12e Jaarg. Zondag 15 en Maandag 16 December 1889. No, 3562.
iii UI Knier beloert een Bij
V ER8C H IJ N T D A G li I, IJ K S.
Bureau: Boterstraat, E, 39,
JljMinttn (©Mpirhi.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
frlj» nu 011 Blad:
Voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.50
Franco p. post door geheel Nederland 2.
Afzonderlijke Nommers0.05
Prfj» Oer Advertentlèu
Van 1—6 regelsO 60
Elk gewone regel meerfl.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke
overeenkomsten aangegaan.
iDe werklieden-beweging.
De beweging onder de werklieden van
verschillende vakken en in onderscheidene
landen van Europa, begint zich thans meer
en meer uit te breiden. Zooals wij reeds giste
ren meldden, is de werkstaking der Londen-
sche gasstokers thans een feit geworden. Zij
is wel het minst gemotiveerd van alle;
immers werd zij alleen in 't leven geroepen
wegens den maatregel der directie van de
Zuid-Londensche gasmaatschappjj, om den
werklieden harer fabrieken ïd zekeren zin
als vennooten in de zaak op te nemen, door
hen in de winst te doen deelen. En dit is
juist datgene, waarop de socialistische rad
draaiers steeds het meest hebben aange
drongen 1
Het blijkt dan ook dat men hier met eene
oppositie quand mé me te doen heeft. Het
bestuur van de vereeniging der gasstokers
vreest blijkbaar, dat bovenbedoelde maat
regel van de directie der gasmaatschappjj
eene betere verstandhouding tusschen de
patroons en de werklieden in 't leven zoude
roepen. En dit is het juist wat het tracht
te vermijden het wil de ontevredenheid onder
de werklieden gaande houden, teneinde zijnen
invloed op de leden der Vereeniging niet te
Verliezen. Vandaar de ongemotiveerde eisch
aan de directie der gasmaatschappjj om 1000
werklieden, die hunne instemming met be
doelden maatregel betuigd hadden, weg te
zenden.
Het niet inwilligen van dezen eisch heeft
gisteren tot de werkstaking geleid. Met
heele troepen tegeljjk verlieten gisteren de
werklieden, na albetaald te zijn, de fabrieken
Op vrij luidiuchtige wijze sommigen doemden
zelfs hun werkpak ten vure alsof zjj het nooit
meer gebruiken zouden. De meeste werk
stakers bleven zich ecbter om de gasfabriek
bewe.en, teneinde de nieuwe werklieden af
tewach'en, die door de directie in voldoende
getale aangenomen zijn, om het werk voort
te zetien. Ingevolge de ontplooiing van een
Sterke politiemacht moesten zjj zich echter
ten laalsle teiuglrekken. De werkstakers
dreigen met geweld voort 't geval dat soldaten
zouden gebruikt worden om de vuren te
onderhouden, door hen verlaten. Inlusschen
hebben de Londenscbe burgers er voor ge-
zorgd, niet eensklaps in den donker te zitten,
door rich van lampen, olie en kaarsen zooveel
mogelijk te voorzien.
Niet minder dan de werkstaking der Lon-
densche gasstokers trekt, de dreigende toestand
in de Duitsche kolendistricten de aandacht.
Terwjjl de gunstige voorteekenen vermeerde
ren, dat in de AA estfaalsche steenkolenmjjnen
vooreerst geene werkstaking zal uitbreken,
omdat onder het scherpe toezicht der regee-
ringsbeambten de mjjndirecteuren de ïpcrre
hebben opgeheven, welke de werklieden zoo
verbitterde, vertoonen zich in het steenkolen-
gebied der Saar des te bedenkeljjker verschijn
selen. In de mijnen Puettlingen, Louisenthal
en Vorderheidt, moeten eergisteren reeds eenige
durzenden werklieden den arbeid gestaakt
hebben, terwjjl nog vijfduizend werklieden
drergen drt Maandag ook te doen. Men heeft
getracht eenigszins groote vergaderingen van
arbeiders hierdoor onmogelijk te maken, dat
de herbergiers in de geheele streek weigerden
hunne lokalen daarvoor af te staan. De arbei
ders kwamen echter in de open lucht bjjeen
en slaagden zoo gedeelteljjk in hun onderling
overleg. Het is bjj de werkstaking in de
Saarstreek vooral opmerkenswaardig dat bjjna
alle mjjnen daar Staatseigendom zjjn, zoodat
het bjj goeden wil der regeeringsbeambten
daar nog gemakkelijker dan bjj de mjjnen
inAVestfalen, welke aan particulieren behooren,
vallen zou de kwestie te regelen.
De bezwaren der mjjnwerkers komen neer
op klachten over de slechte behandeling door
de beambten bij de mjjnen, en over het ont
slaan van werklieden, die bjj vroegere werk
stakingen woordvoerders weren. Bovendien
worden nog hier en daar klachten gehoord
over slechte betaling. Ondertusschen is ook
eenige gisting te bespeuren in de Silezische
mjjnen. Maar hier wordt v orloopig nog
slechts geklaagd, dat de werktijd van acht
uren nog niet is toegestaan.
Ook in het Belgische kolendistrict, de Bo-
rinage, worden teekeuen van eene nieuwe
werkstaking giconstateerd. De prijzen der
steenkolen zjjn er dan ook retds met 3 Ir.
per ton verhoogd, en er wordt nog steeds
geklaagd over gebrek aan kolen, zoodat vroe
ger ontslagen mjjnweikers weder worden
aangenomen.
In de Zwitsersclie stad Bern is eeneweik-
Staking onder de letterzetters der boek- en
courantdrukkerijen uitgebroken. De zetters
eiscben geen veihooging van loon of vor
mindeling van weiktijd, maar eischen dat de
patroons het lidu aatschap zullen opzeggen
van de Zwitsersche vereeniging van boek
drukkers, waarop zjj verbitterd zjjn, omdat die
Vereeniging, bjj de jongste werkstaking te
Zurich, zichten gunste der eigenaren vandiuk-
k ei ijen verklaarde. Het centraal comité v an den
typografenbond neeft alle werklieden van druk
kerijen waarvan de eigenaren lid zjjn van depa-
troonsvereeniging, aangespoord het werk te
staken. De werkstaking breidt zich over
geheel Zwitserland uit.
De halt officieele Bundanders in Bern
uitgegeven, wordt nu in Zurich gedrukt en
uitgegeven. De patroonsvereeniging geeft
niet toemen behelpt zich voorloopig met
leerlingen en vreemde zetters. Het verzoek
der werkstakers tot den Bondsraad, om zich
ia de werkstaking te mengen, is door dezen
van de hand gewezen.
AFRIKA.
Uit Zanzibar wordt geseind, dat Emin-
Pacha Maandag-avond zwaar geleden heeft
aan hoest en herhaaldeljjk bloed opgaf, terwijl
uit het rechteroor nog steeds eenig vocht
liep. Dinsdag was hij iets beter en begon
de genezing van het gewonde oog snelle
vorderingen te maken. Woensdag was dan
ook zijn algemeene toestand veel beter. Dr.
Parke heeft steeds hoop. De patient kan
echter nog volstrekt niet van Bagamayo naar
Zanzibar worden overgebracht.
Uit Soeakin wondt aan de Standard ge
meld, dat in de nabjj gelegen Egyptische haven
Agig herhaaldeljjk Laliaansche kanonneer-
booten gezien zijn, die daar bljjkb.ar op
verkenning kwamen kruisen. Men vermoedt,
dat de Italianen plannen hebben op Tokar
en Kassala, om van-daar-uit de concurrentie
te beginnen tegen Engelands handel op Soe-
dan. De Engelschen schjjnen daar niet bij
zonder over gesticht te zjjn. In de Italiaansche
Kamer zal eerlang door den afgevaardigde
I lebano eene interpellatie worden gehouden
over de bestuursinrichting en den toestand
der kolonie in Afrika.
DU1TSCHLAND.
De Keizer vertrok gisteren-ochtend negen
uur met den aartshertog Fians Ferdinand
van Oosienrjjk, prins Albert en den hertog
van Saksen-Cöbuig met een taliijk jachtge-
volg per extra-trein over Hannover naar het
jachtslot S, ringe, waar alles in ordegemaakt
is voor een groote drjjfjacht op klein wild,
herten en wilde zwjjuen. Wilhelm dacht
morgen (Zondag) ochtend te Potsdam weder
den ochtenddienst bjj te wonen. De beide
Du tsche hoofdofficieren in Turkschen dienst,
Von der Goltz en Hobe, werden dezer dagen
met buitengewone onderscheiding door den.
Keizer ontvangen Von der Golz, die audiëntie
gevraagd had om een eigenhandig schrjjven
van den Sultan te overhandigen, hield keizer
Wilhelm bij zich aan tafel, terwjjl Hobe-
pacba 's avonds genoodigd werd.