluiter
of kraan, moet de installatie zoda-
nig zijn ontworpen en beveiligd,
Voor bezorgklachten alleen 703586
Verschijnt elke 14 dagen huis aan huis
in heel Schiedam-Noord
dat een temteratuur van 95° Cel
sius in de warmtewisselaar niet kan
worden overschreden. Deze tempe-
ratuurbeveiliging is mogelijk, b.v.
door het aanbrengen van een op de
waterleiding aangesloten en auto
matisch werkende koelspiraal. Bij
reeds bestaande systemen open
haarden is dit soms moeilijk te
verwezenlijken, maar het is de
enige afdoende vorm van beveili-
ging. De energiebesparing loopt er
w£l door terug. Een andere moge-
lijkheid voor een goede beveiliging
is de aansluiting op een open
WW warmtewisselaar
al en a2 aansluitpunten van WW in een
CV-installatie
VK veiligheidsklep van WW
KS koelspiraal
TWK thermostatisch bedoelde
waterklep, opent boven 90®C
XT thermostaat-taster
AA atmosferische afvoer
AW aansluiting van TWK op
waterleiding
expansievat. Sommige oudere C.V.
installaties zijn nog voorzien van
dergelijke open verbindingen met
de atmosfeer, b.v. op zolder. Daar-
bij ontstaat geen overdruk en bij
oververhitting kan de stoom vrij
ontsnappen.
Bent u van plan een open-haard-
C.V.-installatie aan te schaffen of
te installeren, neem dan vooraf
contact op met de Dienst voor het
Stoomwezen, Strevelsweg 700/202,
Verzamelgebouw Zuid, 3083 AS
Rotterdam, tel. 803366. Een kaart-
je of telefoontje is voldoende.
De KNOTPLOEG SCHIEDAM bestaal thans een jaar en uit het resultaat
van de foto, gemaakt op de Groeneweg blijkt, dat de knotwilgen, nueen
krullebol, het zagen en snoeien van de vrijwilligers/sters goed hebben
doorstaan.
Als u deze zomer door de polder van Schiedam hebt gefietst of gewandeld,
dan zult u wel hebben bemerkt, dat het polderlandschap een enorme
vooruitgang heeft geboekt.
Maar Schiedammers, u zult ook opgemerkt hebben, dat alles nog niet naar
wens is.
Wij hebben van de Gemeente Schiedam, afd. plantsoenendienst, alle mede-
werking, welke maar wenselijk is, zoals voorziening van goed gereedschap.
ladders etc.
Wij willen half oktober beginnen met het zagen en snoeien van wilgen en
andere bomen. Ook het planten van jonge bomen zullen wij ter hand
nemen, om de oude en verrotte bomen te vervangen.
Dat is dan voorlopig voor 5 jaar werk in de polder.
Indien mannen en vrouwen en de jeugd zich geroepen voelen om met ons
dit nuttige werk te verrichten, kunt u alle inlichtingen krijgen van Jur v. d.
Veen, tel. 261406 en Aad Sauer tel. 701502.
Ons motto is: beweging - frisse lucht en iets nuttigs doen, maar wel
gemotiveerd.
Tot ziens bij de Knotploeg Schiedam. A.S.
Schematisch voorbeeld van een goed beveiligde
open haard gecombineerd met c.v.-installatie
In de komende herfstvakantie wor
den door de Sportraad voor de
gemeente Schiedam weer een aan-
tal schooltoernooien georganiseerd.
Zo is er-op maandag 19 oktober
a.s. het schoolschaaktoernooi en op
dinsdag 20 oktober het schooldam-
toernooi. Beide toernooien worden
gehouden in de bovenzaal van de
sporthal Margriet. De aanvangstijd
istelkens's morgens om 9.00 uur.
Op donderdag 22 oktober wordt
weer een schoolmikrokorfbal-toer-
nooi gehouden. Wederom in Sport
hal Margriet, aanvang 's morgens
om 9.00 uur tot's middags 17.00
uur. De deelname hieraan staat
open voor leerlingen van het basis-
onderwijs vanaf de leeftijd van 8
jaar en voor leerlingen van het
voortgezet onderwijs.
Twee bewonersverenigingen uit
Woudhoek-Noord gaan op don
derdag 1 oktober gezamenlijk een
ledenvergadering houden. De Ver.
van Huiseigenaren ,,Woudhoek"
en bewonersvereniging Botenbuurt
doen dat in boerderij ,,Land-
vreugd" aan de Sweelincksingel.
De agenda vermeldt naast de
gebruikelijke punten ook toekoms-
•ige akties. Informatie over het
park Kethel en een dia-presentatie.
De ledenvergadering vangt om
20.00 uur aan.
Maandag 28 September j.l. is de bekende zaak „De Marskramer" in winkel-
centrum Hof van Spaland in andere handen overgegaan.
De heer Hipke (voorheen met winkels op het Dr. Wibautplein en m het winkel-
centrum De Ketel) heeft nu de dagelijkse leiding in ,,De Marskramer".
Naar buiten zal een en ander niet direkt merkbaar zijn, naam, personeel en
assortment blijven zoals het was.
De heer Hipke kennende zal hij zeker wel het winkelend publiek persoonlijk van
advies gaan dienen en hij komt bovendien volgende week woensdag met een aantal
zeer speciale aanbiedingen.
