14e Jaarg. Dinsdag 28 April 1891. No. 3969.
VERSCHIJNT DAGELIJKS.
^gemeen overzicht.
Bureau: Boterstraat, E 39.
Prijs van dit lilad:
•p°01 Schiedam per 3 maanden ƒ1.50
Af^tlCo Per post door geheel Nederland 2.00
j°nderlijke Nommers0.05
Prijs der Adverteiitiën
Van 16 regels0.60
Elk gewone regel meer»0.10
Voor herhaalde plaatsing' worden billijke
overeenkomsten aangegaan.
DUITSCHLAND.
liet <lf Oerlijden van Von Moltke.
\'ari van den dag is thans het overlijden
611 8eneraal-veldmaarschalk von Moltke,
vatj »Schlachtendenker", den soldaat
ScW studeerkamer, die de Duitsche heir-
ter 'n de oorlogen van '64, '66 en '70
^hel(irvvirining heelt gevoerd en naast den
lier ^n^a^er" "Wilhelm en den rijkskanse-
vesti ^®marck zoo ontzaglijk veel tot de
lie(,ft ,n8 van het tegenwoordige Duitsche rijk
*ijb [j ÜSedragen. Tot op 't oogenblik van
sfJ°et|i<'t'reurd verscheiden deed niets een zoo
hatj uiteinde voorzien. De oude generaal
V0or ïl°ait ziekte gekend en zij heeft hem ook
?Etc}| t 2^n ^00(1 r"et liunnen overweldigen
en kalm is hij onverwachts in den
li„ (l°s Vaderlands overleden.
ger origen Zaterdag woonde hij nog lan-
op6(. |U| een uur staande een parade in de
hij 'bcht bij. Een paar uur later woonde
de ^eer staande, gedurende een groot uur
gal;iSte steenlegging der Lutherkerk bij in
op'etlUe zonder mantel, terwijl vele jonge
de le'1 wegens het vochtige koude weer
Ver hadden opgehangen. Een uur
hlei5,riam Moltke deel aan het feestdiner ten
hij Vrijdag, den dag van zijn dood, woonde
dag zitting van den Duitschen Rijks-
ar.6 en die van het Pruisische Heerenhuis bij,
^Vikt^6 hÜ zÜn Sewone dagorde. Hij ge-
küg 6 Krot smaak zijn avondmaal en toefde
0t*Ltr 6n'^eri ^ijtl in zijn werkkamer, toen hij
^6ehs kwart over negen plotseling door
''r°erte uit dit leven werd weggerukt,
dejj dellijk werd alarm gemaakt en nog in
ger|f!i''acht waren alle te Berlijn aanwezige
,Ua's in Moltke's woning (het gebouw
jj 'iri Genenden Staf) vergaderd,
te j, 'rillt Karl Bernhard Von Moltke, geboren
hier(jarchim in Mecklenburg, 26 Oct. 4800,
verjaf 1111 juist een halt jaar geleden zijn 90n
hitjj aj''ug, waaraan geheel Duitschland zoo
hji}6 'eeft deelgenomen. Op 10-jarigen leef-
de kadettenschool te Kopenhagen
at.st> legde hij, nauwelijks achttien jaar
°fficiers-examen af. Vier jaar later
'9 in Russischen dienst, deed opnieuw
tHijj. n en doceerde eenigen tijd aan de
W 'Uie school te Breslau. Hij werd in 1832
I8356111 biJ ^en Generalen Staf, toefde van
1839 in het Oosten, reisde met prins
lc'b (later Keizer) naar de verschillende
^tigp6esclle l'oven, en klom in 1887 tot den
sp0g(j.Van generaal-majoor op, waarna hij
hl Mief van den Generalen Staf werd,
e hoedanigheid hij weldra de wereld
zou verbazen als Schlachtenlenker en Schlach-
tenderiker, steeds getrouw aan zijne lijfspreu
ken erst wagen, dann wagen en alle Zeit
treu bereit für des Reiches herrlichkeit.
Nog in den nacht van Moltke's overlijden
werd aan den Keizer, de Keizerin, de Duit
sche Bondsvorsten en verscheidene hoogge
plaatste personen het doodsbericht toegezon
den. Van den Keizer, die op den Wartburg
vertoeft, is reeds een rouwbeklag ontvangen,
waarin hij zegt, dat hij in Moltke meer verliest
dan in een legér. Het is twijfelachtig of de be
grafenis met alle militair eerbetoon zal
plaats hebben, daar Moltke zelf eene be
schikking had gemaakt, volgens welke hij
zonder eenige statie zou moeten worden
ten grave gebracht, met de uitdrukkelijke
bepaling, dat zijn lijk, na inzegening door
een geeste'ijke, in alle stilte te Creisau
naast dat van zijne gemalin moet worden
bijgezet. Het lijk ligt thans in Moltke's aller
eenvoudigst gemeubileerde slaapkamer. Za
terdag-ochtend in de vroegte heeft de beeld
houwer Otto Lessing een doodenmasker op
het rustige gelaat van den overledene ge
maakt. Dit masker geeft den schedel zonder
de pruik, die Moltke bij zijn leven altijd
droeg.
Nadat de Keizer het bericht van het over
lijden van Von Moltke had ontvangen, keerde
hij onmiddellijk van den Wartburg, in Saksen,
waar hij wegens het jachtvermaak vertoefde,
naar Berlijn terug. Hij begaf zich rechtstreeks
van het station naar het sterfbed van Moltke,
waar hij tien minuten alleen bleef en eigen
handig een grooten lauwerkrans neerlegde.
In de sterfkamer was alles onveranderd. De
maarschalk lag, zooals hij gestorven was;
de gelaatstrekken geheel onveranderd, het
lichaam met een wit zijden deken bedekt,
de handen gevouwen daarboven liggende. In
aangrijpende woorden betuigde de Keizer
aan de familieleden van den afgestorvene
zijne deelneming. Vermoedelijk zal mor
gen (Dinsdag) in het gebouw van den Gene
ralen Staf een rouwdienst plaats hebben,
waarna het lijk naar het station zal worden
vervoerd om in het familiegraf te Creisau
te worden bijgezet.
In het Huis van Afgevaardigden heeft Za
terdag de voorzitter, de heer Köller, mede-
deeling gedaan van het overlijden van Moltke
en stelde hij voor, tot teeken van rouw de
zitting tot Maandag te verdagen. In het Hee
renhuis was dien dag de plaats van wijlen
den veldmaarschalk versierd met een lauwer
krans, aan een wit en zwart zijden lint
bevestigd. Na het openen der vergadering
las de voorzitter den brief van den majoor
Von Moltke, neef van den veldmaarschalk
voor, waarin mededeeling van het overlijden
gedaan werd. Daarna hield de voorzitter een
warme lofrede op wijlen Von Moltke. Hij
prees zijne bescheidenheid, gepaard aan zijne
zeldzame verdienstenzijne nog met de
frischheid van den vollen mannelijken leeftijd
uitgesproken rede van den 16n Maart 11.
leeft in ieders herinnering. Zijne nagedach
tenis zal in gezegend aandenken blijven. Een
parig werd daarop besloten de zitting tot
heden (Maandag) te verdagen.
ENGELAND.
Bij de verkiezing welke Zaterdag 11. in
"Whitechapel (Londen) werd gehouden, heeft
de conservatieve candidaat met 233 stemmen
meerderheid de overwinning behaald op den
Gladstoniaan.
De gewezen Engelsche minister lord Ran
dolph Churchill is gisteren naar Zuid-Afrika
vertrokken, Hij begeeft zich naar Mashona-
land, eerstens als ontginner en goudzoeker,
die een klein syndicaat vertegenwoordigt,
waartoe ook Rothschild behoort, en ten twee
de als correspondent eener groote Londen-
sche ochtendkrant, welke hem honoreert met
2000 voor twintig brieven. Een bekend
mijningenieur, welke Rothschilds vertrouwen
geniet, gaat mee. Lord Randolph's expeditie
heet niet samen te hangen met de Rhodes-
maatschappij. Politieke gronden speelden
mede een rol bij dit reisplan, daar Churchill
alles behalve ingenomen is met de tegen
woordige Tory-politiek. Andere conservatie
ven gispen trouwens mede Salisbury's beleid,
voornamelijk betreffende de spoedige Parle-
ments-ontbinding.
Te Lissabon werd Vrijdag 11. verhaald, dat
van de zending van drie Engelsche oorlogs
schepen naar de Pungwee is afgezien, ten
gevolge van de meer vriendschappelijke ver
houding die thans tusschen Portugal en En
geland bestaat.
ITALIË.
Blijkens mededeeling van den Italiaanschen
minister van buitenlandsche zaken, Nicotera,
in de Kamer van Afgevaardigden, zijn bij
de ontploffing in den kruitmolen 48 personen
zwaar en 200 licht gewond, en zijn twee
bij het onheil gedood. Omtrent de oorzaak
van het ongeval is nog niets met zekerheid
bekend. Er wordt echter een nauwkeurig
onderzoek ingesteld. De minister van oorlog
verklaarde dat zich in den kruitmolen 265.000
KG. kruit bevonden. Kapitein Spaccamela,
die zwaar gewond werd bij zijne poging om
de manschappen van het nabijgelegen fort
te redden, is nog in leven.
meuwe schiedamsche courant
ttkovl auJ®Ursrecht van den inhoud dezer courant is ver-
v°]gens de Wet van 28 Juni 1881 Stsblno. 124.)
