Landbouwtechnologie
voor derde wereld
NIEUW!
intcrcaril
magneet drukkerij
Primeur op Caravan RAI81
Rapport
,,Rijkswegl9,
Inpasbaar?"
Fiets bltfft het
goed doen in
Nederland
25 november 1981
VftftrdrrAkkMrfr*
PAGINA 11
HUWELIJKSKAARTEN '82/'83
-s -
Nieuwe Nederlandse vinding:
kompakt uitklap-caravan.
Op de a.s. Caravan Camping
RAI 81 (12-20 december te Amster
dam) toont de Nederlandse fabri-
kant Kip Caravans B.V. uit Hooge-
veen een Europese primeur: de
„Kompakt-Caravan" met opklap-
baar dak. Voordelen van deze
geheel in Nederland ontwikkelde
vinding zijn o.a. een uiterst geringe
luchtweerstand (in opgeklapte
vorm is de caravan slechts 1.90 m
hoog en nauwelijks hoger dan de
gemiddelde auto) en trekgewicht,
hetgeen een aanzienijke brand-
stofbesparing met zich mee brengt
en door de lage bouw minder
stallingproblemen.
Keuken verplaatsbaar
Heeft de Kip-Kompakt in inge-
klapte vorm slechts minimale af-
metingen (lxbrxh: 330 x 182 x 190),
in een handomdraai is hij op de
camping omgetoverd tot een ruime
comfortabele 5-persoons gezinswa-
gen met normale stahoogte en
aangebouwde tent. De deur zit in
de achterwand, zodat de slaap-
plaatsen in de lengterichting zijn
geplaatst(langsslaper-model).
Maar die plaats van de deur heeft
nog een voordeel: er kan in de
lengterichting een bijbehorende
achtertent (10 m2) aan worden
gekoppeld, waardoor met een to-
De Werkgroep „Stop Rijksweg 19"
heeft met een bijdrage van een
deskundig bureau de mogelijkheid
onderzocht om Rijksweg 19 in het
landschap van Midden-Delfland in
te passen. Het bureau OD 205,
adviseurs voor planologie, archi-
tektuuren landschap b.v. te Delft,
heeft de gevolgen van een aantal
mogelijke uitvoeringen van de
rijksweg en van een aantal inpas-
singsmaatregelen beschreven.
De conclusie is dat de weg niet op
aanvaardbare wijze is in te passen.
Zelfs een ligging van de weg op drie
meter beneden maaiveld is geen
aanvaardbare inpassing, omdat de
negatieve gevolgen ook dan nog een
wezenlijke afbreuk doen aan het
landschap.
Rijksweg 19 is gepland door een
van laatste groene open ruimten in
het zuidwestelijk deel van de
Randstand. Dit gebied, Midden
Delfland, is aangewezen als buffer-
zone tussen de Haagse en Rotter-
damse agglomeratie.
Tijdens de behandeling van het
Structuurschema Verkeer en Ver-
voer is de weg net niet uit het
Structuurschema geschrapt. Het
CDA vond op dat moment (eind
1980/begin 1981) de weg niet
overbodig. Wei stelde zij onder-
meer als voorwaarde dat de weg op
aanvaardbare wijze in het land
schap zal worden ingepast. Dit
deel uit de stemverklaring is de
aanzet geweest voor een aantal
mensen om de draad van vroegere
acties (van de Samenwerkende
Milieuwerkgroepen Midden-Delf
land) weer op te pakken en in een
nieuwe werkgroep tegen de weg
actie te voeren.
Als belangrijk punt voor de beoor-
deling van de inpassing van de weg
geldt dat de weg geen wezenlijke
afbreuk doet aan de functies van
het gebied.
Het bureau OD 205 heeft een
aantal uitvoeringen van de weg met
elkaar vergeleken: het oorspronke-
lijk ontwerp, waarbij de weg op
plm. 2,35 m. boven maaiveld ligt,
een verlaagde ligging (1.40 m.
boven maaiveld) en een verdiepte
ligging (3 m. beneden maaiveld).
Ook de invloed van wallen langs de
weg is onderzocht.
Bekeken zijn de gevolgen van de
weg voor de landschapsstructuur
(de schaal, de openheid van het
gebied, de visuele relaties), voor de
flora en fauna (m.n. de weide-
vogels), voor de milieuhygienische
aspecten (o.a. geluid, visuele on-
rust) en voor de recreatie en de
landbouw. Een verlaagde ligging
blijkt t.o.v. het oorspronkelijke
ontwerp nauwelijks een verbetering
te zijn.
Geluidshinder
Als daarbij ook nog wallen worden
aangelegd vermindert het lawaai in
het gebied niet noemenswaardig.
Het stiltegebied tussen Delft en
Schiedam, belangrijk voor natuur
en recreatie verdwijnt ook nu nog.
Bovendien verdwijnen een aantal
belangrijke visuele relaties. Slechts
een verdiepte ligging brengt de
aantasting van de visuele openheid
en de visuele rust binnen aanvaard
bare grenzen. De auto's zijn dan
niet meer zichtbaar en er zijn geen
wallen langs de weg, die het
uitzicht verstoren. Het aanwezige
stiltegebied gaat echter ook bij
verdiepte ligging nog verloren. Bij
alle oplossingen verliest het gebied
veel van zijn waarde voor de
recreatie en de (weide)vogels.
Een apart punt is de geluidhinder
bij Schiedam en Vlaardingen.
Slechts een overhuiving van de weg
kan voorkomen dat de woonsituatie
in de hoge flats langs de weg
onaanvaardbaar achteruit gaat en
dat een lawaaisituatie als in Over-
schie en Delft langs Rijksweg 13
ontstaat.
Ook eventuele nieuwe woonwijken
bij Schipluiden (dorp) en Den
Hoorn komen niet in een ideale
geluidssituatie te liggen.
Het onderzoek heeft zich ook
gericht op de gevolgen van een
alternatief (wel realiseren van een
Hoefijzer bij Den Haag plus om-
leiding Kwintsheul, verbreden
Rijksweg 13) voor Midden-Delf
land. Dit blijkt het gebied slechts
gering aan te tasten. Onderdeel van
een alternatief kan ook een ver-
keerscirculatieplan voor het gebied
zijn. Het blijkt dat de huidige
geluidssituatie dan behoorlijk ver-
betert.
De conclusie die de Werkgroep
Stop Rijksweg 19" op grond van dit
onderzoek heeft getrokken is dat
indien de bufferfunctie van Mid
den-Delfland serieus wordt ge-
nomen, niet aan de voorwaarde van
het CDA kan worden voldaan.
betalingsbalans. Zoals het zich
thans laat aanzien zullen ook dit
jaar weer aanzienlijk meer dan een
miljoen fietsen in Nederland wor
den verkocht. Een voorzichtige
raming komt uit op circa .1,3
miljoen nieuwe fietsen. Fietsenhan-
delaren melden dat de laatste tijd
vooral de vraag naar degelijke
Nederlandse fietsen in duurdere
uitmonstering (trommelremmen/
drie versnelling) is toegenomen en
dat de konsument een steeds duide-
lijker wordende voorkeur voor kwa-
liteit heeft. Bij de zeer dure super-
lichte- sport-, semi-race en race-
fietsen valt een terugval in de
verkoop waar te nemen.
Europese primeur op de Caravan Camping MI HI is de nieme tiederlandse vinding van
Kip Caravans 8. V,de 'K&mpakt-Caravan' mt apktapbaar dak. In ingeklapte vorm is
deze liohtgewioht trekker (aa 400 kg) namweligks hoger dan de gemiddelde auto, waardoor
met een uiterst geringe luahtweer&tand aanzienlijk brandstaf wordt bespaard en men
minder statlingsproblemon heeft. Eenmaal op de omtping aangekomen wordt in een hand
omdraai de Kip-Kompakt omgetoverd tot een ruime aemfortabe le langsslaper en ontstaat
nog meer extra slaapndmte door een eenvoudig te m?ntei<en aohtertent.
meerpm-js leverbaar met kachel en koelkast.
tale lengte van 6'/i meter behalve
slaapruimte nog extra verblijfs-
ruimte wordt geboden. De keuken
is dan bovendien te verplaatsen
naar de tent, zodat men de
kookluchtjes buiten kan houden en
tegelijkertijd meer ruimte binnen
cregert. De nieuwe caravan is
gebouwd op een zogeheten ,,open
chassis", een ontwikkeling welke
oorspronkelijk wordt toegepast in
de vliegtuigindustrie om een opti-
male sterkte te koppelen aan een
uiterst licht gewicht.
De Kip-Kompakt behoort met zijn
circa 400 kg. tot de lichtste
caravans van Europa, waardoor
met een maximaal totaalgewicht
van 600 kg. dit model ook ideaal is
voor kleinere auto's.
Inclusief de royale achtertent:
8.980,-.
In dit rapport komt niet aan de
orde dat de huidige verkeers-
omvang nauwelijks meer toeneemt.
De huidige Rijksweg 13 kan de
komende jaren de toename nog
opvangen. Verbetering van de
spoorlijnen tussen Rotterdam en
Den Haag (over Delft en over
Pijnacker) bieden interessante mo-
gelijkheden.
In tegenstelling tot eerdere berich-
ten, uit C.B.S.-bron, dat in 1980 in
Nederland bijna 1,4 miljoen nieuwe
fietsen werden verkocht, blijkt - nu
alle cijfers geteld zijn, dat dit
recordaantal nog hoger is geweest
dan oorspronkelijk gepubliceerd
werd. Het totale aantal in Neder
land aan de kleinhandel geleverde
fietsen bedroeg in 1980 maar liefst
1.454.800 stuks. Maarottk in 1981
is het weer zeer goed gegaan met de
fiets en valt van een bezuinigings-
terugslag weinig te merken. Zoals
thans bekend is, werden in het
eerste halfjaar weer meer fietsen
verkocht en wel 701.300 stuks
tegenover 653.600 in dezelfde pe-
riode in 1980. De export van Ne
derlandse fietsen steeg in dezelfde
maanden van 195.200 (in 1980)
naar 243.100. De import van fiet
sen daalde van 315.400 naar
277.400 en dat is geen meevaller
voor de importeurs, wel voor onze
Machines doen hei niet altijd beier dan
mensen. Dat bleek wel tijdens het uii-
testen van verschillendc types rijstdors-
maehines op het eiland Java in .Indo
nesia. Maar in sanienwerking met iilge-
niettrs van de I andbotiwhogeschool te
Wageningen heeft een nederlandse
fabriek voor landbouwnUiehines
de Voles pnlwikkeld. ben machine die
belcr dan de andcre in Indonesia geteste
machines tegemoet komt aan eisen,
gesteld aan de toepassing op kleine
schaal; aan het gebrnik op het plane-
land en in kleine dorpen.
de meeste derde-wereldlanden knnncn
niet veel van dit soon machines kopen.
Belangrijkcr is dan ook dat met de
nieuwe machines een bijdrage is
gelevcrd aan de ontwikkeling van de
landbouwtechnologie van de landen,
die bij het uittesten van.de machines
waren belrokken.
Veranderingen door nieuwe
rijslsoorten
Invocring van nieuwe rijslsoorten bleek
niet nodig in die landen. waar men met
een klein alleen de rijst aren oogsl. Dit
is wel erg arbeidsintcnsicf werk, maar
per 1(H) kg rijst wordt slechts 10 tot 20
kg slro als ballast mecgcsnedcn en naar
het dorp meegedragen. Onderweg van
de akker naar het dorp hocfl niet veel
rijst verloren te gaan. In het dorp wordt
de rijst met de voet gedorst. De aren
worden platgelrapt. /odal de
rijst korrels loslaten. Ook dan gaat
weinig rijst verloren.
Nieuwe rijslsoorten, vooral de soorten
die zijn gesekleerd op een hogere
opbrengst, hehben een omwenleling
teweeggebrachl in veel
rijstproducerende landen. De nieuwe
soorten geven meer aren per vierkante
meter, maar de aren en halmen zijn
klciner. Omdat het gewas diehter opcen
groeil, ontstaat loch een hogere
opbrengst Deze soorten worden niet
meer aar voor aar gedorst. ze worden
met een aantal tcgclijk met de sikkel
afgesneden. Het oogstcn van het gewas
gaat sneller, maar de hoeveelheid
ballast wordt groter. Per 100 kg rijst
moet nu soms 2(H) tot 500 kg stro
worden vervoerd!
Als nu in het laatste geval de loopafstand
naar het dorp erg groot is, is het beter
om bij de rijstvelden te dorsen. I radi-
tioneel wordt dat gcdaan door natte
halmen op een slccn te slaan en de rijst
te verzamelen op een matje, de rijst
wordt in deze matten of in korl'jes mee-
genomen naar het dorp. Tijdens het
dorsen en bij het vervoer kunnen nu
verliezen optreden die het de moeite
waard maken om het dorsen te lalen
overnemen door eenmachine.
Ontwikkeling van de dorsmachine
Een dorsmachine die in zo'n situatie
kan worden ingezet, moet wel aan een
aantal voorwaarden voldoen. De
machine moet alle smalle paden en
dijkjes naar het natte veld gedragen of
gereden kunnen worden. Hij moet
geschikt zijh voor het type rijst dat
verbouwd wordt en moet eventueel aan
te passen zijn aan droge en natte
halmen. Verder is de machine niet
bedoeld om het dorsen allemaal veel
sneller te laten gebeuren. Voorop staat
dat oogstverliezen worden beperkl. De
halmen mocten dus goed worden
leeggedorst, zonder dat daarbij teveel
rijstkorrels broken.
Natuurlijk is ook belangrijk d,u de
machine solide is en gemakkclijk is te
bedienen, onderhouden en repareren.
Bij het ontwikkelen van de Votes werd
gestreefd naar zo weinig tnogelijk
draaiende ondcrdelen, De machine
heeft nog maar een draatend ondctdeel,
aangedreven door een diesclniotprtje
van hooguit 5 pk.
Jaap Brands, uigenieur bij het I list it nut
voor Mechanical ie, Arbetd en
gebouwen het IMACi), te Wageningen,
heeft ervoni gezorgd dat ook
Vietnamese ondeizoekers de
dorsmachine konden uitproberen. In
de eerste positievc rapportcn over de
dorstnachincs hehben de mensen van
het lnslituul voor
I andhouwmcchunisalic in Hanoi
aanwijzingen gegeven voor
verbeleringen. waarna ecu vcrhclerde
versie van de dorsmachine is gcsiuufd.
Nog geen aantasting Iraditionele
landbouw
Niet alle weslerse oplossingen voor
problenicn in de derde wereld pakken
goed uit. Met de ontwikkeling van
nieuwe rijstrassen, invoering van
nieuwe landbouwtechnieken,
grootschalige 'bewcrking van land-
bouwgronden en met behulp van
chemische plaagbestrndingsmiddelen
en kunstmesl is in een aantal landen
geprobecrd een landbouw naar westers
model op te zetten. Vaak was dit echter
tot mislukken gedoemd, omdat de
nieuwe methoden niet goed pasten in
het klimaal en de natuurlijke
omstandigheden van deze landen. Vaak
ook bracht de afhankelijkheid van
nieuwe technieken en hulpmiddelen als
kunstmesl en pestociden weer
financiele afhankelijkheid van
leveranciers in de westerse landen met
zich mee. Nieuwe methoden leverden
soms meer rijst op, maar niet genoeg
geld om de schulden te kunnen betalen.
Wat restte was maar al te vaak een
aantasting van de traditionele
landbouw.
In het geval van de Votex is dit niet zo
waarschijnlijk. Voor gebruik in heel
Vietnam, zo rekent Brands voor,
zouden toch al snel zo'n 20.000
machines nodig zijn, die na duizend
gebruiksuren al weer moeten worden
afgeschreven. Het land zqu door zo'n
aankoop bovendien volkomen
afhankelijk worden van andere
landen om de machines te kunnen laten
draaien.
de opzet achter het hulpproject is dan
ook in de eerste plaats steun aan de
landbouwtechnologie in Vietnam. De
naar Vietnam verscheepte machines
zijn eigenlijk modellen voor een
techniek, die het Instituut voor
Landbouwmechanisatie in Hanoi zelf
moet gaan ontwikkelen.
De nieuwste ontwerpen liggen voor u bij ons klaar.
offset- boekdruk thermoprint
algerastraat 12 - schiedam
telefoon 010-622422
