Dagblad voor Schiedam en Omstreken. 16de Jaarg. Dinsdag 28 Februari 1893, No. 4524. bureau ^oogstraat 317. ALGEMEEN OYERZICHT. PRIJS VAN DIT BLAD: Voor Schiedam per 3 maanden Franco per post door geheel Nederland Afzonderlijke Nommers Het auteursrecht van den inhoud dezer courant is verzekerd volgens de Wet van 28 Juni 1881 (Stsbl.) No. 124. f 1.50 - 2.— - 0.05 PRIJS DER ADVERTENTIÉN Van 16 regelsf 0.60 Elke gewone regel meer- 0.10 Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeen komsten aangegaan. 27 Februari '93, Nu het referendum, of de volksstemming in België door de parlementaire com missie voor de Grondwetsherziening is verworpen, schijnt het te meer een welkom middel van agitatie in de hand der beruchte volksmenners te zijn ge worden. Yooral in de groote steden blijkt men zich van het refeiendum te willen bedienen, om invloed op de wetgevende macht ten gunste van het algemeen stemrecht uitteoefenen. Brussel en Ant werpen willen door eene volksstemming den weifelenden Kamerleden toonen, dat het volk het stemrecht verlangt en het als een onvervreemdbaar recht opeischt. In hoever het allereerst te Brussel zal gelukken deze beteekenis te hechten aan het volksvotum, dat er gisteren (Zondag) werd gehouden, zal de naaste toekomst leeren. Zeker is het, dat als het refe rendum van 11. Zondag niet beantwoordt aan de verwachtingen, die de leiders er zich van hebben voorgesteld, dit niet aan hun gebrek aan ijver zal te wijten zijn. Weken lang is deze volksstemming reeds voorbereid. Avond aan avond werden erin de stadswijken en de voorsteden open bare vergaderingen gehouden. Bovendien trokken een aantal leden der association liberaledikwijls vergezeld van een trommelslager om de aandacht te trek ken, van herberg naar herberg, om de beteekenis van het referendum uit te leggen en de lieden aan te sporen Zon dag te komen stemmen. De muren, niet alleen van openbare gebouwen maar ook van particuliere woningen, waren bedekt met aanplakbiljetten in allerlei grootte in het Fransch en liet Vlaamsch, waarin de bevolking tot deelneming aan het referendum werd opgewekt. Te Antwerpen had de gemeenteraad besloten het referendum uit te schrijven, maar dit raadsbesluit is door het Staats bestuur vernietigd. De vertegenwoor digers van twee liberale kiesvereeni- gingen en de werklieden hebben daarop in eene bijeenkomst besloten de volks- stemming gezamenlijk te zullen inrichten, tn elk een gelijk deel der kosten te zullen dragen, die op drie a vier duizend franc worden geschat. Er zullen 57000 burgers ter stemming worden geroepen. De vijf volgende vragen zullen hun ge steld wordenZijt gij voor het algemeen stemrecht op 21-jarigen leertijd (stelsel Janson)? Zijt gij voor het algemeen stemrecht op 25-jarigen ouderdom (stelsel Nothomb)i' Zijt gij voor toekenning van het stemrecht aan al wie onderricht genoten heeft en eene woning van zekere waarde betrekt (stelsel van het minis terie) f Zijt ge voor toekenning van het stemrecht aan al wie een zeker onder richt heeft genoten en geen onderstand geniet (stelsel Graux)? Zijt ge voor toekenning van het stemrecht aan al wie een voldoende onderricht bezit (stelsel Prère-Orban) Deze vragen zijn geheel dezelfde als waarop te Brussel en zijne voorsteden Zondag de ingezetenen een antwoord hebben gegeven. De lijsten dei- ter stemming geroepen burgers zullen door de beambten van het stadhuis op gemaakt wordende rondzending zal door vrijwilligers gebeuren. De stem ming, die in de schoollokalen zal plaats hebben, is op 26 Maart vastgesteld. Yelen gelooven, dat Antwerpen aldus met zijn referendum achter het net zal visschen want, naar zij beweren, zal de besproking der Grondwetsherziening, die morgen (Dinsdag) in de Kamer een aanvang zal nemen, nog vóór den 15 Maart ten einde loopen anderen hou den zich echter overtuigd, dat de open bare behandeling niet voor einde Maart zal zijn afgeloopen. De verkiezing van Jules Ferry tot president van den Franschen Senaat, maakt nog steeds het onderwerp uit van tal van besprekingen in de Parij- sche pers. In tegenstelling met de meening van sommige organen der con servatieve partij, meent de Mondedat er geen reden bestaat Ferry's weder verschijning op het politieke tooneel te betreuren. Veeleer, meent het katho lieke orgaan der hoofdstad, bestaat er aanleiding ons met den terugkeer van Ferry geluk te wenschen. Op den pre sidentszetel van den Senaat geplaatst, zal hij zich gesteld zien voor een di lemma, waaraan hij zich met al zijne pogingen, al zijne berekeningen en al zijne listen niet zal kunnen onttrekken. Of de he ir Ferry zal de twee groote frac- tiën der ïepublikeinsche sectarische partij, de opportunisten en de radicalen, om zich heen verzamelen en met hen ten strijde trekken, óf hij zal gevolg geven aan den algemeenen wensch van de natie, die de godsdienstige bevredi ging, deD socialen vrede, de oprechtheiden de orde in de behandeling der groote openbare aangelegenheden verlangt. In dien Ferry handelt naar de eerste hypothese zullen wij er bij winnen een meer zuiver inzicht in de onderlinge verhoudingen der partijen en de diepe geschilpunten die ons verdeelen. Dit is een vooideel dat wel opweegt tegen den invloed door Jules Ferry uit te oefe nen, welke de rechtvaardigheid, de waarheid en het gezond verstand dei- natie wel zullen beheerschen. De we derverschijning van den man, die bij ons, Katholieken, zulke bittere herin neringen heeft achtergelaten, zal ons daarenboven meer energie, meer vol harding in den strijd geven en de tucht in onze gelederen versterken. Bij de tweede hypothese daarentegen, indien de heer Ferry als gevolg van zekere inwerking, welke de ondervinding, de jaren, maar bovenal dat groote Pause lijk initiatief 'twelk in onze binnen- landsche aangelegenheden zulke groote verandering heeft bewerkt, zal hebben voortgebracht, zich naar de wenschen van het land voegde (helaas eene min waarschijnlijke hypothese) en zich ver klaarde voor de politiek van godsdien stige bevrediging en oprechte vrijheid, zou zijn hernieuwd optreden de volsla gen nederlaag der sectarissen voltooien en bespoedigen. Wat er ook gebeure omtrent deze vooruitzichten, welke de naaste toekomst zal beoordeelen, wij blijven meenen, dat, wanneer men den huidigen toestand en zijne mogelijke verwikkelingen beschouwt, wij ons eer der met de verkiezing van Jules Ferry voor den presidentszetel van den Senaat mogen gelukwenschen. Aldus het lekende Parijsche hoofdorgaan, dat reeds meermalen toonde een juisten blik in de huidige toestanden te hebben. Yolgens berichten uit Parijs deelde Zaterdag 11. de voorzitter ii. de Fransche Kamer mede, dat hij van den heer An- drieux een verzoek had ontvangen om eene vervolging te mogen instellen tegen den heer E. Arène. De Soleil meldt, dat Andrieux in het zevende arrondisse ment van Parijs zich candidaat zal stellen hij de verkiezingen. Voor het Engelsche Lagerhuis hebben Vrijdag 11. weder twee aanvullende ver kiezingen plaats gehad en in beide ge vallen zegevierden de liberalen. Te Gateshead bracht dit geen verandering in de partij verhouding, wijl ook de vo rige mandataris, onlangs in den pairstand verheven en als zoodanig naar het Hooger- huis verplaatst, liberaal wasmaar te Cirencenster werd een nieuwe zetel ver overd op de unionisten wier candidaat Chester Master in Juli 11. met slechts vijf stemmen geslaagd was, doch thans door den liberalen candidaat Harry Law- son met 242 stemmen geslagen werd. Beteekenisvol voor de beoordeeling der anti-semitische beweging, die dage lijks in Duitschland in kracht en aanzien wint, is de merkwaardige triomftocht, die aan Ahlwardt bij gelegenheid van zijn ontslag uit de gevangenis van Plot- z'ensee is bereid. Het| bestuur der gevan genis, dat wel zoo iets had verwacht, hadden gevangene reeds eenige uren voor het einde van zijn gevangenschap in vrijheid gesteld, niettemin waren reeds tal van aanhangers naar de anderhalf uur buiten Berlijn gelegen gevangenis Plötzensee gekomen,zoodat zij nog bijtijds kwamen om hun uitverkorene in ont vangst te nemen. Zij brachten hem het eerst naar het schietgebouw te Moabit, waar 13 delegatiën uit ver schillende plaatsen den „terugontvangen leider" begroetten. In 47 rijtuigen namen de Berlijnschc vrienden van den agita tor vervolgens plaats, en aan het hoofd den stoet die onderweg nog groo van ter werd, hield Ahlwardt „rector aller Deutschen", met advocaat Hertwig zijne biijdo inkomst in zijne goede stad Ber lijn. Hij kwam door de fiere Branden burgerpoort binnen langzaam reed men Unter den Linden en de Friedrichstrasse door, en overal klonken de lloclfsden wederkeerende tegen. In het gebouw Germania in het noorden der stad, ver wachtten hem 3000 personen, mannen en vrouwener waren er nog eenige dui zenden, maar die hadden geen plaats in de zaal kunnen vinden, en wacht ten Ahlwardt dus buiten op. Het was een eindeloos gejubel en gejuich. Venters van anti-semitische brochures dedeD goede zaken. Neemt men nu in aanmerking dat het heel leelijk weer was, dan zal men erkennen, dat wij hier te doen heb ben met eene manifestatie, die als een bijzonder verschijnsel in het sociale leven kan worden gekenmerkt. De Duitsche Rijksdag heeft in handen der budgetcommissie gesteld het ontwerp tot wijziging der wet op de poststoom- bootlijnen, volgens hetwelk eene lijn in de Middellandsche zee en de Samao- lijn vervallen zullen, in plaats waarvoor Napels aangedaan zal worden en de Nord-Beutsche Lloyd eene lijn zal openen van Singapore over de Soenda-eilanden naar Nieuw-Guinea. In den loop der vergadering werd Ahlwardt toegelaten In de Hongaarsche Kamer heeft Zater dag 11. de afgevaardigde graaf Karolyi der regeering verzocht, zich te verstaan met de regeeringen van Duitschland, Frankrijk en Oostenrijk om het wissel spel in den actiënhandel tegen te gaan. De minister van koophandel deelde mede, dat te Budapest eene groote interna tionale veemarkt is gesticht. Ook deelde hij mode, dat er gearbeid wordt aan een wetsontwerp strekkende tot het ver krijgbaar stellen van een zeker aantal kleine landbezittingen, waardoor een middenklasse van landbouwers in het leven zou worden geroepen. Men zal met hare toestemmingen ook de grond bezittingen der hooge geestelijkheid ge bruiken. De regeering zal tevens een wetsontwerp indienen betreffende kolo nisatie, waardoor de regeering het recht verkrijgt kleine landbezittingen aan te koopen en ze dan voor kolonisten ver krijgbaar te stellen tegen afbetaling in termijnen. De katholieke beweging in Honga rije wint steeds meerj veld. De strijd tegen de noodlottige plannen der Hon gaarsche regeering op kerkelijk-politiek gebied neemt steeds in omvang toe. Bijna eiken dag verneemt men van een nieuw protest tegen de aan de belan gen der katholieke Kerk vijandige wets voorstellen, die de Regeering bij de Volksvertegenwoordiging aanhangig wil maken. Het steeds krachtige verzet der Katholieken heeft reeds het gevolg ge had, dat zij zich tot een bond organi- seeren, vast besloten den aanslag op de vrijheid der Kerk en in 't bijzonder op de heiligheid en het christelijke karak ter van het huwelijk met alle beslist heid af te weren. Wat vroeger in Hongarije, helaas, te weinig geschiedde, komt thans hoe langer zoo meer in zwangalom worden vergaderingen ge houden, waarin het katholieke volk aangaande de beteekenis en het gevaar van den dreigenden strijd op kerkelijk- politiek terrein wordt onderricht. Zulk een groote vex-gadering die met recht een formeele Katholiekendag mag hee- ten, werd 11. Maandag te Oedenburg ge houden. Zij werd door meer dan 2000 personen bezocht en had een schitte rend en geestdriftig verloopzij zal te Pesth te krachtiger indruk maken, wijl er niet aan to twijfelen valt, of zij zal het sein geven tot meerdere vergaderingen van een zelfde karakter in alle deelen des lands. Telegrammen van huldebetuiging werden aan Z. H. den Paus, Z. M. den Keizer-Komng, NIEUWE SCHIEDAM COURANT luiiiiinnmniiuniimii

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1893 | | pagina 1