12e Jaarg.
Dinsdag 10 September 1889.
No. 3480.
VERSCHIJNT DAGELIJ K8.
Bureau: Boterstraat, E, 3 9.
'1
L»vi van ZEm- kardinaal
me'ge.ne in z'in strijd tegen den
Afrika erende" s,avenhandel in
SlflpÉÉii (iü^ichl.
belgie.
«bührid a in J
NIEUWE
SCHIEDAMSCHE C
Prij» van dit Blad:
P°°r Schiedam per 3 maanden 1.50
"mco p. post door geheel Nederland 2.—
z°nderlyke Nommere0.05
*1
Prija der Advertentiën
Van 16 regels0.60
Elke gewone regel meer0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke
overeenkomsten aangegaan.
B. C jT^henl£0ffist van den boekhandelaar
^^^hüeman ontvangen fl.—
Be vertJtaiUp te Antwerpen.
ï6eks vaQC '.'3en<^e hladen bevatten nog een
ïamP dieQ| bzonderbeden over de ontzettende
dcch 0 j riJdag Antwerpen heeft getroffen;
itana seb"611'' oorzaa'£ van dit vreeselijk
kun 8een hunner eenige inlichtingen
te be,,,"1 ^8Ven" Bn dit is trouwens wel
zÖn er J^0n immers ooggetuigen der ramp
öah>ijheidlia^en0e^ 8eene> daar al wie in de
^oncl ?..Wai6n gedood of althans zwaar ge-
niet s^echt8 moeten twee meisjes,
w°nderd Va° ^8'' ^ehouw speelden, op
°P hondea'ge W^Z8 Z®D g6re^: beiden werden
shDgerd -T 8n m60r meter afstands wegge-
0ngedeerd eene hleef desniettemin geheel
heeft gebroke*^1 aDd8r8 Ble°hts
een arm
^tstand h ."^werkers op meer verwijderden
2lJ had in 80 ®chter de uitbarsting gezien;
h*aa,s, dat z"U 6611 00rdee^baar oogenbl k
ïaa koDdor, 8r Z'C'a nauwelijks rekenschap
Öen vreeselijken*6Rl" 1'lo,sellng' no8 voor zij
gebouw als in orden' zagen zij het
8chapen) waarnf6*! ,Unr8ïmwende krater her-
dikke rookwolkt e^a^ve ""uurschichten en
omhoog gesl^n "wdaU"lle'brokken tn stukken
6t van het v 6D> welke zoowel
heeTe"' als van menschen
eele gebouw aarna stond het ge-
oogenblikken brand en lr) 8
Vrijdag avonds ^n86Ujk
de pumhoopen te begonnen in
rend ,8 het hetgeen zij ^artverscheu-
ontdbare overbljjf8tlen J**'^w®, geven
lïïken en lichaamsdeelen Vei_ alf 'erkoolde
drsgeljjken stank. Het getal een °a-
het gebouw zelf woidt op a°htcffe*s in
«amd. Daarbij komen echter'7 *e-
16 op 't ocgeiblik der ramp jn d n°g ,elet>
gebouw waren. Van het
1° de st ad Antwerpen, zeFs nr. o
ruDten'is er ge&ne straa"
Boord erriliten verbrijzeld zijn. tn
^oo,kstdeelMder StadiS deaaD8erichteschade
st. Maar verreweg de grootste ver
woesting heeft de ontploffing aangericht in
het noord-oostelijk van de plaats der ramp
liggende Astruweel, waarvan de meestehuizen
ingestort, althans onbewoonbaar geworden
zija. Zes zeven huizen, die op tien minu
ten afstands van de ramp gestaan hebben,
zijn geheel in puin gevallen.
Bij het overwegen van de vreeselijke ramp,
die de stad Antwerpen heeft getroffen, rijst
onwillekeurig de vraag, wien daarvoor de
zware verantwoordelijkheid moet geweten
worden. En de beruchte liberale pers van
Antwerpen heeft op die critieke vraag reeds
dadelijk een antwoord gereed Het is de be
stendige deputatie (de Ged. Staten) der pro
vincie, die de verantwoordelijkheid voor de
ontzetlende ramp te dragen heeft aldus
betoogt die pers. immers zij heeft bare
toestemming voor de oprichting van die fa
briek op de gronden ten noorden der stad
gegeven.
Daarop antwoordt het Handelsblad van Ant
werpen met het volgende relaas omtrent het
met de fabriek gebeurdeDe heer Ferd.
Corvilain had 50 millioen patronen gekocht,
uFschot voortkomende van het Spaansche
gouvernement, dat zijne wapens veranderd
heeft. Bij hunne aankomst werden zij gebor
gen in een entrepot fictief, liggende in den
Steenborgerweertpolder tusschen de Antwerp-
sche dokken en den dijk der Schelde. Cor-
livain stelde zich voor, de kogels uit deze
patronen te halen en ze opnieuw in lood-
staven te hervormen. Het koper, het kruit
en het karton, voortkomende van de buisjes,
waren voor verschillende industrieele doel
einden bestemd. Deze uithaling moest ge
schieden door verschillende bewerkingen, welke
in afgescheiden lokalen moesten plaats heb
ben. Daartoe buurde Corvilain den 30 Ja
nuari 1889 van de stad Antwerpen verschil
lende lokalen naast zpjn fictief entrepöt ge
legen.
De Bestendige Deputatie, welke in deze
zaak het eerst gekend had moeten worden,
vernam eerst in den loop der maand Juli,
dat de fabriek in volle werking was. Zij gaf
toen onmiddellijk bevel de fabriek te sluiten,
en de stad ging daartoe den 16 Juli over.
Middelerwijl richtte Corvilain een vraag van
toelating tot de Bestendige Deputatie. Hij be
vestigde, dat bij reeds was overgegaan tot
het uithalen van 26.500.000 kogels en dat er
nog slechts 21.000.000 patronen moesten be
handeld worden. Toen daarop de Stad om
advies werd gevraagd, gaf zij als hare meening
te kennen, dat deze fabriek zeer gevaarlijk was,
en dat er geen reden bestond de gevraagde
machtiging toe te staan. Dat was heel wel.
Doch waarom had de Stad gedurende ver
scheidene maanden de zeer gevaarlijke behan
deling toegestaan in de lokalen die haar
eigendom waren: De Bestendige Deputatie
stond den 7n Augustus jl. den heer Corvilain
toe, zijne fabriek te heropenen, onder bijzonder
strenge voorwaarden: zij schreef bijzondere
inrichtingen voor en verbood bepaald alle
depot van kruit boven de 300 kilogrammen.
Dus is het onmogelijk dat eene zoo weinig
belangrijke hoeveelheid kruit eene ontploffing
veroorzaakte als die van Vrijdag.
Wat is er gebeurd 1 zegt het Handelsblad
van Antwerpen verder. Wij weten het nog
niet, maar het onderzoek zal het ons ongetwijfeld
spoedig leeren. Zeker is het, dat de wet de
bewaking der gevaarlijke gestichten aan het
gemeentebestuur oplegt. Heeft bet (ultra libe
rale) gemeentebestuur van Antwerpen Cor-
vilain's fabriek doen bewaken 1 Men zou er
aan kunnen twijfelen, wanneer men denkt,
dat. het gedurende heele weken aan Corvilain
toegelaten heeft, 26.000.000 patronen los te
maken zonder eenige toelating. Hit dat alles
blijkt duidelijk, dat niet de minste zedelijke
verantwoordelijkheid op de Bestendige Depu
tatie (meerendeels uit Katholieken bestaande)
drukt. Zij heeft met ijver baren plicht ge
daan, en haar gedrag is geheel onberispelijk
geweest.
DUITSCHLAND.
De Aorddeutsche Allgemeine Zeilung zegt,
dat de berichten in sommige bladen omtrent
aftreding van den heer Scholl, minister van
financiën, louter verzinsels zijn. De minister
lijdt aan eene oogkwaal en beeft daarom een
langduiig verlof gekregen. Van zijne aftreding
is in de officieele kringen niets bekend.
Volgens de Post staat het nog niet vast
of de Keizer en Keizerin in October naar
Italië op reis zullen gaan. Het hangt af van
omstandigheden, die nog niet kunnen worden
voorzien.
De Kreuzzeitmg meldt, dat kapitein Wiss-
mann naar Dnitschland heeft geschreven om
meer geschut en wapenvoorraad.
ENGELAND.
De laatstleden Vrijdag door den lord-
mayor der city, benevens kardinaal Manning,
den Anglicaanschen bisschop van Londen en
de hoofden der wtrkatakers Burns en Tillett
met de dokbesluurders gevoerde onderhande
lingen, hebben geleid tot een voorstel na
mens de drie eerstgenoemden, inhoudende dat
het loon der dokwerkers van aanstaanden
Nieuwjaarsdag af zes stuivers per uor be
dragen zal, terwjjl de arbeiders middelerwijl
