12e Jaarg. Zondag 25 en Maandag 26 Augustus 1889, No, 3467.
sen büwbeT
SCHOOLWET.
z:::^
SE*d- -
VERSCHIJNT DAGELIJKS.
Binne;hh:f »«^aMdre„pel
Bureau: Boterstraat, E, 39.
r»n 4tt Blftfl:
V°or Schiedam per 3 maanden 1 50
Jke Nomme»
De Regeerin h f
JJre Plofte, in d gev° g gegeven aan
,Mei 18*8 gedaan, nr°dnrde ^en ln
^nnen de perken dér C 'J !°U trachten>
meringen die tot „oTt Gr?ndwet« belem-
wet, Z00 vurig gZ^ht& scbool-
ge^uld verbeid, heeft ej ™6t Z00Veel on-
de ^rgadering Van '8 y n> en i3 in
,l6n tot een voorwe Vr°ede ma»
raadslaging gemaakt jan openbare be-
gekomen, 0m dit et °ogenblik is dus
ljk ministerie than, Van ons cbriste-
n ke, op™, n"»J °P t„emin
Daartoe is het slenk? Jnen vader Keliikt
of het de tv ts Coodig er on t
gi""'®'« ïckli' °p d«g»»dbe
t->«rt„ie;,e«b„„„r
onderwiis ,pir v°orstaa-i i
J" zelf met h °man, dat het
S'"'«kt geheel inef de" j
»°ot de „h.',de ord«. koet de„
Vastgesteldhet fS nat 8?SchaPe« natuur
bet kind het leven3 UUr!'dk' dat zij die
bet ook in st stef 8Ch°DkeQ bebben,
roepen 7;;n 1 eerste plaatsje-
P -ïjn voor het onderwiis dor j
t6zoreen 7 u J er kinderen
bekwaamb A met 3an de noodige
,iji °Wbreke"'d«°
®etQen '1 Werk ter band kunnen
reo met d' Zlen rj Z1Ch verPlicbt> an-
e taak te belasten. De per-
Prijs der Advertentiën
Van 16 regels/0.60
Elke gewone regel meer0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke
overeenkomsten aangegaan.
sonen, die de ouders aldus in het onder
wijs of liever in de opvoeding hunner
kinderen vervangen, moeten hun echter
den waarborg leveren, dat hunne denk
beelden wat de hoofdbeginselen der op
voeding betreft, geheel met die der ouders
strooken. En die waarborg kan alleen
gegeven worden door den onderwijzer die
denzelfden godsdienst belijdt, dezelfde rich
ting is toegedaan, als de ouders. Dezen
moeten dus geheel vrij zijn, zulk een
onderwijzer voor hunne kinderen te kiezen.
Eene regeering, die uitgaat van het chris
telijk beginsel dat de ouders de natuurlijke
opvoeders zijn van 'net kind, beijvert zich
dan ook, bij eene regeling der onderwijs
zaak, voor zooverre zij daarioe geroepen
is, den ouders de vrije keuze van den
onderwijzer hunner kinderen in allen deele
te waarborgen.
Geheel anders handelt eene regeeriug,
die op de liberale beginselen gegrond is.
De liberalen verkondigen de leer van de
Staatsalmachtde Staat treedt op ieder
gebied regelend en voorzienend op al wat
zich binnen zijne grenzen bevindt, behoort
hem toe; en ofschoon de Staat aan het
familieleven zijn oorsprong dankt, behoeft
hij op de eischen van dat leven niet het
eerst te letten de jeugdige mensch is niet
op de eerste plaats kind zijner ouders hij
is voor alles burger van den Staat, die
hem als zoodanig zal opvoeden volgens dat
echt Spartaansch beginsel, dat de moderne
heidenen in onze tegenwoordige maatschappij
opnieuw willen toepassen. De Staat, naar
bet begrip der liberalen, is neutraalhij
moet dus zijn opvoedend onderwijs zoo
inrichten, dat het zich voor geenerlei gods
dienst verklaarten de radicaalste weg om
daartoe te geraken is, dat er in zijn onder
wijs van God noch godsdienst sprake ia.
Dit is dan de school die de moderne
Staat ons aanbiedt. Hoe zou ze bruik
aar kunnen zijn voor hen, die God en
z,jnen heiligen dienst als de alpha en de
mitnega in zake van onderwijs kenneD en
a J60 ^oe zouden de ouders hier den
erwijzer hunner keuze kunnen vinden,
rüPgesteld dat de Staat met hunne
schen, als zijnde bij de onderschei-
ene godsdienstige richtingen zoo uit
ten oopend van aard, geen rekening heeft
k u n n e n houden
En toch veroorlooft zich de moderne
Staat, zijne school den ouders als op te
dringen. De Staat heeft ten koste van
alle belastingschuldigen zijne school ge-
sticht en zegt tot de burgers mijne school
staat voor u allen open; wilt ge er geen
gebruik van maken, het staat u vrij maar
er aan mee betalen zult ge of ge wilt of
niet. De christelijke ouders, die van die
school moeilijk gebruik kunnen maken,
zenden hunne kinderen Daar de godsdiens
tige school, die echter zonder hunne milde
offers niet in stand is te houden zij be
talen dus dubbel: èn aan de openbare èn
aan de bijzondere school. Is het wonder, dat
die dubbele last voor sommigen hunner,
vooral voor hen die met een groot gezin
gezegend zijn, te zwaar wordt. Het open
baar onderwijs wordt ten koste der belas
tingschuldigen zoo ingericht, dat het voor
het meerendeel nagenoeg kosteloos gegeven
wordten het bijzonder onderwijs vraagt
zware offers. Zoo richt dan dikwijls de
financieele kwestie de keuze der ouders
zij is alzoo niet geheel vrij.
Zoo is totnogtoe in ons Vaderland de
positie der christelijke ouders tegenover de
schooldoor de wraakroepende bevoor
deeling van de openbare school, door de
oneerlijke concurrentie die zij de bijzon
dere school aandoet, is de keuze der ouders
niet geheel vrij. Aan dit schreeuwend
onrecht tracht nu ons christelijk minis
terie een einde te maken. Het heeft daartoe
eene herziening der schoolwet van 1878
voorgedragen, die, zooal niet geheel, dan
toch voor een goed deel de rechtsgelijk
heid tusschen de openbare en de bijzondere
school herstellen zal.
Begrijpende dat het voor den Staat het
zelfde blijft, wie het onderwijs geeft, mits
er slechts goed en deugdelijk onderwijs
worde verstrekten dat dus de Staat, een
maal besloten het onderwijs te steunen,
die ondersteuning tot eiken vorm van
onderwijs moet uitstrekken, heeft de Re
geering in haar ontwerp de door de voor
standers der bijzondere school sedert lang
geëischte subsidie opgenomen. Die sub
sidie mag gelden als eene restitutie voor
hetgeen door de christelijke ouders aan de
onbruikbare openbare school onwillens
wordt mede betaald. Verder beproeft de
Regeering, door de bepaling dat door de
NIEUWE