Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
15de Jaarg.
Donderdag 20 October 1892.
No. 4415.
bureau ^oogstraat <5 317.
ALGEHEEN OTERZICHT.
Feuilleton.
PRIJS VAN DIT BLAD:
PRIJS DER ADVERTENTIÈN
NIEUWE SGHIEDAMSCHE COURANT
Voor Schiedam per 3 maanden 1.50
Franco per post door geheel Nederland - 2.
Afzonderlijke Nommers- 0.05
Het auteursrecht Tan den inhoud dezer eourant is verzekerd
volgensde Wat van 38 Juni 1881 {Stsbl. No. 124.)
Van 16 regels0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeen
komsten aangegaan.
19 OcïOBMt '92
Het schijnt dat men het in België
omtrent de zaak Tan het nieuwe kies
recht, dat de herziene Grondwet zal
geven, maar niet eens kan worden. De
commiasie voor de Grondwetsherziening
uit den Belgischen Senaat beeft/ eergis
teren te Brussel opnieuw eene vergade
ring gehouden, waar de herTorming
van den Senaat door verschillende rede
naars basproken werd. Finette verde
digde eene verkiezing met twee trappen,
waardoor de Senaat eene samenstelling
zou krijgen verschillend van die dei-
Kamerleden, dus heter geschikt om te
controleeren. Baron Béthune daarente
gen sprak over het kiesrecht voor de
Kamer, dat hij verbonden wenscht# te
zien aan een census van 10 frank en
een tijd van 3 jaren in het Land door
gebracht. Legrand uit Bergen wilde
het lezen en schrijven als eisch gesteld
hebben. Voor het onbeperkte algemeen
kiesrecht achtte hij het Land nog niet
rijp. Volgens zijne berekening zou het
door hem aangeprezen stelsel 1000.000
kiezers voorde Kamer opleveren. Voor
den Senaaat wenscht hij een minimum
leeftijd van 35 jaren voor den kiezer,
hetgeen 775.000 kiezers zou geven. Do
herzienings-commissie heeft, volgens
nader bricht, het stelsel van vertegen
woordiging der belangen en dat der
verkiezingen in twee graden verworpen.
Het ontwerp om de leden van den Senaat
te doen benoemen door dezelfde kiezers
als voor de Kamer van afgevaardigden
heeft zij aangenomen.
Sedert verscheidene weken heerscht
in de kleine Fransche industrieplaats
Carmaux een toestand, die waarlijk aan
het ongeloofelijke grenst. Een aantal
werkstakers of liever oen aantal poli
tiekers, die expresselijk uit Parijs zijn
gekomen, om in troebel water te vis-
schen, heeft daar feitelijk het gezag in
handen, en oefent een waar schrikbewind
uit over de werklieden die aan den ar
beid willen gaan. De radicale en socia
listische Kamerleden voeren er als heer
on meester het woord, en wanneer van
overheidswege het verbod wordt uitge
vaardigd om samenscholingen te hou
den of optochten te organiseeren, welke
voornamelijk ten doel hebben, om hen
die werken willen, te in timideeren, zen
den zij de meest verontwaardigde pro
testen aan de Rogeering als werd hun
het grootste onrecht aangedaan. De
overheid heeft herhaaldelijk bewezen
niet bij machte te zijn, de door haar
uitgevaardigde verordeningen te doen
eerbiedigen; de gendarmerie blijft na
genoeg werkeloos en wordt open
lijk bespot, terwijl de stakers van
hun kant een soort van politietoezicht
hebben georganiseerd, om al datgene
te beletten wat in hun nadeel zou
kunnen geschieden, en daarbij de vrij
heid van anderen geenszins eerbiedigen.
Dit alles is zeer ernstig, maar wordt
nog bedenkelijker, wanneer men let
op de oorzaak der werkstaking. Dio
oorzaak schijnt minder van economi-
schon dan wel van politieken aard te
zijn. Het heet, dat den werklieden in
staatkundig opzicht door hun patroon,
baron Reille, geweld is aangedaan en
dat markies de Solages door pressie,
door verkrachting van het algemeen
stemrecht in de Kamer is gekomen. Van
daar dat telkenmale in de vergadering dei-
stakers moties zijn aangenomen, waarbij
het verlangen wordt te kennen gegeven,
dat het algemeen stemrecht zal wor
den geëerbiedigd.
De nieuwe zitting der Fransche Kamers
werd gisteren geopend. Hare werkzaam
heden zullen talrijk en veelomvattend
zijn. Ondeischeidene interpellatiën over
de gebeurtenissen te Carmaux en over
andere onderwerpen, alsmede voorstellen
betreffendo inkomende rechten, zijn in
gediend. In den Senaat is eene inter
pellatie over het congres der socialistische
69)
KAAR HW1' FraXSCK.
Slecht» bij wjjlen zag m#n een armen dor
per of warm gekleeden burger zich op de natte
straten wagen.
Maar op den drempel der deuren en onder
de kerkportalen gingen de vrouwenpraatjes
hun gang, en overal boorde men, als waren
bat de ivoorden vau dan treurzang, door de
klokkeu aangeheven
De hertog sterftde hertog sterft
Mijnheer Hue verhaastte deu stap van zijn
paard.
Naast hem reed Reine, nog zeer bleek vau
haar wonda, maar schoon als een eagel.
Auhry volgde Reine.
Twee dagen te voren was de kerk te Avran-
ches voor een gelukkig feest, het huwelijk
van Auhry do Kergariou met Reine de Mau-
rever, varlicht geweest.
Maar de huwelijkszegen was nog met uit
gesproken.
gemeentebesturen aangekondigd. In de
Kamer van afgevaardigden heeft de heer
Dupuy met lof gesproken over de werk
stakers te Carmaux en bescherming ge-
eischt voor de mijnwerkers tegen de
Maatschappij, die zich schuldig heeft
gemaakt aan schending der wetten.
(Toejuiching van de uiterste linkerzijde).
Dupuy, die de Maatschappij wilde ver
dedigen, werd zoodanig in het spreken
gestoord, dat hij de tribune moest ver
laten. Laubat zeide, dat de Regeering
haren plicht heeft gedaan en de Maat
schappij niet kan worden vervallen ver
klaard. Bachaut heeft een voorstel in
gediend tot herziening der wet van 1810
betreffende den eigendom der mijnen. Mil-
lerand diende een motie in, waarin van
de Regeering wordt geëischt het alge
meen stemrecht te doen eerbiedigen, de
bezittingen der Maatschappij dadelijk
in Staats-exploitatie te nemen en haar
later vervallen te verklaren. Baron
Reille, directeur der mijn-maatschappij
van Carmaux, zeide, dat aan de maire
Calvignac zijn ontslag was gegeven
wegens gedurige afwezigheid. Clemen-
ceau verklaarde zich met het denk
beeld der arbitrage te kunnen vereenigen.
Baron Reille stemde daarmede in.
Nadat de discussie was gesloten, heeft
de minister Floquet medegedeeld, dat hij
vijf motiën had ontvangende eerste
van Dupury Duterus en Millerand; de
tweede van Basvilledo derde van Ger-
villeRéachede vierde van Edward
en Granger; de vijfde van Muzerel. In
de motie van Basly wordt arbitrage
verlangd; in de drie laatste wordt
vertrouwen op de standvastigheid der
Regeering te kennen gegeven. Monsgr.
d'Hulst steldo voor eenvoudig te beslui
ten, over te gaan tot de orde van den
dag. Dit werd verworpen met 449 tegen
38 stemmen. Millerand eischte nu de
prioriteit voor zijne motie. Yiette kwam
daartegen op. De minister verklaarde
in te stemmen met een arbitrage. Ten
slotte werden alle motiën ingetrokkon
Een uur voor cl» mis had een pater uit hot
klooiter van Dol tot mynheer Hue gezegd
Ik kom juist uit Bretanje. Onze heer,
de hertog Frans, verwacht tegen den achttien
den dag van Juli, zijnde het einde van den
door u uit naam zijns Droedcrs vastgestelden
termijn, het einde zijni levens. Hij lijdt ge
noeg, om te sterven. Zijn vrienden hebben
hem verlaten, aijn laatste oogenblikken zullen
hard zijn.
Mijnheer Huo beval, dat men de kaarsen zou
uitdooven, en ziju paard zadelen.
Kinderen, zei hij tot Reine en Auhry, gij
hebt al den tjjd om gelukkig te zijn.
Hij vertrok.
En hij bereikte Nantes juist den achttienden
Juli, het tijdstip, waarop hij den hertog voor
Gods rechterstoel had gedaagd.
Het was 's morgens tien ure, toen de stoet
voor het hertogelijk paleis voorbij trok.
Mijnheer Hue stapte met zijn dochter en
Aubry de Kergariou onder aan den stoep af.
Hjj trad zonder eon woord te spreken bin
nen, en sloeg recht deu bekenden weg naar
het hertogelijk vertrek in.
Op de treden van den trap, waar weleer
den ganschen dag de eentonige tred der schild
wachten weerklonk, zat een kind te weenen.
Het kind schreide, omdat twee schoone jacht
honden van het soort, dat men Jidellen noemde,
en wier marmeren heelden aan de voeten van
den hertog van Bretanje op hun graven ge
beiteld liggen, weigerden met hem te spelen.
De beide honden lagen met uitgestrekten
liali en omhoog geheven kop uitgestrekt, en
hieven een klagend gehuil aan.
Hue de Maurever stond stil. Zynhart kromp
ineen. Die eenzaamheid had iets vreeselijks,
iet» vlijmends voor den man, die in andere
tijden het hertogelijk paleis met goud en staal
gevuld had gezien, en van zoo luidruchtige
vroolijkheid had hooren weergalmen.
Is mijnheer de hertog in zijn gewoon ver
trek vroeg hij aan het kind.
Mijnheer de hertog is op het kasteel
Richemont, antwoordde het zonder aarzelen;
als hij hierheen komt, zullen de honden sprin
gen en zal men kunnen spelen. Ik spreek van
hertog Pieter, die welvarend is, ja
Is hertog Frans dan rseds^ dood
Oneenhernam het kind zuchtend
men zei, dat hij vanmorgen zou sterven maar
hij sterft nog niet
Mijnheer Hue klom de trappen op.
Aubry en Reine volgden hem met neerge
bogen hoofd.
Het kind zei
Ja, Ja, h»rtog Pieter is welvarend! Hij
zal soldaten meebrengenhij zal hun wijn
geven. De soldaten zullen zingen, de honden
zullen springen, en er zal gelachen worden
Door die gedachte geheel opgevrooljjkt, hup
pelde het kimd over de vloersteenen van het
voorhuis, en riep
en het voorstelBuchaut aangenomen.
Men verzekert, dat de minister-president
Loubet heeft aangeboden, op te treden
als scheidsrechter tusschen de werklieden
en de mijn-maatschappij van Carmanx.
In de volle vergadering der Hongaar-
sche delegatie heeft graaf Kalnoky eer
gisteren bij de behandeling der begroo
ting van buitenlandsche zaken het
Drievoudig Verbond verdedigd als eene
zuivere defensieve alliantie, die in geenen
deele tegen Rusland is gericht; het
verbond beschermt niet slechts de belan
gen der bondgenooten, maar ook die
van geheel Europa. Kalnoky verzekerde,
dat allerwege het behoud des vredes
gewenscht wordt. Omtrent de Oostorsche
politiek der Monarchie, zeide de Minis
ter, dat zij is verzoenend en passief en
dat de Monarchie niets anders wil dan
de eerbiediging der tractaten.
Bij de behandeling der interpellatie
van Evetvoës over de onthulling van
het rlonved-monument openbaarde zich
de bekende rassenstrijd opnieuw. Hij
wilde niet, dat de Honveds (Hongaren)
na de plechtigheid kransen zouden gaan
nederleggen op een monument voor den
OostenrijJcschen generaal Hentz. De mi
nister Szapary antwoordde, dat het ieder
een moet vrijstaan dit al of niet te doen.
In de vergadering der liberale club
heeft Szapary voorgesteld en is door
de club aangenomen, dat de onthulling
van het monument ter herinnering aan
de in 1848/49 gevallen Honveds een
militair karakter dragen en de beteeke-
nis hebben zal van een algemeen ver-
zoeningsfeest. De minister Szapary zal
alle leden der vertegenwoordiging tot
bijwoning der plechtigheid doen uit-
noodigen.
Naar uit Constantlnopel aan de Times
wordt bericht heeft de Brusselsche ge
zant een langdurig onderhoud gehad
met den Sultan betreffende de ontvangst
van den Bulgaarsclien minister-president
Stambouloff en de achterstallige krijgs-
schatting. Beiden worden gebezigd als
Baas Guinguené 1 hebt gij haast de dood
kist gesoldeerd
Baas Guinguené was beëedigd loodgieter van
het hof.
Mijnheer Hue vond hem op den overloop,
waar hij bezig was, de voor hertog Frans be
stemde doodkist te soldeeren.
Hertog Frans kon van uit zijn vertrek den
hamer van baas Guinguené, loodgieter van het
hof, hooren.
Mijnheer Hue duwde de deur van de ver
trekken wat aan.
De hertogen van Bretanje waren machtige
vorsten, machtiger dan die beroemde hertogen
van Bourgondië, wier historische roman en
romantische historie als om strfjd hun aanzien
hebben doen stijgen.
Het hof van Bretanje was een van de schit
terendste hoven ter wereld.
Dat eenzaam en verlaten paleis, waarin de
loodgieter al neuriënde zfjn doodkist soldeerde,
sprak zoo luide van de mensckelijke jjdel-
heden, dat alle overweging overbodig was.
In de prachtig versierde zalen was geen
levend wezen te vinden.
Slechts drie vrouwe» zaten voor het altaar
van het Gotkisch kapelletje te bidden.
Dat waren Isabella van Schotland, de regee-
rende hertogin, met haar beid» dochters.
(Slot volgt.)
