V ïsschertj-bericatefl.
KRALINGSCHE VEER. Gisterochtend
Werden aan de markt alhier aangevoerd 18
zalmen, die voor fl.85 per \la kilo werden
verkocht.
Koloniën.
(i>Éiwwjd£
been en en kunstarm (linkerarm) en zijne oe
fening in het gebruik daarvan.
Te Zevenbergen, waar de pokken vrij hevig
heerschen, is weer een lijder aan die ziekte
bezweken, en ook werd aldaar weder een
nieuw ziektegeval aangegeven.
De ziekte is daar thans epidemisch verklaard.
Vier kinderen, die eergisteren om vier uur
te Zoelmond uit de school kwamen, waagden
zioh op het broze ijs en vielen er door. Ben
hielp er zioh zelf uit, een tweede werd gered,
maar de overige twee waren al verdronken,
toen zij op het droge werden gehaald.
HAA.RLEM. Ten huize vau den koopman
H., woonachtig in de Korte Houtstraat alhier,
is door middel van braak en inklimming
njt eene chiffonnière, staanda in de achter
kamer, een zakjo met f 80 en een gouden
ring ontvreemd. Deze diefstal is gepleegd
tijdens de bewoners afwezig waren.
EMMEN. Voor een paar dagen werd door de
jagers nit deze gemeente, in vereeniging met
die nit de gemeente Odoorn, een klopjacht op
vossen gehouden.
Het eerst werd het zoogenaamde Weerdin-
gerdikbosch door de drijvers, ondbr eau ver
vaarlijk geschreeuw, in alle richtingen door
kruist, doch het gelukte niet, de vossen nit
hun schuilplaatsen te verjagen. Hierna kreeg
de Valhtersbaan beurt, doch ook hier moest
meu onverrichter zake aftrekken. Toen werd
een boschje nabij Valthe afgeklopt. Weldra
zag men een vos de vlucht nemen, om even
later een schot te hooren en bijna gelijktijdig
den vos te zien vallen. Dj jager S. Walles,
van Valthermond, had goed geraakt en een
gevaarlijken vijand van het jachtveld ('t was
een moervos) onschadelijk gemaakt, In het
denneubo ch tusschen Valthe en Exlo werden
geen vossen gezien. Verscheiden jagers heb
ben het plan opgevat, a. s. Zaterdag een
dergelijke jacht te houden in de bosschen te
"Schoonoord.
BATAVIA, 31 Dec.
Uit Atjeh ontvangt de Deli Ct. het bericht,
dat er den 10a Dec. een zware aardbeving
beeft gewoed, die van 's avonds 8 uur tot den
volgenden morgen 11 nur aanhield. In Oleb-
Leh vreesde men voor een vloedgolf, er. stond
een trein gereed om do inwoners naar Kotta-
Rarlja te vervoeren.
Het hooggerechtshof heelt ia de zitting
van 31 Dec. te niet gedaan hut verzet van
den officier van justitie tegen de beslissing
van den Raad van Justitie alhier, waarbij
rechtsingang werd geweigerd in zake Brnt.ner,
redacteur van den java-Bode.
Uit Ternate woret aan De Locomotief
geschreven Met het stoomschip Corrido kwam
hier het bericht, dat in de buurt van de Hum-
boldt-baai, N.-Guinea, het gerucht liep, dat
de fransohe oorlogsstoomo»- Valbert daar, als
straf voor het vermoorden van een paar man
der equipage, eenige negorijen betc'aoteu heeft.
Ik hoop dat het gerucht zich niet bevesti
gen moge. Eén van beiden wij moeten ons
het fransche bombrrdemout gotroosteD, of daar
op aanmerking maken. Ia het eerste geval
blijven wij waardiglijk op het standpunt, ge
durende de A isero-zaak ingenomen ïd het
tweede geval zal Frankrijk aanvoeren dat het
wol verplicht is zicb-zelven recht te verschaffen
op nbderlandsch grondgebied, waar geen zweem
.van nederlandsth gezag of nederlandsch toe-
zicht bestaat. Het een jis~ al even verneaereuu
als het ander.
Bij de opmaking van de zoogenaamde
cultuurplannen door den hoofdinspecteur van
de koffiecultuur, waarbij de gronden, die in
de n raste toekomst voor de instandhouling
der gedwongen koffiecultuur nooiig zijn, wor
den aangewezen en op het terrein afgebakend,
bleek dat, wat betreft de residentie Samnrang,
het kon. besluit, opgenomen in Stbl. 1880 no.
110, meer terreinen voor do particuliere teelt
van koffie gesloten houdt dan noodig is. Daar
door wcrdt het exploitatieveld vau de parti
culiere industrie noodeloos beperkt niet alleen,
maar blijven ook veel gronden ten nadeele
van de schatkist ongebruikt liggen. Door den
gouverneur-generaal is uit dien hoofde een
wijzigiag in het hierboven bedoelde koninklijk
besluit aan bet Opperbestuur voorgesteld, in
dien ziu, dat daardoor een gedeelte der thans
gereserveerde gronden vr jjkcmen voor de par
ticuliere industrie.
Yan den kolfisoogst op Java, die ge
raamd wordt op 508,866 pikol, zijn reeds
497,996 pikol i i de inkooppakhuizen geleverd
en daarvan bereids 495,407 afgeleverd naar
de do iivoer- en afscheeppakhuizen.
- Uit Djokji wordt aan de dS/ieuwe Vors-
tenlanden medegedeeld dat de tabaksoogst op
eenige ondernemingen in hot kedoesehe zeer
slecht is, zoodat eenige administrateurs aldaar
hebben besloten, meer indigo te planten.
De woelingen in het landschap Padang
schijnen, zegt de Deli C t., dank zy der tus-
schenkomst van de compagnie, een gunstig
verloop te nemou. Do radjahs moeten aan deu
controleur Heckler veiklaard hebben, dat al
leen tegenzin om ouder het bestuur te staan
van een aan hun land geheel vreemden Ma-
leier, de oorzaak was van hun verzet tegen
den vertegenwoordiger van den Sultan van
Deli. Noch tegen het nederlandsch-indiseh Gou
vernement, noch tegea de europeesche onder
nemers in het landschap hadden zij eenige
grieven. Hnn wenschen bepalen zich slechts
tot het a instellen van eeu Datoe nit eigen
stam. Fan maleiscben kant is men niet zeer
daarmede ingenomen, en zou men gaarne zien
dat de Regeering krachtig optrad, om de
maleische belangen te bevorderen. Eeu herha
ling dus van de politiek, door deu vongen
Sultan met de Deli-expediüa tegen Soengal
gevolgd. Of het thans ook sncces zal hebben,
betwijfelen wij echter. Resident Hoos is
voornemens binnen eenige dagen naar Padang
te vertrekken, om zich persoonlijk met de
radjahs te verstaan. Er zou tevens spiake van
zijn, dat een afzonderlijke controleur voor die
streken werd aangesteld Ouder diens coctróle
zou alsdan ook Redagei geplaatst worden.
Uit Atjeh wordt aan De Locomotief
geschreven, onder den datum vau 13 Decem
ber j.l.
Een veelbewogen week hebben wij weder
achter den rug. Om te begiunen, dient ver
melding dat de vjjand in de laatste dagen
zeer bedrijvig is geweest en er bijna geen
nacht omging, waarin de Atjuhers niet eenige
rails weggenomen of de aarden baan onbruik
baar gemaakt hebben. Is het niet bij Blang,
dan doen zij het bij Tjot Ire of, vjor de va
riatie, iu de buurt van L impeneroet. Dit laat
ste schijnt hun bet verkieselijkste te zijn, om
dat bet ropai oeren daar zoo goed belet kan
worden door een flink onderhouden vuur
nit Tjot Goë. Het gaat juist zooals voorspeld
is. Het is te betreuren, dat Tjot Goe is op
gedoekt.
Het terrein ten zuiden van de posten Lam-
roug en Lampeneroet is zóó begroeid en vooral
zoo heuvelachtig, dat het deu vijand niet de
minste moeite kost, zich daar goed verdekt op
te stellen. Dat doen zij dan ook trouw en al
ous vuren is vruchteloos. Dit is niet alleen
proefondervindelijk bewezen in de laatste dagen
van November, maar wederom onlangs op den
7en Deo., toen de vijand, vau den donkeren
nacht gebrnik makende, ongeveer tien strek
kende meter rails heeft opgebroken en mede
genomen, natunrljjk om van dat nitmnntende
materiaal klewangs te maken. De trein, die
den volgenden morgen zijn vroegrit zou ma
ken, moest tjjdig stoppen en werd onmiddel
lijk door een vijandelijk vuur begroet. Het is
een baantje, om daar, op die posten, eiken dag
op veldontdekking uit te moeten, en dat wel
in den vroegen morgen, omstreeks half zes
of zes uur.
De gewone werkers wilden er op den 7en
mal. hul1, U1JI uö fcüuctuo una uc uamuaau 10
herstellen, zoodat besloten werd de geniewerk
lieden eraan te zetten. Do spoorbaan is toen
onder een hevig vijandelijk vuur hersteld,
waarbij wij in twee uren een paar gesneu
velden en vijf of zes gewonden kregen, onder
welke de luitenant Krol van der Hoek, die
een vlee.chwoud bakwam in het bovenbeen,
doch, gelukkig, niet gevaarlijk.
Ook te Lampeneroet moet een mindere mi
litair zijn gewond. Uit alles blijkt dat de
vijand werkzaam is en ook dat, als bet zoo
voortgaat, bet nog veel maanden zal duren
alvorens alles klaar en in orde is. De bere
kening op het strafbureau en bij de genie,
alsook bij de burgerlijke openbare werken is
anders, dat in April alles gsreed komtben-
tings, indeeling van troepen volgens formatie
en naar den eiscb der posten, en de posten-
zeiven, Lampong en Pakan Kroeng Tjoet staan
evenwel nog niet op de plaats waar zij ba-
hooren.
De waterstaat kou ook wederom do banden
uit de mouwen Btekeu, nu achtereenvolgens
twee booten van de Maatschappij Dederland
een groote hoeveelheid ijzerwerken te Oieh-leh
hebben aan wal gebracht. Volgens zeggen, moet
nog één hoot eenige goedarenwaggons aanbren
gen, en dan is al het materieel aanvvezig. Met
fri880ben moed wordt gewerkt aau het verleu
gen van de trambaan, zoodat spoedig voir de
liefhebbers de gelegenheid is opengesteld, om
een aangenaam, vlag rijtoertje te maken onder
net werkzame vuur des vijands. Wij gunnsn
hun de pret. Zouden de nog te verwaehten
waggons gepantserd en wel uit Europa ko
men
Volgens geruchten is weder een inlander naar
den vijand overgebopen.
Onder den titel „Een koffieland onder
den hamer" deelt het Bat. Bteuwsbl. mede
De wijze, waatop de koffieeultnnr in Mid-
del-Java achteruit gaat, is zóó, dat daarbij
niets valt te vergelijken.
En evenmin is tegenover dieu achteruitgang
de hondiug der Regeering voor eenige vergelij
king vatbaar.
'tLand Kedawong Deli werd, indien wij
ons niet vergissen, eeu tiental jaren geleden
ait de hand verkocht voor f 80,000.
Werkkapitaal werd daarop successievelijk
voorgeschoten, totdat daarop f 50,000 schuld
stond.
Dat was 'npaar jaar geleien.
Op last van den geldsemetor kwam toen
Kedawong Deli onder deu hamer, en eenige
personen besloten eeu kongsi te vormen, ten
einde bet l ind, waarvan ze, als de tijden beter
werden, nog eenige verwachtingen koesterden,
te koopen.
Het werd bun eigendom voor f7500.
Kedawong Deli bracht verleden jaar
negentig pikols koffie op, zijnde bruto pl. m.
f 2700.
De ei fpacbtscanon was van regeeringswege
vastgesteld op f 4 of f 5 per bonw wij zonden
het. met juistheid niet durven zeggen.
De onderneming, groot 402 boaws, had dus
ongeveer f 2000 aan erfpachtscanon te betalen.
Door de nieuwe eigenaren werd, onder aan
voering van redenen, vermindering van den
canon gevraagd, hetgeen niet werd toegestaan
door de Regeering.
Tbans is het land, dat, zoo goedkoop als
het was, inmiddels in 't geheel weer een 20
mille heeft verslonden, verkocht op publiek»
vendutie voor f 100.
Zeggehonderd gulden
In het noorsche Idraetsblad komt een le
vensschets voor van den ouden Paulsen, den
vader der bekende schaatsenrijders. De „oude
Paulsen", heet het daarin, is nu 66 jaar en
commandeert niet langer bij de zeilwedstrijden,
noch maakt „kunsten" op de schaatsenrij-
dersbaan bij moet geholpen worden, om van
en in bad te komen. Paulsen is schaatsenrijder
geweest zoo lang de beenen naar hem wilden
luisteren. Nog op 50jarigen leaf tijd deed hij
zijn sprongen, tot groote verbazing van oud
en jong. „Wat men goed wil leeren, moet jong
geleerd worden", zeide hij, en zoo begon een
zjjner dochtertjes met baar vierde jaar ieedi
