Binnenland
ven besparen, dan onzen eereplicht, ook
tegenover het weldoend voorgeslacht,
te kort te doen.
In adversis constant. In den tegenspoed
standvastig. Dezer grilden spreuk der
vaderen getrouw, zullen wij ons alleen
door de eischen van eer en plicht laten
leiden. Zoo zal het nageslacht eenmaal
van ons getuigen, dat eene loterij-ten
toonstelling onder de meest ongunstige
omstandigheden door het Katholieke
Schiedam ondernomen, door de alver-
winnende kracht der offervaai'dige liefde
gesteund, onder den zegen des Hemels
die het al doet gedijen, met het meest
schitterend succes werd bekroond.
Schiedam, 19 November 1892.
gisteren-namiddagbij een schippersknecht
een geval van cholera asiatica voorgedaan
Toen men den man naar de barak wil
de vervoeren, was hij reeds overleden.
Het lijk is naar de begraafplaats ver
voerd.
Het droeve ongeluk, de vorige week
de vrouw uit Bredaaan het slation te Bot
terdam overkomen, heeft tengevolge ge
had, dat voortaan alle doorgaande goe
derentreinen fluitende het station-Beurs
moeten passeeren, terwijl de daar stop
pende passagierstreinen door een iang-
gerekt signaal hun nadering kenbaar
moeten maken en met gematigde vaart
het station binnenstoomen. Deze maat
regel zou voor vele andere stations vol
strekt niet overbodig zijn, en menig
ongeluk zou voorkomen worden, wan
neer alle treinen bij de nadering of het
voorbijgaan der stations eens duchtig
de stoomfluit lieten hooren.
De Katholieke Yereeniging „De
Grondwet" heeft, in hare heden-middag
gehouden vergadering, tot kandidaten
voor het lidmaatschap der Kamer van
Koophandel en Fabrieken, bij de ver
kiezing op Maandag 26 November e. k.,
gesteld de heeren J. H.Houtman, P. J.
M. A. Lagerweij, S. A. Maas, J.J. G.
Nolet; en in de plaats van den heer
J. Meijer Pz, die verzocht heeft niet
meer in aanmerking te komen, den
heer M. L. Honnerlage Grete.
Wij wekken de kiezers met aandrang
op, hunne stemmen op bovengenoemde
heeren uit te brengen. Het is een te
betreuren feit, dat er zoo weinig belang
stelling voor de Kamer van Koophandel
en Fabrieken wordt betoond, die toch
als adviseerend college zoo dikwijls
haar gewicht in de schaal legt en door
de Begeering meermalen in gewichtige
aangelegenheden wordt geraadpleegd.
Maar buitendien is het voor de gekozenen
weinig vereerend als zij met zulk een ge
ring aantal stemmen voor het lidmaat
schap der Kamer worden aangewezen. Mo
ge bij deze verkiezing eens met den
ouden sleur worden gebroken en eene
talrijke opkomst ter stembus een blijk
van waardeering voor den verdienste
lijken arbeid der Kamer geven!
Nog herinneren wij den kiezers, dat
deze verkiezing niet op Dinsdag maar
op aanst. Maandag wordt gehouden en
dat de stembus slechts van 11 totl'/a
ure geopend is.
Aan het departement van oorlog wor
den belangrijke voorbereidende maatre
gelen getroffen om, te beginnen met
1 Januari a. s. bij enkele korpsen de
z. g. rijksvoeding in te voeren.
Het plan voor den aanbouw van een
nieuw Departement van Binnenlandsche
Zaken en vooral de voorgestelde ver
plaatsing van het archiefgebouw van
het Plein naar denBezuidenhoutschen weg
hebben in de afdeelingen der Tweede
Kamer nog al critiek uitgelokt.
De Begeering heeft bij de Tweede
Kamer aanhangig gemaakt een wets
ontwerp tot regeling van de wijze i an
beheer en verantwoording van de geld
middelen der koloniën Suriname en Cura
sao, en tot wijziging van de reglemen
ten op het beleid der regeoring in die
koloniën.
Uit Kethel en Spaland wordt aan
aan de K. N. Ct. gemeld
gemeente en de socpinriehting, allo al
daar. (lad.)
Naar aanleiding van het ongeluk,
den conducteur aan het station Dor
drecht overkomen, schijnt een oogge
tuige aan het Handelsbladdat daarbij
schromelijke tekortkomingen zijn geble
ken in het vertrekken van de eerste-
hulp. De verbandkist was, in plaats
van in den bagagewagen, in het post-
rij tuig geplaatst en werd eerst geruimen
tijd na het ongeval aangebracht. Voor-
al acht de berichtgever het een onver
geeflijke fout dat niet Onmiddellijk een
draagbaar voorhanden was om den on-
gelnkkigen naar het op 2 minuten van
het station liggende gasthuis te ver
voeren. Dit geschiedde eerst, nadat er
een half uur getobt was. En onderzoek
in deze zaak door de betrokken Maat
schappij is zeker dringend noodig, daar
het publiek recht heeft te verwachten,
dat voor de eerste hulp bij ongelukken
de noodige verbandmiddelen te vinden
zijn.
De Minister van Financien heeft be
paald toestellen (dynamo's) en werk
tuigen, dienende om fabriekmatig electri-
citeit op te wekkeD tot het voortbrengen
van licht of het overbrengen van kracht,
alsmede electrische motoren dienende
om beweegkracht, ontleend aan een
electrischen stroom, op fabriekswerktui
gen overtebrengen, kunnen vrij van
rechten worden toegelaten.
De bij voornoemde electrische werk
tuigen behoorende en tegelijk daarmede
ingevoerde regulateurs, registreer-, en
veiligheidstoestellen zijn onder de
vrijstelling begrepen. Afzonderlijk inge
voerd zijn deze belast als physische
instrumenten.
Aan boord van eene zandaak, liggen
de in Bosland te Botterdam hoeft zich
Dezer dagen werden aan het huis
de Rivier door den gemeenteweldwach
ter D. Groen aangehouden 3 stieren. Bij
onderzoek bleken zij afkomstig te zijn
uit den als besmet verdachten stal van
B. van de Eijk, en waren bestemd
voor de BotterdamscLo markt.
Door den gemeente-veldwachter D.
Groen en den rijks-veldwachter W.
Groen te Schiedam, werden de stieren
in beslag genomen en op order van den
burgemeester voorloopig tot nadere be
schikking gesteld bij B. Moerman.
Te Delft doet zich wederom een go-
val van pokken voor bij eene vrouw. De
lijderes is naar het gasthuis overgebracht.
Te Maassluis zijn enkele manschap
pen van den monitor 'Panter met de
politie slaags geweest.
Hadden zij zich' gedurende het ver
blijf te Maassluis over het algemeen
ernstig gedragen, op den laatsten dag
scheen het er op gezet te zijn eens van
leer te trekken, althans na het slui
tingsuur der herbergen werden latten
afgerukt en ging men de gemeente
rond.
Het eind was, dat men de politie
ontmoette en in de kast terecht kwam
dat dit niet zonder verzet ging en er
van beiden kanten klappen vielen, laat
zich denken een paar agenten werden
zelfs lichtelijk gewond.
Bedoelde schepelingen zullen alsnu
voor den krijgsraad terecht staan.
Te Loosduinen is onder het vee van
den landbouwer Buitelaar het mond- en-
klauwzeer in zoo hevige mate uitgebro
ken, dat er een 30-tal beesten aan lij
den.
De kiesvereeniging s-Gravenhage heeft
zich niet onvoorwaardelijk verklaard
voor het ontwerp-kieswet. Zoowel wat
de geschiktheid als den welstand be
treft, wenschte zij sterker waarborgen
dan in de wet zijn opgenomen.
Van het regiment gien. en jagers is
een detachement ter sterkte van 1)0
man vertrokken, ter aflossing der man
schappen, die gedurende 6 weken dienst
hebben gedaan op verschillende plaat
sen, alwaar het besmettelijke mond-en
klauwzeer heerscht.
Aan het bericht van het 'Dagblad
betreffende het onderzoek van het wets
ontwerp tot uitbreiden van het kiesrecht,
kan het Kaf?, bijvoegen, dat het wetsont
werp in alle sectiën warme verdedigers
heeft gevonden. Voorts kanhetlfaagsche
blad met zekerheid de juistheid beves
tigen van 't gerucht, dat vele leden er
voor en verscheidene er tegen zijn.
Naar wij vernemen, is door den heer
D. Sarluis, dezer dagen in Den Haag
overledenhet armbestuur der Ned. Israël,
gemeente aldaar tot universeel erfge
naam benoemd van zijne nalatenschap, na
aftrek van legaten, o. a. aan het Ned.
Israël, oude mannen- en vrouwenhuis,
het Israël, weeshuis, het ziekenhuis dier
Vallende sterren
Volgens prof. Oudemans te Utrecht
is liet meer dan waarschijnlijk, dat we
27 November a. s. weer een regen van
vallende steren zullen kunnen bewon
deren.
Het kan echter ook zijn, dat het
verschijnsel een of meer dagen vroeger
of later zal plaats hebben.
Te Hoogezand mogen, naar aanlei
ding der aldaar voorgevallen bewijzen
van wanorde (verbrijzelen van winkel
ruiten en het vuren met revolvers in de
woningen van particulieren), 's avonds
na 7 uur niet meer dan drie personen
gezamelijk op den openbare weg zijn.
Vijftien bereden maréchaussees houden
hierop het toezicht.
Aan de emailleerfabriek der firma
IIBerk en Zoon te Kampen werd eer-
gisteren-middag in een dezer dagen ont
vangen lading steenkolen een blikken
doosje gevonden met 10 patronen, in
zaagsel verpakt. Daar het buiten twijfel
is, dat dit blik met de kolen uit de
mijnen is aangevoerd, ligt het voor de
hand, dat het dynamiet patronen zijn.
Het doosje is op het bureau van politie
gedeponeerd-
De diphteritis welke den vorigen
winter te Tiel vele offers heeft geëischt,
doch thans beschouwd werd als te zijn
geweken, heeft weder eeu kind van 10
jaren aangetast, dat, na een paar dagen
lijdende te zijn geweest is overleden.
Weder een moordaanslag!
Toen de heer De B., opzichter aan
de margarinefabriek der firma Ant. Jur-
gens te Osch, gisteren (Donderdag) on
geveer 5 uur, vergezeld van don nacht
wacht dier fabriek, zich naar zijn werk
wilde begeven, werd hij in de zijde ge
troffen door een met zware hagels ge
laden schot, waarvan verscheidene door
zijn dikke jas in zijn lichaam drongen.
Hevig bloedende, kon hij, teruglcee-
rende, nog zijn woning bereiken.
Ofschoon iang niet buiten levensge
vaar, is de toestand voor het oogen-
blik naar omstandigheden redelijk en
wordt hij vanwege do firma Jurgens
in het gasthuis te Osch verpleegd.
Men schrijft de reden van dezen moord
aanslag aan laaghartige wraakneming
toe.
Naar den dader, die zich, begunstigd
door de duisternis, schielijk uit de voe
ten heeft gemaakt, wordt door de mare
chaussées en do politie ijverig gezocht
rhcumatieklijders in onze goede stad ge
weest' als thans, zegt het blad en besluit
met verzuchting, dat de prairiebloem
hun verlichting en hulp moge geven.
ONDERZOEK omtrent de maatschappe
lijke toestanden der arbeidersom
trent de verhoudingen tusschen werk
gevers en arbeiders in de verschil
lende bedrijvenenomtrerit den toestand
van fabrieken en werkplaatsenmet
het oog op de veiligheid en de ge
zondheid der werkliedeningesteld
door de Staatscommissiebenoemd
krachtens de wet van 19 Januari
1890 (Staatsblad nü. 1).
Vergadering van Woensdag 24
Augustus 1892.
Tegenwoordig de heeren Kolkman, voorzit
ter G. Emants J. C. Th. Heyligers, secreta
ris der Staatscommissie (bij een gedeelte der
verhooren)S. M. van Wijck, lid der Eerste
Afdeeling.
Verhoor van Antonie Johannes Van Gent,
oud 17 jaar, meesterknecht aan de stoombran-
derij van de firma Th. Melchers, te Schiedam-
De Voorzitter Wordt in de stoombranderij
van de firma Melchers niet dag en nacht ge
werkt
A. Ja, twee ploegen wisselen elkander af.
V. Hoe sterk zijn die ploegen
A. 23 a 24 man, behalve de timmerlieden en
den machinist.
V. Hoe lang werken die ploegen
A. Van 's morgens 6 tot 's avonds 6 en van
's avonds 6 tot 's morgens 6 uur.
V. Moet er nooit overgewerkt worden
A. Ja, dat gebeurt wel bij drukte, maar dan
wordt dat extra betaalt en heeft men een fat
soenlijken tijd om te gaan eten.
V. Staat 's Zondags de fabriek stil
A. De nachtploeg gaat 's Zondagsmorgens
om 6 uur naar huis, dan staat de fabriek stil,
wat het maken van sterken drank betreft, tot
's Zondagsavonds 12 uur, wanneer de dagploeg
van de vorige week opkomt, die 's Zaterdags
avonds om 6 uur is ingerukt.
V. Wordt er dus 's Zondags in het geheel
niet gewerkt
A. Ja, door een man of 10, 11 aan het gist
maken, en een paar komen er 's avonds wat
vroeger om den boel aan den gang te maken.
V. Werken er ook jongens mede
A. Ja, hoven de 16 jaarde eenige jongen,
die heneden de 16 jaar is, is loopjongen.
V. Hoe zijn de looner.
A. De loopjongen heeft f2.50, de andere
jongens en werklieden hebben een loon van
f4-18, ik zelf heb f 17 en f 18 de machinist.
V. Geeft gjj de voorkeur aan het werken in
een stoombranderij boven dat in eeu gewone
branderij
A. Zeker, omdat het er geregelder gaat.
V. Gij hebt vroeger zeker wel in een gewone
branderij gewerkt
A. Ja.
V. Wanneer er gezegd wordt, dat de werk
lieden van zoo'n branderij 's morgens om 3 4
uur opkomen en eerst 's middags om 3 of 4 unr
gereed zijn, is dat dan juist
A. Ja, van de Hollandsche branderyen wel,
maar in de Weener branderijen wordt wel eens
een paar uren vroeger en ook wel eens een
paar uren later gewerkt.
V. Is het inderdaad waar, dat in tal van
branderijen dikwijls van 's morgens 3 of i jiur
tot 's avonds 7 of 8 uur gewerkt wordt
A. Ja wel.
V. Zulke menschen hebben dus nauwelijks
den tijd om te eten en slechts enkele uren om
te slapen. Dat zal, dunkt mij, geen aardig'0
huishoudens geven?
A. Neen, het zou my ten minste niet be
vallen.
V. Gij kunt dus constateeren, dat er nu nog
tal van lieden zijn, die 16 a 17 uren daags
werken
A. Zeker, dat is de waarheid, en de waar
heid mag gezegd worden.
V. Hebt hij een ziekenfonds aan de fabriek
A. Ja wel, het is in 1888 opgericht. Mag
ik u het reglement aanbieden
V. Ik zie hiergij betaalt 1 percent va11
uw weekgeld, en dan krijgt gij in geval va®
ziekte de twee eerste weken het volle en 00
zes volgende het halve weekloon en na ver'
loop van acht weken niets meer. Daarbij raof
een briefje van den dokter of den chirurgij'1
overgelegd worden.
Wordt er van den kant der werklieden ook
wel controle uitgeoefend, of komen zij nooi"
naar den zieke kijken?
A. Ja zeker.
V. Zijn er wel eens ongelukken aan
fabriek voorgekomen
A. Twee, maar door eigen toedoen. U keu
de korte schijven aan den molen, eu nu W®
Men schrijft uit Helmond
Niet alleen dat do aardappelen dolgoed
koop zijn en Het rundvleesch deze week
10 ceiit per kilo is afgeslagen, maar
nu is de prijs van het roggebrood ook
nog met 2 cent verminderd.
De Courrier de la Heuse deelt mede,
dat eenige logementen te Maastricht vol
zijn van rheumatieklijders, die zich ter
behandeling door Soquah daarheen heb
ben begeven. Er zijn nog nimmer zooveel
ÖL-Uljvt/Il Udill tlwU lUUlOU) vu Ilt»
van een dier schijven de spie losgeraakt, j.
plaats van nu den boel stil te zetten, z°® ,c
een werkman, terwijl de machine doorloopt, 'V
gebrek te herstellen, met liet gevolg, dat b®
door den handboom getroffen eu onmiddeU'J
gedood wordt.
Y. Heeft de weduwe nog wat gekregen
A. Zy krijgt nog geld, maar hoeveel
ik niet. te
De heer Van WijckZijn er in de Katj.e-
twee jaren ook maatregelen genomen om on»
lukken zooveel mogelijk te voorkomen
A. Ja zeker. je
V. Is dat gebeurd sinds den tijd, da
fabrieken bezocht worden door de inspecteu
A. Ik meen wel van ja.
I
