9e Jaarg, Zondag 10 en Maandag 11 October 1886. No. 2601.
Bij iii Homer Mort een Bpetsel.
VBRSOHIJ N T DAGE L IJ K S.
(Bwpcht.
'Jtnitenlandachö erichtm.
Bureau: Markt, E, 357.
DE ARBEIDERS-KWESTIE.
Prijs van dit Blad:
.M
^oor Schiedam per 3 maanden. ƒ1.50
Franco p. post door geheel Nederland 2.
Afzonderlijke Nommers
0.05
Prys dor Advertentiön i
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer0.10
Voor herhaalde plaatsing worden, billijke
overeenkomsten aangegaan.
Bet Luiksche coD^res behoort weder tot de
Resebiedenis. Het fe t, dat het eerst door de
Katholieke Kerk eene ernstige poeing is ge
daan tot oplossing der groote kwestie, die
*oor onze huiiige maatschappij eerie levens
drang ig geworden, zal voorzeker met onuit
wisbare letteren in het groote boek der his
torie worden opgeteekend. De verschillende
redenaars, die te Lnik de scciale-kwestie be
staken, hebben als 't ware den vinger op de
Wond gelegd, traar zij hebbea ook tegelijker
Bjd met treffende nauwkeurigheid de midde
len aangeduid, die tot genezing der kranke
tta-tschappij moeten worden aangewend.
De Courner de Bruvelies kamt na eene
beschouwing van den arbeid van bet congres
te Lnik tot de volgende besluiten
»Wanneer men de verschillende redevoerin
gen, op het congres te Lnik gehouden, be
schouwt met betrekking tot hnnne letterkun
dige waarde, mag men ze zonder overdriving
aIb even zoovele schitterende bladzijden in het
gnlden boek der Christelijke welsprekendheid
aaumerken. Maar het congres der maatschap
pelijke werken is veel meer geweest dan een
dier wetenschappelijke feesten, waar men heen
gaat om de vorsten van het woord te hooren.
Het was voor alles een vergadering van
bannen van de daad, van katholieken, die
onder de leiding der kerk ijverig wilde me
dewerken, zoo niet dadelijk tot oplossing der
Arbeiders-kwestie dan toch tot opbeuring der
kranke maatschappij. De ware verdiensten der
gehcuden redevoeringen ligt dan ook daarin,
Qat zij allen naar dit verheven doel hebben
gestreefd het zijn als zoovele mijlpalen, die
ons den weg tot herstel aanwijzen.
De besluiten, die na rijp beraad in de af-
deelingen zijn genomen, verhoogen nog het
bjj uitstek praktisch karakter van het Luikscbe
congres. Wij hopen er binnenkort onze lezers
een dnideljjk overzicht van te geven, opdat zij
toet een oogopslag het uitgebreide veld, waarop
de zending onder de arbeiders zioh gaat be
wegen knonen overzien.
In afwachting zal bet niet ondienstig zijn
de voornaamste ponten van het program, dat
uit de vruchtbare discussie is voortgekomen,
Aan te duiden. Wij zullen ze in vier hooid-
punten resumeeren, te weten
I.
Den werkman worde het Evangelie verkon
digd door het apostolaat van het woord en
de toewijding, maar vooral door het voorbeeld.
Hervorming van de zeden der hoogere standen,
Verbond tegen de weelde en het misbruik der
Wereldsche vermaken.
(Eerste Artikel, aangeduid door mgr. den
bisschop van Luik, ondersteund en
ontwikkeld door mgr. Mermillod.)
H.
Vereeniging van patroons om den werkman
eene christelijke omgeving zoowel in de werk
plaats als te huis te bezorgen. Heiliging van
den Zondag, Christelijke Scholen.
(HDH. de bisschoppen van Luik en van
Doornik en de heer Hamel.)
III.
Wettige beechermin j van den werkman, zijne
vrouw eu kinderen tegen bet misbruiken voor
den modernen arbeid.
(Door de Duirsche redenaars voorgesteld
eu na langdurig debat in beginsel aan
genomen.)
IV.
Hervorming van den arbeid tot een door
den staat erkend lichaam, omvattende de pa
troons en werklieden en wederzijdsche ver
plichting tot deelneming iu ondersteunings
kassen, door de corporatie beheerd. Pensi
oenkassen voor de grijsaards.
(Voorgesteld door mgr. Kornm, bisschop
van Trier en door graaf de Mnn als
een praktisch gevolg der christelijke res
tauratie erkend en ondersteund.)
Wij vermelden hier nog riet vele onderge
schikte punten van bet program, die echter
in hoofdzaak in de vier aangeduide artikelen
zijn vervat. Wanneer wij bet volledig over-
zicat der aangenomen besluiten, zullen ge
publiceerd hebben, zal men verwonderd staan
over de menigte der praktische werken en
middelen, die op deze groote vergadering zijn
besproken.
BULGARIJE.
Morgen zullen in geheel Bulgarije de ver
kiezingen plaats hebben voor de groote So-
branja, die den nieuwen vorst verkiezen zal.
Alle pogingen, door Rusland aangewend, heb
ben de Bulgaarsche regeering niet kunnen
bewegen, den eenmaal vastgestelden datum
Ie veranderen. Men is zeer benieuwd, boe
de dag van morgen zal afloopen, wijl men
vreest dat de handelingen van generaal Kaul-
bars tot verschillende demonstraties vóór en
tegen Rusland zullen aanleiding geven.
Berichten uit de provinciën melden, dat
Kaulbars bijna overal een zeer koel onthaal
vindt. Hij bezocht achtereenvolgens Plevna
en Sistova, doch in de laatste plaats weiger
den zelfs de officieren met hem in aanraking
te komen. Intusschen worden door de Rus
sische agenten de meest onrustbarende berich
ten omtrent pronunciamentos en opstanden
verspreid en Kaulbars helpt, daaraan trouw
mede.
Tot het hoofd van een klein dorp op den
weg naar Pievna zeide de generaal, dat het
garnizoen van Schumla tegen de regeering
was opgestaan en oprukte naar Tirnova. In
een ander plaatsje zeide bij dat Bulgarije
dadelijk een russiscbe bezetting kon krijgen,
zoo het die verlangde. De Bulgaren be
danken echter voor die goedgunstigheid en
verkiezen liever, hun zaken zelf te blijven
regelen.
ENGELAND.
De Engelscbe regeering blijft voortdurend
hare aandacht aan de Bulgaarsche kwestie
wijden. De minister van buitenlandsche zaken
lord Iddlesleigh zond tien dagen geleden een
nota aan de mogendheden, waarin bet ver
langen werd uitgedrukt, dat zij aan Bulgarije
ze ielijken steun mochten geven, ten einde ern
stige verwikkelingen te voorkomen.
Te Berlijn wacht men nog te vergeefs op
de aankomst van lord Churchill. Reeds twee
dagen lang is het station aldaar door eene
nieuwsgierige menigte bezet, zonder dat de
engelscbe minister zich vertoont. Men meent
intusschen, dat bij reeds lang in cognito is
aangekomen en 1e Varzin met Bismarck
confereert, zoo hij niet reeds weder van daar
vertrokken is.
OOSTENRIJK.
Men verzekert, dat de Oostenrijksche Minis
ter Kalnocky aan den Oostenrijksch-Hongaar-
scben ambassadeur te St.-Petersburg een nota
beeft toegezonden ter overhandiging aan den
heer Von Giers, over de houding van gene
raal Kaulbars. Die nota is in zeer gematigde
bewoordingen vervatmaar er worden som
mige handelingen van den generaal m gecri-
tiseerd, als in strijd met het tractaat van
Berlijn.
ROME.
De H. Vader zal een akte van protest
stellen tegenover de buitensporigheden en
anti-clericale demonstratiëndie de Italiaansche
regeering, door de geheime genootschappen
aaDgezet, in verschillende steden van Italië
laat begaan. Z. H. de Paus zal vooral wijzen
op de moeielijkbeden, die hem worden in den
weg gelegd bij de uitoefening van zijn geeste
lijk herderschap, waarvan de handelingen
meestal tot voorwendsel van dergelijke bewe
gingen dienen, Dit protest zou in den vorm
van een brief aan den Staatssecretaris, kar
dinaal Jacobini verschijnen.
SPANJE.
De Koningin-regentes van Spanje bevindt
zich ten gevolge der door haar betoonde
edelmoedigheid in moeielijke omstandigheden.
Het geheele ministerie heeft ontslag gevraagd.
De Begentes, die het aanvankelijk weigerde
aan te nemen, beeft ten slotte voor het herhaald
verzoek moeten zwichten. Zij beeft den heer
Sagasta met de vorming van een nieuw kabi
net belast, men meent echter dat deze kabi
netsformatie met vele moeielijkbeden zal
gepaard gaan.
Onder de leden der linkerzijde zijn er velen,
die zich te zeer tegenover de monarchie ge
compromitteerd hebben, om in den raad der
Koningin plaats te nemen en van de rechter
zijde zullen er weinig genegen zijn deel uit
te maken van een ministerie van den revolu
tionairen Sagasta. Dat de conservatieven in
de tegenwoordige omstandigheden de regeering
zouden willen overnemen, is ook niet aan te
nenien. De Koningin zal dus met Sagasta
moeten blijven regeeren, het is een offer aan
de hydra der revolutie gebracht.
Of de partij der omwenteling op den duur
met deze compensatie zal tevreden zijn, ook
al voert Sagasta het liberaal program tot het
laatste punt uit, is zeer te betwijfelen. De
Alphonsistische dynastie is te zeer door vijan
den omringd om op duurzaamheid te mogen
rekenen.
Schiedam, 9 October 1886.
Aan het commissariaat van politie zijn als
op straat gevonden aangegeven een rozen-
