Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Binnenland.
TWEEDE KAMER.
nig0
met de algemeene verwachting, de revo
lutie in de provincie Santa-Fé voort
duurt. De opstandelingen hebben de
meeste steden zonder ernstig bloedver
gieten ingenomen. Er worden gevechten
verwacht in Laplata. Generaal Costa
heeft 2000 man goed gewapende troepen,
en de opstandelingen zijn ongeveer even
sterk. Santa Fé wordt door de opstan
delingen belegerd. Zij stonden den gou
verneur twee uren toe om zich over te
geven. Yele opstandelingen werden in
Laplata gevangen genomen.
Schiedam, 2 Augustus 1893.
De Uitslag der Herstemming voor
een lid van den Gemeenteraad is als
volgt
Het aantal kiezers bedraagt 1249.
Uitgebracht werden 981 stemmen,
waarvan 48 van onwaarde, aldus is het
aantal geldige stemmen 933,
Daarvan verkregen de heeren
C. Klein, 493.
W. F. Tak, 440.
Gekozen is alzoo de heer
C. Klein.
Reeds per bulletin aan onze lezers in
(le stacl medegedeeld.)
De nationale driekleur wapperend
van de torenspitsen, de molens, de sche
pen in de haven en uit de huizen van
vele ingezetenen verkondigt heden den
heuglijken geboortedag van H. M. de
Koningin-Regentes, die voor de 35e maal
verjaart.
Op den stadstoren doet zich het caril
lon bij tusschenpoozen hooren. De in
spectie over de dd. Schutterij, die ten
1 ure in het exercitieveld zou worden
gehouden, kon wegens het minder gun
stige vreder niet plaats hebben. Verbe
tert het weder voor den avond nog,
dan zal althans de uitvoering door de
stafmuziek der dd. schutterij in de Plan
tage kunnen doorgaan.
Met deze uitvoering zal dan de fees
telijke dag worden besloten, die het
van ouds Oranjelievende Schiedam ge
legenheid geeft van zijne oprechte ge
voelens voor Vaderland en Vorstenhuis
opnieuw te doen blijken.
Vermeldden wij in een vorig nummer,
dat de firma J. T. Beukers op de
internationale tentoonstelling van ge
giste dranken te Brussel met de hoog
ste onderscheiding, den Grand Prix, weid
bekroond, ook der firma Daniel Visser
Zonen viel op bedoelde tentoonstelling
eene eervolle onderscheiding ten deel,
wijl haar voor hare inzending jenever
een eerediploma en gouden medaile werd
toegekend.
Wij verheugen ons over het succes
aldus door onze Schiedamsche nijver
heid in h«t buitenland behaald, en den
voorrang die haar product, ondanks de
veelzijdige concurrentie, nog altijd blijft
genieten.
Heden-nacht omstreeks twee ure is
de gistbereider Louis Meijer, werkzaam
in de stoombranderij tan de firma H.
Jansen Co., door eigen onvoorzichtig
heid in aanraking gekomen met het
drijl'wiel, dat hem aan zijn slooije greep
en een paar keer in zijn toomlooze
vaart mede voerde. Door de machine
spoedig tot stilstand te brengen, werd
het ergste voorkon en. M. uit zijn ge
vaarvolle positie verlost, bleek aan het
onderlijf en den arm eenigszins getrof-
fen te zijn. Nadat hem door den heer
dr. Elzevier Dom de eerste hulp was
verleend, werd hij naar zijne woning
vervoerd, waar naar wij vernemen, zijn
toestand heden ïedelijk wel was.
De Rotterdamsche Tramwegmaat
schappij vervoerde in de maand Juli 11.
078,872 reizigers met een opbrengst van
t53274.09, tegen 616,127 reizigers met
eene opbrengst van f 47135,91 in de
zelfde maand van het vorig jaar.
Het totaal van het reizigersvervoer
in de vorige maanden bedroeg 3,0494,3-»
luet eene opbrengst van f240.845.77
tegen 2,731,432 met, eene opbrengst van
f 217.65 '.415 in dezelfde maanden van
het vorig jaar. In het geheel werden
in de nu al'geloopen maanden van 1893
vervoerd 3.728.305 reizigers met een
opbrengst van f 294.119.84, tegen
3.347.559 reizigers met eene opbrengst
van f264.788.325 in dezelfde maanden
van het jaar 1892.
De buitengewone ontvangst bedroeg
in de maand Juli f 16340.29 tegen
f 15367.63 in dezelfde maand van 1892.
Het totaal generaal der ontvangsten
bedroeg f412.672.94, tegen f374.045.915
in het vorige jaar.
Het jaarverslag van den toestand der
Gemeente Rotterdam over 1892 is in
druk verschenen. Op 31 December be
droeg de bevolking 222.233 zielen en
vermeerderde met 5554 personen. Hier
van zijn 128.369 Nederd. Herv.65.716
R.-Kath., 7770 Ned. Israëliet, 5859 Ev.
Luth., 4814 Gereformeerd, 2499 Re
monstr., 1051 Waalsch Kerv., 1003
Oud-Roomsch, 1069 Hersteld Evang.
Luth., 836 Doopsgezind, 2950 personen
behoorden tot geen der 10 genoemde
gezindten.
Diie kwartjesvinders kregen gisteren
namiddag aan Plan 0 te Rotterdam
ruzie met iemand die de vorige week
verschillende lieden voor hen gewaar
schuwd had. Over en weer vielen er
klappen; een der kwartjesvinders kreeg
op het hoofd eene bloedende wond. De
politie, die ten laatste verscheen maakte
aan het spectakel een einde door alle
vier naar het bureau in de Pauwensteeg
te brengen, waar ten slotte bleek dat
een der kwartjesvinders nog eene boete
subs, eenige dagen hechtenis, wegens
openbare dronkenschap op zijne rekening
had. De man, ruim van geld voorzien,
betaalde terstond de boete.
Een dienstbode vond gister-ochtend
op de Groote Markt te Rotterdam een
portemonnaie, waarin f21. Zij vroeg
aan verschillende personen, wie er iets
verloren had, doch niemand wist het
raadsel op te lossen, totdat eindelijk
een vrouw zich als de eigenares der por
temonnaie aanmeldde. Men gaf haar
deze dan ook. Met heel veel vriende
lijke bedankjes maakte de vrouw, dat
zij nu haastig uit de voeten kwam. En
dit was ook maar goed voor haar, want
nauwelijks was zij weg of daar kwam
een andere vrouw huilende en zoekende
over de Markt Zij bleek de porte
monnaie verloren te hebben, die nu al
ver weg was.
Eene dienstbode te Rotterdam die
met eene speld in haren mond doende
was, slikte deze in. De speld, die in
het strottenhoofd is vast gaan zitten,
hebben verschillende geneesheeren te
vergeefs getracht te verwijderen, zoodat
eene operatie noodig is.
Te Charlois is men druk aan het in
zamelen van het vlas. 't Is een treurig
beetje dat dit jaar verwerkt kan worden
Bijna al het vlasland is weder omge
ploegd moeten worden daar de droogte
het zaad niet deed ontkiemen. Wat er
nu echter is, is van bevredigende duali
teit en wordt zeer duur betaald.
Door de. pclitie te Delft is aangehou
den W. F*. B., oud 33 jaar, sjouwer,
wonende aldaar, wegens diefstal van een
rood koperen deksel, afkomstig uiteen
branderij, ten nadeele van den koop
man in oud ijzer V. aan den Zuidwal.
Nadat tegen B. proces verbaal was op
gemaakt, werd hij op vrije voeten
gelaten.
Zitting van Dinsdag 1 Augustus.
Kiesrechtontwerpen.
De heer Rutgers van Rozenburg be
streed de ontwerpen sterk. Hij bsweerde dat
het ministerie bij de indiening van deze kies
wet, gezwicht is voor de pressie van buiten
en aan de "beweging een hoogere Tlucht heeft
gegeven, waarvoor de Reg. verantwoordelijk
is, ook wat de gevolgen betreft. Voor hem
huldigt haar ontwerp het algemeen stemrecht,
want alleen de aftrek van de analphabeten
brengt het kiezerscijfer op 74 pCt. der man
nelijke bevolking. Zelfs is het geen beperkt
algemeen stemrecht. En daaruit is de propo-
ganda van radicalen en loeialisten te verkla
ren. Van daar zijne waarschuwing aan de
Kamer om zich niet te laten influenceeren
door de beweging van buiten, maar stil haars
weegs te gaan, te midden van den storm en
het besef van hare verantwoordelijkheid voor
de beslissing. Onder herhaling van zijne be
zwaren tegen het algemeen stemrecht, wekte
spreker groote Vroolijkheid met zijn ironische
stelling, dat de Grondwet het vrouwen-kies
recht niet alleen gedoogt, maar zelfs gebie
dend voorschrijft en met zijn meening dat dit
kiesrecht de vrouwen èen tegengif oplevert
voor dat der mannen.
Maar al dacht hij overheersching van de
onderste lagen der maatschappij, toch zou hij
nog voor de voorgestelde uitbreiding zijn, ware
't niet dat de uitoefening er van in dit ontwerp
wordt belemmerd door de vernederende voor
waarde, dat men moet kunnen lezen en schrij
ven en zijn kiesrecht aanvragen. Dat is een
belemmering der vrije uitoefening van het
stemrecht. Hun, die in 1891 de beweging voor
algemeen stemrecht hebben op touw gezet
verweet spr., dat zij een stemrecht verlangden
alleen bruikbaar voor stemvee. Wat het
ontwerp zelf betreft, achtte hij het zoeken
naar een goed kenteeken mislukt en bestreed
hjj vooral het aannemen van afzonderlijke
kenmerken voor welstand en geschiktheid,
daardoor het voorstel eenerzjjds te veel uit
sluit, anderzijds aan te groote massa kiesrecht
toekent. De schrijfproef vooral keurt hij af en
de inschrijving in het bevolkingsregister weert
nog geen landloopers. Z.i. is aanneming der
wet alleen mogelijk wegens hare uitwendige
verdiensten, maar de kwestie zal er niet mee van
de baan zijn, zooals blijkt uit de openbaringen der
soc., die de agitatie zullen voortzettende ver
heffing en opvoeding des volks zal zij niet ten
gevolge hebben en bovendien beschikken wij
niet over middelen tegen de gevolgen van het
algemeen stemrecht als Frankrijk en Duitsch-
land bezitten. Van verwerping vreesde hij geen
oproerige tooneelen als in België. De kalmte
zou weldra terugkeeren, nadat misschien enkele
tegenstanders niet als Kamerleden herkozen
waren. Zij, die het alg. stemrecht in de lucht
zien, moesten 't dan maar per luchtballon
volgen (gelach). Ten slotte was hij bereid tot
overleg om het ontwerp te verbeteren, hoewel
hij zich ook dan nog zijn stem voorbehoudt.
De heer Schaepman kwam daarna aan het
woord, al dadelfjk ontzegde hij kracht aan het
betoog van mr. Rutgers, wiens tergende en
sarrende houding de door hem voorspelde
gevolgen zouden verergeren. Spr. beoordeelde
de wet van het standpunt dat de uitbreiding
gelfjk staat met algemeen stemrecht. En dan be
toogde hfj, dat indien thans de uitbreiding niet
geleidelijk is, daarvan de schuld draagt dat wij
in zake kiesrechtuitbreiding te langzaam waren.
Al is ons kiesrecht nog beperkt, kan het zonder
gevaar uitgebreid worden. De niet-geleidelijk-
heid maakt de uitbreiding niet gevaarlijk. Doch
dit daargelaten, ducht hij van dat stemrecht geen
gevaar voor den persoonlijken eigendom. Zij,
die dit vreezen zijn de onverschilligen, tevens
de grootste tegenstanders van kiesrechthervor
ming. Evenmin behoeft men te vreezen voor
belastingdruk, de orde en de vrijheid, de sou-
vereiniteit van het Huis van Oranje.
Daarentegen vreesde hij wel dat oordeelvel
lingen als de heer Rutgers uitsprak, het volk
tot verzet zullen aansporen.
De heer Rutgers kwalificeerde dit als een
bedreiging, den spreker in de rede vallende.
De heer Schaepman bestreed voorts den heer
Travaglino en betoogde dat bij ons de mo
narchie en de democratie elkaar niet uitslui
ten en dat alle macht van God komt maar op
dragers overgebracht wordt door middel van
het volk. Ruime uitbreiding van het kiesrecht
acht spreker noodwendig. De indiening van
het ontwerp is een kloeke daad, maar hij heeft
toch bezwaren.
Ten slotte dringt hij aan op gemeen overleg,
ook bij de regeeritig. Minister Tak zal door
gemeen overleg geen afbreuk doen aan zijn
karakter.
De heer H e 1 d t sloot zich geheel aan bij de
rede van den heer Kerd(jk. Hfj brengt een
warm woord van hulde aan de Regeering voor
de indiening van dit onderwerp. Men spreekt
van gemeen overleg, zeker moet dit worden
betracht maar met behoud der hoofdbeginselen
van het ontwerp Wilmer, overleg met opoffering
van wat hier wordt gegeven, dan moet dit wor
den afgewezen ook door de Regeering. Spr. komt
op tegen vrees voor de uitbreiding van het kies
recht. Verder trachtte hij de bezwaren door ver
schillende sprekers tegen een uitbreiding van het
kiesrecht in het algemeen en dit ontwerp in
't bijzonder ingebracht, te wederleggen en be
toogde de noodzakelijkheid het kiezersvraagstuk
van de baan te brengen. Of bij zijn stem aan
het Untwerp zal geven, zal afhangen van de
wijze waarop het er ten slotte zal uitzien. Hij
'hoopt dat de Minister zal terugkomen op de
uitsluiting van militairen en geeft den wensch
te kennen, dat deze zaak voor het sluiten van
het zittingsjaar zal zijn afgeloopen.
De voortzetting der beraadslagingen werd
daarna op heden-ochtend ten 11 ure bepaald.
Het Dagblad verneemt nader, dat
HH. MM. do Koning en de Koningin
van Saksen, na IIDr. vertrek van Sche-
veningen, eenige dagen de gasten zullen
zijn van HH. MM. de Koninginnen op
het Koninidijk lustslot liet Loo.
Do Groothertog van Saksen- V e'faP
is gisteren-avond per staatsspoor
9.15 in de residentie aangekomen.
In het Koningssalon vond de Gi
hertog ter zijner begroeting aanWe .fl
van wege de hofhouding d<r Kon1'1^.
den hofmaarschalk baron Taets van -
rongen en den stalmeester baron
tinck Voorts waren verschillende ad
teiten daar verecnigd, de Duitsche
zant en zijn secretaris van legatie,
imendantdei Groothertogin Vinkhnt)^
de Commissaris der-Koningin mr. 1° t
de burgemeester der residentie mr. K°
de gouverneur der residentie genf
Van Helden ook was daar de scht
de heer Bisschop. (joP
Na eenige oogenblikken aan het sta
vertoefd te hebben ging de Groothei
in een hofrijtuig naar Scheveninge"'
Het geheele bestuur der vnjzi"
kiesvereeniging s-Gravenhage heen
23 Juni jl,, daags na de algemeen6 v 'n<
gadering, waarin de Gemeenteraadsc
diditen zijn gesteld, besloten o"^'^,
te nemen en bepaald, dat daaraan e<
openbaarheid zou worden gegeven
afloop der Raadsverkiezing casii I
herstemming.
r Ar.
De Haagsche correspondent dei
Gr. Cd., sprekende over de waarsc'i'L.
lijke amendementen op de kieswet, ZL»t.
„Mocht de heer Tak zich halsstarrig
houden aan zijn ontwerp en a»11
bewijsmiddelen voor 't aanwezig Z'.l" t.
kenteekens van geschiktheid en >,ia
schappelijken welstand, dan staat
als vast dat voor zijn ontwerp °P eJl,
oogenblik niet meer dan 42 stenin'.^.
in de geheele Kamer zouden zijn te.^.r
den, die nog grootendeels van anti'
volutionaire zijde zouden komen.
De toestand van het Kamerlid
is, naar men meldt, nog weinig
stiger. Beide zijn armen zijn in ë^-y
verband gezet. Toch moet de heer
dens voornemens zijn aanstaande v
de Kamerzittingen bij te wonen-
zal zoolang te 's-Gravenhage gaan W°"
]ft»'
De prijzen van het rund- en
vleesch zijn heden door de meeste v'efpts
houwers in Den Haag met 10 c
per kilo verminderd.
Het hoofdbestuur van den
Nederl. Timmerlieden verbond wendt j,
bij adres tot de hoofden der minlS
eele departementenGedeputeerde Sta
gemeentebesturen, besturen van p°
en waterschappen en particulieren, L
dringende op het in bestekken v'u\j0o(
ken opnemen van bepalingen, waai
den werklieden een minimum
een maximum werktijd verzekerd v°'
Behalve do koning en de koni^^i
van Saksen, die reeds te Anistm1 (0
zijn, zullen heden ook al de and01^-
Scheveningen verblijfhoudende v Je
lijke personen daarheen gaan, 0111 !jaPd
een bezoek te brengen aan het el
Marken. Zij lteereu nog denzelldef
terug.
jief'
Zaterdag overleed te Utrecht .^jjlt
Jan Wildoboer, geboren te tlarde'
4 September 1817.
Nog niet lang teruggekeerd va' 0,jr
pelgrimstocht naar Rome, ging
streeks half Juli gezond en we joC|i
zijne familie te Laarne in Belgi^'^yijf
werd kort na zijne aankomst pief'
ziek en stond van het ziekbed m &e
op. Hij werd tijdig voorzien 5
laatste H.li. Sacramenten der stei'vfjjftÜ»
De heer Wildeboer was bijna Jetf
jaar werkzaam bij de N.R. Sp°° ee9'
Maatschappij, jarenlang als we* v"'1
ter te Utrecht. Bij den overgaa^aPif
den N. R. Spoorweg aan den
spoorweg trok hij zich in liet biz
leven terug. Hij was algemeen S
en bemind.
r j.güi'1
Aan de Gooische Vaart te H' f e6nit>!
is een vrouw, wier kleeren voo j,p.i
dagen vlam vatten, terwijl zij, yj(,ge
ontsteltenis over een in brand g