Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
15de Jaarg.
Zaterdag 14 Januari 1893
No. 4486.
bureau ^oogstraat 317.
ALGEMEEN OVERZICHT.
De Witte Wolf.
Feuilleton.
PRIJS VAN DIT BLAD:
PRIJS DER ADVERTENTIËN
NIEUWE SC
HE COURANT
Voor Schiedam per 3 maanden
Franco per post door geheel Nederland
Afzonderlijke Nommers
1.50
- 0.05
Het auteursrecht van den inhoud dezer courant is verzekerd
volgens de Wet van'28 Juni 1881 (Stsbl.) No. 12i.
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeen
komsten aangegaan.
13 Januari '93.
Door geheel Duitschland heeft groot
opzien gewekt eene rede gisteren door
den rijkskanselier Von Caprivi in
oe üijksdagcommissie voor het leger-
wetsontwerp gehouden. De Berlijnsche
beurs antwoordde erop met eene baisse.
^elfs bladen,zoo weinig vriendschappelijk
Jegens Rusland gezind als de Vosmche
Zcitung zitten er blijkbaar verlegen met
<je verklaring van den rijkskanselier,
dut wegens de onverbreekbare vriend
schap met Oostenrijk, de weg door Rus-
jundnaarConstantinopei te nemen, slechts
kan gaan door den Brandenburgerpoort
Van Berlijn. Het hoofdpunt in Caprivi's
betoog was de erkentenis, dat eene toe
komstige vernieuwing van het drievou
dig verhond wel in hooge mate wen-
Sfhelijk, doch niet volkomen zeker is,
dewijl in Italië velerlei bewegingen daar
tegen gericht zijn. Men behoeft wel niet
^an te nemen, dat het verbond bestemd
P3 opgezegd te worden doch in de staat
kunde dient men met alle denkbare
gevallen rekening te houden. In Frankrijk
estaan gistingen en indiener daar thans
eenoverheerschend man beschikbaar was,
dan Zou deze thans een dictatorschap
kunnen instellen. Voor ons is het be-
staan van den republikeinschen regee-
llngsv0rmin praT,krijk meest gewenscht,
dewijl die het meest tot den vrede ge-
Dt?dgd is, Een dictator zou oorlog in zijn
schild voeren en de keizer van Rusland
z°u zelfs onder een dictatuur van Con-
stans, Frankrijk als een geschikt bond
genoot beschouwen. Rusland heeft een
historische begeerte naar Constantinopel,
maar moet, als het over den Balkan
eerst Oostenrijk verslaan, alsmede
het thans ook met Oostenrijk verbonden
Duitsche rijk. „De weg naar Constan
tinopel ligt niet meer door Weenen
maai- door den Brandenburgerpoort van
■oerlijn. Op zunc een oorlog moeten
wij voorbereid zijn. Wij moeten Oos
tenrijk als groote mogenheid handhaven,
en hebben dringende reden om ons van dien
bondgenoot niet te scheiden. Zoowel de
woorden van den rijkskanselier over de
vijandige gezindheid van koningin Louise
van Denemarken zooa'ls men weet
„de schoonmoeder van Europa" bijge
naamd als zij ne verrassende verzekerin g
„dat de weg naar Constantinopel dooi
de Brandenburgerpoort ligt", zullen zeker
van vele kanten tegenspraak ontmoeten.
De staatssecretaris v. Böttieher ant
woordde gisteren in den Duitschen Rijks
dag op eene interpellatie van Liebknecht
betreffende den algemeen nood, dat de
door Liebknecht geschetste nood niet
bestaat. Buitengewone maatregelen zijn
dus niet noodig. De vergaderingen van
werkloozen hebben een staatkundig
karakter. Duitschlands nijverheid is in
1892 vooruitgegaan. De werkstaking
in de steenkolenmijnen te Saarbrlichen
is eene lichtzinnige rechtschonnis en
een verzet tegen de wet. Zoo iets heeft
in Duitschland geen kans van wel
slagen. De sociaal-democraten zouden
beter doen als zij de mijnwerkers het
staken van den arbeid afraadden. Daar
door zouden zij den nood tegengaan.
De heer Stumm uit Trier meent, dat
het bestuur der bergwerken de werk
staking terstond met kracht had moe
ten tegengaan. Minister Berlepsch con
stateert, dat de werkstaking hare oor
zaak heeft gevonden noch in te lage
loonen, noch in de behandeling van
het werkvolk. Het werk zal wel spoe
dig hervat zijn, juist dank zij de rus
tige houding van het bestuur, dat niet
heeft toegegeven aan den invloed van
lichtzinnige ophitsers.
De ministerieele crisis in Frankrijk
is thans volledig opgelost. Admiraal
Rieunnier heeft de portefeuille van ma
rine aanvaard. Het gewijzigde ministerie
heeft zich reeds gisteren aan de Kamers
vertoond. De heer Hubbard interpel
leerde de regeering en vroeg: welke
Naak iiet Fransch van Paul Féval.
9)
M. De la Tremlay ging snel de trap op
uoorhep wederom de gangen en deed toen Jude
en klem vertrek van achthoeldgen vorm bin
engaan, dat tij [zich tot eigen gebruik bad
uitgekozen en dat zich 8 verdie.
bevond'111 jeS h6t ka3teel
Toen Jude in dit vertrek was, deed M. De
la Tremlay de deur op slot.
De brave stalmeester was niet gewoon het
vertrouwen zijns meesters uit te lokken. Wan
neer Nicolas Treml sprak, luisterde Jude eer
biedig toe, maar vragen deed hij nooit.
Doch het gedrag van den ouden heer was
ditmaal zoo vreemd, zijn gelaat droeg den
stempel van zulk een vast en plechtig besluit
dat de stalmeester zijn nieuwsgierigheid niet
kon bedwingen.
maatregelen er genomen worden om de
republiek te verdedigen, aan welks
rechtspleging de gevangen genomen oud
minister zal worden onderworpen en of
de regeering de verkiezingen zal ver
vroegen. De heer Chiche vroeg ontbin
ding van de Kamer en de instelling
eener constituante.
De minister Ribot antwoordde, dat
de staatkunde der Regeering is eene
staatkunde van verdediging der repu
bliek, toegepast met flinkheid en be
slistheid. Het gerecht zal zich door
geen enkele persoonlijke overweging
laten weerhouden. Indien de Kamer den
bedoelden beschuldigde niet naar jbet
hooggerechtshof verwijst, zal d« rechts
pleging volgens bet gewone reclit plaats
hebben. De regeering kan noch eenen
datum voor de ontbinding der Kamers
noch een datum voor de verkiezingen
noemen. De eenvoudige orde van den
dag door de Regeerir.g aangenomen,
werd daarop door de Kamer met 329
tegen 206 stemmen aangenomen vervol
gens ging zij over tot de behandeling
van de begrooting.
Bij de voortzetting van het proces
wegens de Panama-zaak heeft de voor
zitter van het hof geweigerd de ophel
deringen van den expert Rossequil ten
aanzien van het rekenplichtige beheer
van Eiffel, aan te hooren. De voorzit
ter maande hem aan te eindigen en te
gaan zitten Monchicourt, een der
liquidateuren van de Panama-maatschap
pij, getuigde, dat de maatschappij altijd
te ver een middel gezocht heeft, zonder
het te vinden, om uit haren verwarden
toestand te geraken. Wat Ferdinand
de Lesseps aangaat, zijn geestestoestand
liet hem niet toe te luisteren naar tegen
werpingen. Hij ging altijd te werk zonder
te berekenen, zonder te overwegen dat
er een oogenblik kon komen, dat hij
niet verder kon. Men weet dat 600
millioen voldoende zouden zijn om het
kanaal te graven. (Beweging in de rechts
zaal). De uitgaven zijn met te veel
zorgeloosheid gedaan. De heer Rousseau
legt getuigenis af omtrent de missie
naar Panama. Zijne overtuiging was,
dat de onderneming niet zoude slagen;
aan de regeering liet hij over, uit zijn
verslag de juiste en noodige gevolgtrek
king te maken. Hij zegt genoodzaakt
te zijn Ferdinand de Lesseps in zijne
verklaringen te betrekken, want deze
oefende zeer grooten invloed uit op de
richting, aan de werkzaamheden gege-
Nochtans was diens vertrouwen
ven.
U ziet er heel anders uit dan naar ge
woonte lieer begon bij.
Nicolas Treml legde hem met een beweging
zijner hand het stilzwijgen op en opende met
een sleutel van bijzonder maaksel de deur vau
eeu in den muur gemetselde kast.
Uit deze kast haalde hij een ledig ijzeren
kistje, dat hij Jude in banden gaf.
Daarna uit een geheime lade lianden vol
goudstukken nemende, stapelde hij die in liet
kistje, de geldstukken een voor een tellende.
Het duurde geruimen tijd, want hij telde tot
honderdduizend francs.
Jude kon zijn oogen niet gelooven en kwelde
te vergeefs zijn arme hersenen om de reden
voor dit ongewone gedrag te raden.
Toen de honderdduizend francs in het kistje
waren, sloot Nicolas Treml dit met ten dub
bel slot.
Morgen, zei hij op kalmen, zacliten toon,
zult gij dit kistje op eeu paard ladenbij het
opgaan van de zon zult gij mij wachten hij liet
wolvenhol.
Jude knikte met het hoofd, ten teeken dat
hij het begrepen had.
Alvorens te vertrekken, zult gij M. de
Vaunoy verzoeken bij mij te komen. Ga nu.
Jude ging naar de deur.
Een oogenblik nog, vervolgde Nicolas
Tremlgij zult u kleeden, zooals men dit doet,
wanneer men er op rekent in geruimen tijd
niet terng te koeren. Gij moet u wapenen als
voor een gevecht. Neem afscheid van hen
die gij liefhebt. Hebt gij uw testament ge
maakt
Neen, antwoordde Jnde.
Maak het dan, vervolgde M. De la Tremlay.
Jude hoog het hoofd, ten teekeu van gehoor
zaamheid en verwijderde zich met het kistje.
Dien nacht sliep Nicolas Treml niet. Den vol
genden morgen hoorde hij nog voor het aan
breken van den dag op het voorplein van liet
kasteel het paard van Jude heen en weer
stappen. Bijna op hetzelfde oogenblik ging de
deur zijner kamer open en verscheen Hervé de
Vaunoy op den drempel. Hervé had niet meer
dat nederige, vreesachtige voorkomen, waar
mede wij hem gekend hebben, toen hij voor de
eerste maal het kasteel betrad. Een breede,
gulle glimlach speelde thans voortdurend om
zijn lippen. Hij droeg het hoofd trotsch omhoog
en zijn ruwe openhartigheid werd ternauwer
nood in bedwang gehouden door den verschul-
digden eerbied.
Lieve hemelzeide hij binnenkomende,
gij zjjt heden al zeer vroeg bij de hand, mijn
heer en waarde neef. Ik was nog in het rijk
der droomen, toen men mij op uw bevel is
komen wekken.
Hij zweeg plotseling, toen hjj het strenge
en hleeke gelaat van Nicolas Treml zag, die
hem met doordringenden blik vlak in de oogen
zag en tot in de diepste schuilhoeken van
in het welslagen geen voldoende waar
borg hiervoor. Verder zeide de heer
Rousseau nog, dat hij het geheele ver
slag zelfs met eigen hand heeft geschre
ven, en het in handen van den minister
van openbare werken heeft gesteld.
De heer Monchicourt l.eeft in zijn ge
tuigenis heftig wijlen baron deReinach
aangevallen, dien hij de wondeplek der
Panama-onderneming noemde. De heer
Digler verklaart nog, in tegenstelling
met den heer Eiffel, dat het materiaal
dat deze moest leveren, eene verplichte
leverantie vormde. Vervolgens is over
gegaan tot het verhoor der getuigen a
décharge.
De als deskundige gehoorde Rossignol
heeft gezegd van gevoelen te zijn, dat
er aanleiding bestaat aan de administra
teurs rekenschap te vragen aangaande
zekere missiën en over de onvoldoende
inlichtingen, die aan het publiek gegeven
zijn betreffende den werkelijken toestand
der onderneming. Er moet opheldering
gevraagd worden, uit het standpunt van
misbruik van vertrouwen, over sommige
■uitgaven van publiciteit en emissiekosten.
Het grootste deel dier gelden is aan
Oberndoerffer, Reinach en Propper ter
hand gesteld. De getuige verklaarde,
dat de schrifturen van Effel in orde zijn.
De voorzitter maakt hier de opmerking
dat er verandering gebracht is in de
redevoering en dat er aan den anderen
kant vermindering gebracht is in de
voordeelen. Rossignol poogde nader ver
klaring te geven, doch de voorzitter
zijn hart scheen te willen doordringen.
Wat is er vroeg hij onwillekeurig schrik-
kende»
Nicolas Treml wees hem een stoelhij ging
zitten.
Hervé, zeide de oude edelman op lang-
zaraen, treurigen toon, toen God mijn zoon tot
zich nam, waart gij een arm man, ofschoon
zwak, waagdet gij een ongelijken strijd tegen
mij, den sterkere. Gij zoudt verpletterd zijn
geworden
Gij zijt edelmoedig geweest, edele neef,
viel de Vaunoy, die ongerust begon te worden,
hem in de rede.
Zult gjj dankbaar zijn hernam de grijsaard.
Vaunoy stond op en greep zijn hand, dié hij
met levendigheid aan de lippen bracht.
Lieve hemelneefriep hij uit, ik behoor
u toe met ziel en lichaam.
Er gingen enkele oogenblikken voorbij, alvo
rens Nicolas Treml het gesprek hervatte. Ern
stig en onderzoekend rustte zijn blik op de
Vaunoy.
Ik geloof u, zeide hij eindelijkik wil
u gelooven. Het is nu trouwens geen tijd
meer om te aarzelen mijn besluit is genomen.
Luister.
[Wordt vervolgd.)