Dagblad voor Schiedam en Omstreken. Bericht. No. 4394. "2..ureau ^oogstraat ff 317. EERSTE BLAD. imr die zich tegen 1 Oct. op dit Blad abonneeren ontvangen de tot dien datum nog te verschijnen Nummers Gratis. De Stemrecht-beweging. 15de Jaarg. Zondag 25 September 1892. Feuilleton. PRIJS VAN DIT BLAD: PRIJS DER ADVERTENTIËN 48) Het beleg. NIEUWE S Voor Schiedam per 3 maanden Franco per post door geheel Nederland Afzonderlijke Nommers 1-50 - 2.— - 0.05 Het auteursrecht van den inhoud dezer courant is verzekerd volgens de Wet van 28 Juni 1881 StsblNo. 124.) Van 16 regels0-10 Elke gewone regel meer- 0.10 Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeen komsten aangegaan. De afgeloopen week heeft ons de nieuwe parlementaire aera gebracht. In statigen optocht toog de Regent esse naar het Binnenhof, om er het openings woord uit te spreken, door hot liberale Kabinet op hare lippen gelegd. Wat er in dit openingswoord den volke verkondigd wordt, is reeds in extcnso den belangstellenden lezer medegedeeld. Vele en gewichtige hei vormingen wor den daarin in 't vooruitzicht gesteld; maar de gewichtigste en meest ingrij pende hervorming daarin aangekondigd, die deze Troonrede tot een historisch document stempelt, is zeker wel de uit breiding van het kiesrechteene uit breiding door een deel des volks ge- wenscht, door het grootere deel der n atie gevreesd, door een ander volksdeel met kalme berusting tegemoet gezien. Uitbreiding van het kiesrecht, alge meen kies- en stemrecht, blijkt door velen in onzen bewogen tijd als het panacee voor alle maatschappelijke kwa len te worden beschouwd. Zoowel de heftige socialist, die slechts in eene NAAK HET FllANSCH. Een gunst, arm kind, antwoordde Heine, haar lief blond hoofdje schuddende ik ben niet in staat, gunsten toe te staan. Vandaag niet, maar morgen. Tegen mor gen vraag ik u een gumt. Heine kon een glimlach niet weerhouden, zooveel vleiend vertrouwen lag er in Simon- nette's stem. - Welnuantwoordde zij bijna opgeruimd, wij schenken u de gevraagde gunst, mijn kind. Siiuonuette overlaadde haar handen met kus sen. Zij was even blijde, als waren die woor den uit den mond van mevrouw Isabeau, her togin van Bretanje, gevloeid. Ik dank u, dierbare juffer, ik dank u duizendmaal, zeide zjjde gunst, die ik u vraag, is niet voor mij, maar voor inyn vriend Jantje, die er niet veel bjj winnen zal, al wordt by mijn man, nu ons huis afgebrand is Goede God, voegde zij er tusschen haakjes hij, wi omverwerping van de bestaande toe standen heil voor de kranke maatschappij ziet, als de meer gematigde partijgan ger van den Bond voor Algemeen kies- en stemrecht, slaat op dit aanbeeld en ziet in eene ruime uitbreiding van het kiesrecht een middel tot bevordering der belangen van den arbeidenden stand. Nog deze week is de Residentie getuige geweest van eene betooging, waarin de uiteenloopende voorstanders van alge meen stemrecht te zamen werkten, om voor dit recht op te komen. Zij wilden aldus in 't gezicht der hei'opening van den parlementairen arbeid invloed op de Regeering en de Wetgevende macht uitoefenen, opdat hun zoo mogelijk in de nieuwe aera het recht zou wor den geschonken, dat zij voor alle Ne- derlandsche ingezetenen, zonder onder scheid van rang of stand, opeischen. Wanneer wij deze beweging voor algemeen kies- en stemrecht aandachtig gadeslaan, dan rijst als van zelf de vraag Wat mag den arbeider bewegen, om van de Regeering een recht op te eischen, waarvan de toepassing hem nog de juiste waarde moet leeren ken nen Bij nader inzien is het antwoord op deze vraag gemakkelijk te geven.Hoe wel de arbeidersbeweging op zich-zelve niet van politieleen aard is, daar zij voor hoogste doel heeft, den arbeider een beter bestaan te verzekeren, is het een feit, dat de politieke strijd door vele banden met de arbeidersbeweging is ver bonden. Het is eene onloochenbare waarheid, dat aan den strijd voor ver betering van den maatschappelijken toestand der arbeidende klasse zich het streven paart naar eene meer demo- weet wat er bjj al die ongelukkeu van de Zwarte en de Roode geworden is En wat kan ik voor uw vriend Jantje doen, arme Simonnette Als de edele Aubry ridder is, antwoordde het meisje, zal hij een gevolg noodig hebben. Ik weet, wat gij mij zult antwoordenMen zegt, dat Jantje zoo bang is als een wezel. Dat is eenvoudig gelogen, goede jufferGij hadt Jantje eens moeten zien, toen hij ging stervenHij dacht aan ziju oude moeder en mijhij bad den goeden God allervurigst, als deed hij zijn avondgebed, maar hij beefde vol strekt niet. O! mijn vriend Jantje is dapper en ik zal nooit het uur vergeten, dat ik met hem doorgebracht hebik weende, doch hij troostte mjj. Zoodra Aubry de Kergariou ridder is, zei Reine, zullen wij van klein Jantje een lieven schildknaap maken. Simonnette, die nochtans op haar mondje niet gevallen was, kon geen woorden vinden, om haar erkentelijkheid te betuigen, zoo ge lukkig voelde zij zich. Reine boog zich voorover, en drukte haar een kus op haar voorhoofd. De lichte, aschkleunge lokken van het blonde meisje vermengden zich met het weelderig zwart hoofdhaar der jeugdige leenvrouw. Het was een bevallig en bekoorlijk schouwspel. Luister tochzei Simonnette, plotseling opspringende. cratische inrichting van staat en maat schappij. Men moge dit toejuichen of betreuren, het feit is er, en door ieder die niet do oogen moedwillig gesloten houdt, waar te nemen. Naast de be weging die alleen ten doel heeft, don arbeider een beter bestaan te verzeke ren, loopt eene andere, die vóór alles beoogt, den breeden zoom des volks grootere politieke rechten toe te ken nen, meer invloed te verzekeren op den gang van zaken. Deze beweging is tot zekere hoogte een gevolg van de eerste, daar zij in eene uitbreiding van de staatkundige rechten des volks het middel ziet, om het lot van den loonarbeider te ver beteren. Immers, sinds het eene uit gemaakte zaak is, dat de Staat het recht heeft en zelfs verplicht is, tus- schenbeiden te komen, waar de rechten van den werkman worden miskend of de arbeid door de overmacht van het kapi taal wordt gedrukt, is het zeer natuur lijk dat het volk in een stembiljet het middel ziet om invloed op de regeerings- kringen uitteoefenen. De staatkunde wordt aldus minder het doel dan wel het middel om de arbeidersbeweging in kracht te doen winnen, en haar den steun van hooggeplaatste personen in den Staat te verzekeren. Voor ieder toch die niet hoorende doof en ziende blind is, is het duidelijk, dat men meer op de rechten van het volk zal gaan letten, als zijn invloed op den gang van zaken verhoogd wordt. Intusschen blijft het de vraag of de breede zoom des volks, die tot de kies bevoegdheid totnogtoe niet werd toe gelaten, voor de uitoefening van het Zij wipte over een voor den drempel lig- genden steen, en stak haar hoofd door den ringmuur. Reine Btond naast haar. Beider wangen die kort geleden nog van jeugd en frischheid bloosden, waren thans even bleek. Zij beefden over al haar ledematen. Op het witte zand van het strand, zag men zwarte voorwerpen, die naderbij kwamen en schenen te kruipen. De maan gluurde door de wolken heen. Lu aan den voet van den ringmuur rees langzaam een doffe gestalte op. XXVII. Reine de Maurever en Simonnette stonden als versteend. Op het oogenblik, dat Reine, die het eerst weder bij kwam, haar mond wilde openen, om een gil te geven, werd zij van achteren door een ijzeren hand aangegrepen. Een man van lange gestalte, die door de duisternis niet te herkennen was, stond bij haar. Stilfluisterde hjj. Vaderzei Reine. De zwarte gedaanten kropen voort over het strand. Waar is Aubry? vroeg Reine met een van schrik gesmoorde stem. kiesrecht rijp moet worden geacht. Zelfs de besliste voorstanders van eene ruime uitbreiding van het kiesrecht erkennen, dat aan de invoering van het algemeen of nagenoeg algemeen stemrecht moet voorafgaan eene krachtige organisatie van de werklieden, dat zij zich de organen moeten verzekeren, waardoor de gewenschte veranderingen moeten worden voorbereid. Daarom zouden wij onder de tegenwoordige omstandigheden voor de lotsverbetering der arbeiders veel meer van de instelling van Kamers van Arbeid dan van eene uitbreiding van het kiesrecht heil verwachten. Die Kamers van Arbeid zouden alle redelijke veranderingen kunnen voor bereiden en de arbeiders zouden daar door invloed op den wetgever kunnen uitoefenen zonder zich met al de wissel valligheden van de politiek in te laten. Het is van het hoogste belang dat de werklieden zelf hunne belangen be hartigen, zij in eigen kring de aange legenheden behandelen, die de verbete ring hunner maatschappelijke positie raken, en zich door eene flinke orga nisatie, waardoor men elkanders krach ten verhoogt, eene veilige positie verzekeren tegenover of naast de krach tige stelling van het kapitaal. Dit strookt geheel met de gedachte van Z. H. Leo XIII, die in zijn encycliek lierum Novarum den wensch heeft uit gesproken, dat de oude organisatie-geest zou herleven en de arbeiders zich, evenals in vroegere eeuwen, zouden aaneensluiten. In die aaneensluiting ligt zeker hunne grootste kracht. Schrijver dezes zou geen bezwaar zien in eeno ruime Hij slaapt. En de dorpelingen? Zij slapen ook. De man, die onder aan den voet van den ringmuur stond, begon de stormladders op te richten. Men hoorde hem ziju dolk tusschen de steenen steken en naar boven klimmen. Meisje, zei de oude Maurever tot Simon nette, ga' de uwen wekken, doch maak geen geraas. Simonnette sloop langs den muur en verdween. Zij dacht Mijn arm Jantje, die daar buiten is Gij, zei Maurever tot Reine, ga gij Au»ry in den toren wakker maken. Blijft gij alleen hier, vader? Ik blyf alleen. Trek ten minste uw degen. Ik heb voor God gezworen, dat ik mijn degen niet trekken zou. Maar de man, die daar buiten staat, klimt naar boven Hij zal weer naar beneden klimmen. Ga, mijn kind. Reine gehoorzaamde. Op dat oogenblik stak de belegeraar zijn hoofd boven den muur uit. Hij wierp een blik binnen den ringmuur. De nacht was duister wegens de zware, donkere wolken, die de opgaande maan be dekten. Wordt vervolgd.)

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1892 | | pagina 1