Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
No. 4465.
^Smreau hoogstraat 317.
15de Jaarg,
Zondag 18 December 1892
TWEEDE BLAD.
ALGEMEEN OVERZICHT.
PRIJS VAN DIT BLAD:
Voor Schiedam per 3 maanden f 1.50
Iranco per post door geheel Nederland - 2.
Afzonderlijke Nommerso.05
Het auteursrecht van den inhoud dezer courant is verzekerd
volgens de Wet van 28 Juni 1881 StsblNo. 124.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regels0 60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeen
komsten aangegaan.
17 December '92.
Twee voor Italië gewichtige Pauselijke
brieven hebben gisteren het licht ge
zien nl. een Latijnsche encycliek aan
de Italiaansche aartsbisschoppen en
bisschoppen over den allesvermogenden
invloed der Kerk, den heilloozen invloed
der Vrijmetselarij en de verlokkingen
waaraan de Italiaansche geestelijkheid
van de zijde der Regeering blootstaat.
2o. Een Pauselijk schrijven in het
Italiaansch aan het volk betreffende
den treurigen toestand der Kerk en de
noodzakelij kheid eener algemeene krach
tige samenwerking der Italiaansche Ka
tholieken. Het heeft vooral de aan
dacht getrokken, dat de Paus zich dit
maal niet meer, zooals in 1887, tot de
gestelde openbare machten in Italië
wendt, maar rechtstreeks tot het volk en
blijkbaar verwacht, dat de beweging
welke Italië tot zijn ware tradities zal
terugbrengen, van beneden af zal begin
nen. Beide documenten keeren zich hoofd
zakelijk tegen de Vrijmetselarij.
Het voorstel om door eene wet te
vervangen het besluit van 15 November,
hetwelk de fondsen aanwijst voor hy
draulische werken, werd gisteren in de
Italiaansche Kamer behandeld. Deminis-
ter-president Griolitti verdedigt de grond
wettigheid van het besluit, en hij noodigt
de Kamer uit, haar oordeel over het
regeeringsprogram uit te spreken. Indien
de oppositie het niet goedkeurt, dan
Wenscht hij dat zij het ruiterlijk zegge
en haar program doe kennen. De discussie
eindigde met een motie van vertrouwen
in de regeering, welke aangenomen werd
met 200 tegen 82 stemmen. In den Senaat
is de begrooting van buitenlandsche
zaken in behandeling. Presantoni zeide,
zinspelende op de Oostersche kwestie,
flat beperkingen zijn vastgesteld voor
<le vaart op de Zwarte Zee. De minister
Brin antwoordde over de vaart op de
Zwarte Zee zich zeer gereserveerd te
zullen uitlaten, maar niet te weten welke
staat deze kwestie zou wenschen op te
Werpen. Pierantoni zeide met dit ant
woord voldaan te zijn.
Door conservatieve leden van de
Spaansche Cortes (Senaat en Kamer) is
eergisteren te Madrid onder voorzitter
schap van generaal Martinez Campos,
eene vergadering gehouden ter beraad-
sl aging over reorganisatie der conser
vatieve partij, na uittreding van de
Kj'oep Silvela, opdat men, ofschoon door
uittreding verzwakt, bij de eerst
volgende algemeene verkiezingen zich
cUnne handhaven. Canovas ontveinsde
**lot, dat de verkiezingsstrijd ten ge-
°lge van de betreurenswaardige ver
deeldheid zeer hachelijk zal zijn! Liefst
hij in het particuliere leven terug-
reden, maar meent men, dat men zijne
lensten nog noodig kan hebben, dan
ü't hij zich ter beschikking stellen.
Gelijk te verwachten was, veroor
zaakt de eergisteren openbaar geworden
brief der fabriek van Löwe aan Bou-
1 anger heel wat beweging. Ook de
ossiso/e en de National-Zeitung veroor-
deelen ten strengste Löwe's aanbod tot
het vervaardigen van wapenen voor
Frankrijk, en achten het, uit staatkun-
dig oogpunt, hoogst ongepast, een land
dat alleen tegen Duitschland zich ten
oorlog rust, behulpzaam te zijn tot het
bespoedigen eener verbetering in zijne
wapening. Daarentegen verdedigen de
Freisi/nniye Zeitung van Richter, de Bör-
senkurier en de democratische Folkszeitung
de firma Löwe groote christen-fabri
kanten, als Krupp, Schuchau en Gruson
leverden wel pantsertorens, torpedo-
booten en kanonnen aan Rusland, ten
gebruike tegen het drievoudig verhond
Dat is nu eenmaal het zaken doen.
Bovendien heeft Boulanger destijds niet
bij Löwe bestellingen gedaan, maar wel
bij eene andere Duitsche firma, die ook
leverde. En de leden dezer Duitsche
firma, zegt Lugen Richter, waren chris
tenen.
De Zwitsersche Bondsraad heeft eer
gisteren in de plaats van Droz, die tegen
1 Jan. e. k. aftreedt, den Geneefschen
advocaat Lachenal tot minister van
Binnenlandsche zaken gekozen, terwijl
Schenk president van den Bond wordt,
met Frey tot vice-president. Door
Schalier, voorzitter van den Stenden-
raad, werd een lofrede gehouden op de
groote verdiensten van Droz, vooral bij
het incident-Wohlgemuth. En door
hun zetels op te staan stemden
van
alle aanwezigen met die welverdiende
hulde in. Lachenal verklaarde dan ook
dat hij zich-zelven goenszins bekwaam
heden van een Droz toeschreef, maar
eerlijk zijn best zou doen.
Met al wat in den laatsten tijd om
trent de beruchte Panama-zaak openbaar
is geworden, is in Frankrijk de ver
warring zoo hopeloos, dat ieder oogen-
blik nieuwe verrassingen te vreezen
staan en eigenlijk niemand weet, wat
er gedaan moet worden. Men begint
zelfs een presidents-crisis mogelijk te
achten, daar Carnot zelf er den moed bij
verliest. De republikeinsche afgevaar
digden hebben nu, ten einde dereactie
tegen de republiek te bezweren, op een
Woensdag te Parijs gehouden vergade
ring besloten, de *oude parlementaire
fiactiën te herstellen. De Temps en het
■Journal des Débat.s betoogen, dat er voor
die partij geen reden is den moed te
verliezen. De minister-president tracht
vastberaden alle teugels in handen te
houden. Veel zal er van afhangen of
hem dit gelukt. Op de vergadering van
Woensdag, een dag waarop de Kamer
geen zitting houdt, waren omstreeks
150 republikeinsche afgevaardigden bij
een. Nadat admiraal Vallon tot voor
zitter en Trouillot tot secretaris waren
benoemd, besloot men zich op regel
matige wijze voor goed te constitueeren.
Als naam voor de parlementaire groep
werd gekozen Alliance républicame
Intusschen worden de beschuldigingen
in de pers voortgezet. De Matin vraagt
waarom de Kamer-president Floquet
niet evenals Rouvier aftreedthij heeft
erkend 300.000 fres. te hebben ontvan
gen. De Hire Parole beweert, dat de
gewezen minister van Justitie Devès
van Herz 400,000 frs. had aangenomen.
Andere bladen bevatten nieuwe aantij
gingen tegen Rouvier. Zelfs Boulanger
komt weer ter sprake. Hij zou indertijd
persoonlijk op het bureau van de Lanterne
gekomen zijn (het blad vertelt dit zelf)
om aan de redactie te verzoeken niets
mede te deelen over de benoeming van
Cornelis Herz tot groot-officier van het
Legioen van Eer enz. De ingestelde
correctioneele vervolging zal in een
crimineele veranderd worden, en zou zich
over de gebeurtenissen van meer dan 10
jaar terug uitstrekken. Een aantal
houders van Panama-waarden heeft zich
civiele partij gesteld en zal vragen dat
niet de Eerste Kamer van deze zaak
kennis zal nemen, wijl deze geenerlei
waarborg biedt.
Het bericht van de preventieve in
hechtenisneming der directeuren van de
Panama-maatschappij maakt in het paleis
van justitie een en diepen indruk. De bij
de gearresteerden gedane huiszoeking
leidde tot de ontdekking van eene om
vangrijke correspondentie. Er zijn buiten
dien nog huiszoekingen gedaan in de
kantoren van de zuidelijke Panama-maat
schappij van den bankier Thierrée, van
Cornelius Hertz en van Propper, chef
der bankiersfirma Kohn-Reinbach.
Generaal Dodds telegrafeerde, dat Be-
hanzin zich ten noorden van Abomey
bevindt met 2000 man. Hij schijnt de
ontruiming van Abomey te willen af
wachten, om dan op te rukken. Doch
hij verliest vele deserteurs en heeft bij
de kooplieden geen crediet meer.
Van 16 dezer wordt uit Caïro het
volgende opzienwekkend bericht geseind.
Het wetgevend lichaam, dat het budget
voor 1893 weigerde goed te keuren,
omdat het te laat is ingediend, heeft
heden besloten deze beslissing te hand
haven. De zaak verwekt groote op
schudding.
De Times verneemt uit Kaapstad dat
het opperhoofd Khama in de Argus ver
klaard heeft niets af te weten van den
afstand van zijn land aan de Britsche
Znid-Afrika-compagnie.
Volgens particuliere berichten uit
Brazilië te Londen ontvangen, heeft de
Braziiiaansche regeering het invoerrecht
op steenkolen verdubbeld.
Nijverheid en Kunst.
In de Donderdag-avond gehouden ver
gadering der Vereeniging tot bevordering
van fabriek- en handwerknijverheid te
Rotterdam trad als spreker op de heer
M. J. Vincent, uit Schiedam, met eene
voordracht over nijverheid en over kunst.
Zich voor de pauze tot de nijverheid
in het algemeen bepalende, wees hij er
op, hoe deze eene minstens even belang
rijke bron van welvaart is als de handel;
hoe zij met recht de ware weldoenster
der maatschappij en der menschheid
genoemd mag worden.
Niet minder dan de handel behoort
zij dan ook gesteund te worden, doch
treurig is het hiermede nog gesteld.
Juist die handel, waarhij het beginsel
van vrijhandel tot het uiterste wordt
doorgedreven en waaraan zooveel wordt
geofferd is het welke do nijverheid be
nadeelt. Waar tocli alles van buiten
zoo goedkoop wordt ingevoerd, moet de
binnenlandsche nijverheid stilstaan en
worden de buitenlandsche werklieden ten
koste der onzen gevoed. Hierin kan
slechts verbetering worden gebracht door
de heffing van invoerrechten, doch daarbij
moet met verstand worden te werk ge
gaan. Geenszins van alles mogen invoer
rechten geheven worden.
De grondstoffen moeten bijv. vrij zijn,
en ook de artikelen welke hier te lande
minder voordeelig vervaardigd kunnen
worden.
Alleen die artikelen moeten belast
worden, welke hier evengoed als in het
buitenland vervaardigd kunnen worden.
Er zijn er die vreezen dat dan die
artikelen te duur zouden worden, doch
spr. deelde-die vrees niet, daar hiertegen
de onderlinge concurrentie wel zal waken.
Zooals thans de toestand is, wordt
de energie onder ons volk geheel gedood.
Men zou meenen steun te kunnen
vinden bij onze Kamers van koophandel
en fabrieken, doch dan vergist men
zich zeer. Deze hebben vooral oog voor
den handel en waar deze het vrijhan
delsstelsel wil, kan niets wat bescher
ming verlangt op haren steun rekenen.
Zelfs de Kamer in het nijverheids-
district bij uitnemendheid, in Twente,
gaat hierin mede en wel uit vrees dat
door bescherming de kleine industrie
zou herleven en daardoor de groote
benadeeld worden.
Ofschoon men overtuigd is dat vele
industriën door den vrijhandel lijden
blijft men daarbij toch steeds volharden.
Toen indertijd door de Haagsche Kamer
eene lans gebroken werd voor de heffing
van invoerrechten, namtn echter bijna
al de andere Kamers het eenvoudig voor
kennisgeving aan en waren er slechts
enkele, die het nog een afwijzend ant
woord waardig keurden. Toen traden
echter de industrieelen zelf op en zonden
zeiven adressen van adhaesie. Daar moet
het heen. Eenmaal moet de tijd komen
dat zij, evenals wij het buitenland in
zijn vrijhandel navolgden, ook in zijne
bescherming gaan volgen. Het wordt
meer dan tijd dat ook iets voor de
patroons gedaan wordt, zooals thans
voor de werklieden, voor wier belangen
men ijvert in eene richting, alsof zij
wel rechten, maar geene verplichtingen
hebben.
Arooral in eene goede octrooiwet zag
de spreker veel heil. Er is in deze
richting wel uitzicht op verbetering, maar
hij zou het gewenscht achten, dat de
voorstanders zich wat meer lieten hooren.
A oorts kwam spreker op tegen twee
zaken, welke de nijverheid drukken:
lo. dearbeid in de gevangenissen. Liever
zou hij de gevangenen gebezigd zien voor
de ontginning van heidegronden. Zijn
tweede grief was gericht tegen de am
bachtsscholen.