FOLKLORE SHOW
klanken
VOOR DE KINDEREN
iiif
ONS NATIONA-
LE COSTUUM
anno 1821V
N.V. RHIWA
KINDERSTERFTE
Maskerade toilet
j Rente tot
OUDERS, IS DIT EEN BAAN VOOR UW COCHTER?
ASSISTENTE op de postkamer
TYPISTE, aankomend o( gevorderd
ROTTERDAM - GIESSENWEG 67 - SPAANSEPOLDER
tiu
2e jaargang no. 28
26 maart 1970
In samenwerking met
Wijkvereniging Nieuwland
Stichting Nieuwlandzegels en
Winkeliersvereniglng Mgr. Nolenslaan
Verschijnt ledere veertien dagen
verspreiding huis aan huls
Redaktie:
L. C. v. d. Meer,
Goeman-Borgesiuslaan 83, tel. 263188
Uitgave:
„De Magneet" v.o.f., Drukkers - Uitgevers
Rotterdamsedijk 279-281 - Schiedam,
tel. 26 86 66 - 26 66 70
Advertentie-redaktie:
I. J. Levens jr., Joh. Straussplein 332,
Tel. 26 86 66. na 18.00 uur 15 69 67
Ons kindertehuis voor de week van 11 t.e.m. 18 juli.
De „klederdrachten-show" die mevr.
Bernard-v. d. Horst op 8 mei zal hou-
den in de grote zaal van gebouw
IRENE, Nw. Haven 155 beloofd iets
aparts te worden. Zij heeft alles in
het werk gesteld om zo volledig moge-
lijk voor het voetlicht te; kunnen komen.
De „streekkleding" geraakt op de
achtergrond en dreigt zelfs tot een
..HISTORISCH VERLEDEN"
te worden.
Moeten we dit betreuren of bejubelen?
Wat weten wij, stedelingen, eigenlijk
van streekkleding?
Vooropgesteld dient te worden dat de
streekkleding" eigenlijk verworden is
tot een „Boerendracht".
De hedendaagse boer is meer en meer
een industrieel geworden. Alles is of
wordt gemechaniseert. De boer leeft
niet meer als heer en meester op zijn
bedoening, hij is meer bedrijfsleider
geworden van een onderdeel van Co-
operatie of concern. Hij wil dus het
etiket van het
„BOER ZIJN"
niet meer dragen en kleed zich dan
ook op zijn ..burgers".
Het zijn de touristen, folkloristen en
beeldende kunstenaars die de boeren-
dracht nog verheerlijken en idealiseren
tot
Sociologen en hygienisten veroordeel-
de reeds lang geleden het ..nationale
kostuum" op vele gronden. Zij wezen
er bijv. op, dat de stijfgesteven
..KRAPLAPPEN"
die o.a. in Bunschoten, Spakenburg,
Staphorst en Rouveen werden gedra-
gen ware ondingen zijn. Deze „krap-
lappen" oefenden een
..UITERMATE SLECHTE INVLOED"
uit op de normale ontwikkeling van
het vrouwelijk lichaam. Daar kwam
nog bij, dat verkeerde opvattingen
van ingetogenheid verboden, zich bij
het naar bed gaan te ontdoen van ver-
schillende kledingsstukken. In boven-
genoemde dorpen kwam het veelvuldig
voor dat een kraamvrouw vrijwel ge-
heel gekleed te bed lag, omdat vol-
gens dwaze dogmatische tradities
kraamvrouw noch kind geheel moch-
ten worden ontkleed. Een halve eeuw
geleden opperde men nog de vraag, of
het niet mogelijk kon zijn om het
..verminken van het lichaam"
van jonge meisjes en vrouwen te ver-
bieden. Men stelde toen als voorbeeld,
dat een Keizerlijk bevel in China ook
een eind had gemaakt aan het ver
minken van de voetjes van meisjes.
De toenmalige medici schreven de in
die tijd heersende grote kindersterfte
toe aan het toedienen van te zwaar
voedsel. Dit was het gevolg van ge-
brek aan moedermelk, welk gebrek
weer het gevolg was van de borstver-
minkingen op zeer jeugdige leeftijd.
Op het eiland Marken bijv. werd het
jonge meisje reeds vanaf het 6e levens-
jaar „mishandeld" door het dragen van
„het rijglijf"
dat zo stijf als een plank en van achter
met een veter ingeregen, de normale
groei van het meisjeslichaam belem-
merde.
Het is de jeugd geweest die het eerst
het nationale kostuum ging mijden.
Het begon met de jongens, die terug
uit militaire dienst de
..burgerdracht"
gingen voeren. De meisjes stimuleer-
den dit door de voorkeur te geven aan
een Langbroek. De Volendammer vis-
serschonen gingen liever vrijen met een
..LANGBROEK dan een GROENKOUS".
Zoals ze dit uitdrukten. Ook de Zeeuw-
se jongens hadden
„MEER SJANS"
in hun slobberende confectiebroek dan
in hun zwartlakense Zondagspak met
zwartzijde pet of het ronde geschoren
bolhoedje. Ondanks hun merkbare
voorkeur voor de
..BURGER-DRACHT"
bleven de meisjes langer trouw aan de
„BEUK" en „KAP",
„KRALEN" en ..STUKKEN",
doch langzaam maar zeker won de
burgerdracht zienderogen veld.
Vele mensen denken dat de streek
kleding die nu nog wordt gedragen in
stand wordt gehouden als
..VREEMDELINGEN EXPLOITATIE".
Vele vreemdelingen zien in deze dracht
weer een
In werkelijkheid is het echter het
vreemdelingen-verkeer dat het meest
verwoestend inwerkt op de streek-
klederdracht.
Het is bijv. merkwaardig, dat wan-
neer de Zeeuwse jongens en meisjes
..ONDER ONS ZIJN"
d.w.z. niet lastig gevallen door „kiek-
jesjagende" touristen, het „kostuum"
ook bij de jongere generatie nog altijd
populair is. Welliswaar fungeert het
dan als
..PAARDRACHT"
omdat de zeeuwinnetjes zeer goed
weten dat de „beuk" en „kap" haar
sterk flatteert. Ook de verliefde jon-
geman ziet het gezicht van zijn aan-
ebedene graag omhuifd door de blan-
e kanten muts.
Feitelijk is er niet zoveel verschil tus-
sen „boerendracht" en „stadsmode".
De plattelandskleding was altijd al
een ..verboerste" navolging van het-
geen eens ..stadsdracht" was.
Het Friese en oud-Groninger kostuum,
de eenvoudige Drenthse dracht, de
„jakken" der bewoners van Salland
en Twente, de ..Kiephoeden" met
„Kelebanden" uit Giethoorn en het
Kampereiland, de prachtige doorwerk-
te ..Brabantse doeken" en de nog hier
en daar in Limburg gedragen „Zon-
dagse-pak" doen nog duidelijk her-
inneren aan de vroegere
..BURGER en EDELDRACHT".
Wat zich nu voltrekt is niets meer
dan een voortgang van de
„EEUWIGE EVOLUTIE"
een verplaatsing van de stads-kos-
tuums naar het platteland.
Laten we hopen dat Mevr. Bernard-
v. d. Horst er in zal slagen, veel van
het, met onafwendbare zekerheid ver-
dwijnende schoons, bijeen te brengen
en in de show zal kunnen tonen.
Wie meent haar daarbij te kunnen hel-
pen kan zich met haar in verbinding
stellen.
IETS OVER HET STREEKCENTRUM
„DE KOE-BEL".
Deze naam doet nu niet bepaald Ne-
derlands aan en is het ook niet.
Hoe is men er dan toe gekomen een
dergelijke naam te kiezen in een streek
waar nimmer een koe-bel klinkt, zal
men zich afvragen. Wij zullen hier een
klein tipje van de sluier oplichten.
Die naam is niet toevallig gekozen, er
kleeft een klein beetje geschiedenis aan.
Om dit te verduidelijken moeten we
een klein stukje terug in de geschie
denis, Februari 1953, toen een gewel-
dige watersnood ons land, en in het
bijzonder de provincie Zeeland, teis-
terde. Door de enorme dijkdoorbraken
ontstond een geweldige materiele scha-
de, maar bovendien een massa leed
onder de bevolking.
Heel veel ging verloren en zou waar-
schijnlijk nimmer zijn teruggekomen als
niet een grootscheepse spontane hulp-
aktie was ontketend. U kent ze nog
wel: o.a. BEURZEN OPEN - DIJKEN
DICHT.
Ook in het buitenland kwamen spon
tane hulpakties tot stand en aan ten
daarvan is de naam „koe-bel" ont-
leend. Het waren nml. de Zwitsers
die de houten gebouwen leverden voor
het streekcentrum. Men zou de naam-
geving dus kunnen beschouwen als
een vorm van dankbetuiging voor
het gebodene.
Het streekcentrum staat onder beheer
van de Ned. Herv. Gemeente van
Burgh. De commissie van beheer stelt
het centrum open voor groepen van
alle gezindten. ledere groepering kan
onder eigen leiding het vrije gebruik
krijgen over het gehele gebouw. Na-
tuurlijk is de groep wel gebonden aan
de algemeen geldende voorschriften,
maar ze zijn verder geheel vrij in het
kiezen van een eigen programma. Va»-
zelfsprekend rust op de groep de ver-
antwoordelijkheid toe te zien dat de
uiterste zorg wordt besteed om te
voorkomen dat schade aan gebouw en
meubilair wordt toegebracht.
Vervolg op pagina 3
Aan meisjes met enkele jaren Industrieschool of Huishoudschool
of - nog beter - enkele jaren M.U.L.O./M.A.V.O. kunnen wij een
plaats bieden als
Zij kunnen hier hun kantoorloopbaan beginnen met o.a. de verzor-
ging van onze dagelijkse correspondentie en na het behalen van
het typediploma een plaats krijgen als aankomend typiste op ten
van onze verkoopafdelingen.
Ook voor Uw reeds elders werkzame dochter hebben wij een plaats
als
Ook U, ouders, bent van harte welkom bij het sollicitatiegesprek
van Uw dochter.
Ons bedrijf is voor U gunstig gelegen in het industriegebied Spaan-
sepolder en vanuit Rotterdam-West, Schiedam en Vlaardingen
gemakkelijk bereikbaar.
Sollicitaties, telefonisch onder nr. 15 56 00, toestel 15,
afdeling Personeelszaken.