Stads- en Gewestelijk Nieuws.
omwenteling in Noorwegen, naar aanlei
ding van het feit dat Noorweegsche
republieken heimelijk op groote schaal
wapenen koopen, welke Noorwegen bin
nengesmokkeld worden. De Grashdanin
zegt, dat de Russische regeering de
vestiging eener republiek in Noorwegen
geenszins onverschillig zou aanzien.
Daarom kreeg de Finlandsche Landdag
van de regeering bevel, het Finsch-Noor-
weegsche spoorweg ontwerp niet verder
te behandelen.
Omtrent den stand der werkstaking
in de Engelsche kolendistricten verneemt
men uit Londen, dat de patroons der
steenkolenmijnen van Northumberland
hebben geweigerd de loons verhooging
van 16'/^ percent toe te staan, welke
door de mijnwerkers was verlangd. Het
aantal mijnwerkers die in de Phonda-
valleien elders in Wales staken, bedraagt
30.000. Er heerscht echter alles behalve
eensgezindheid onder hen. In Lancashire
zullen de volgende week vele fabrieken
geheel of gedeeltelijk gesloten worden.
Aan de New-York Herald wordt uit
Bangkok bericht, dat er in de provin
ciën eene groote agitatie heerscht. De
bladen te Saigon zeggen, dat er ernstige
gevechten aan de Mekong hebben plaats
gehad. De Siameezen verloren hierbij 300
man aan dooden. Het verlies der Fran-
schen was gering.
Volgens berichten uit Buenos-Ayres
trekken de radicalen langzamerhand
omstreeks 8000 man bijeen rondom Pe-
reyra en Temperley, nabij La Plata,
waar de aartsbisschop en de vrouwen
de regeering der provincie smeeken haar
ontslag te nemen. Het zuidelijk deel
der provincie Santa Fé is in opstand ge
komen tegen de radicale regeering.
Schiedam, 7 Augustus 1893.
Aan het commissariaat van politie
alhier zijn als op straat gevonden aan
gebracht of aangegeven1 damespara-
pluie1 boterhammenzakje met kinder
kousje en sokje; 1 portemonnaie met
eenig geldJ bril1 rozenkrans 1
ring met sleutels1 zwart bont bokje.
In het Souvenir el guide du grand
Hotel Coomans te Rotterdam, lazen wij
de volgende opmerkelijke mededeeling:
Schiedam ie zeer gunstig gelegen aan de
Maas waar ie weinig partij van getrokken
wordtaan de Jimke haven is weinig
vertier.
Tengevolge der enorme regens dei-
laatste dagen staat het water in het
Overmaas boven zomerpeil. Indien de
regens aanhouden, zullen de stoomgema
len de polders moeten ontlasten iets
wat in langen tijd in Augustus niet
gebeurd is.
Te Roon is onder voorzitterschap van
den burgemeester eene vergadering go-
houden, ter bespreking van de werk
verschaffing in den aanstaanden winter.
Er waren slechts 22 personen opgeko
men. De leden van den gemeenteraad
schitterden allen door hun afwezigheid.
Na een uitvoerige discussie besloot de
vergadering eene commissie van voor
bereiding van 5 leden te benoemen, de
heeren die benoemd werden bedankten
echter allen, en ook bij tweede stem
ming verzochten weder al de benoemden
niet in aanmerking te komen, zoodat
men maar besloot, nogmaals eene oproe
ping te doen, in de. hoop dan wat de
opkomst betreft gelukkiger te zijn.
Binnenkort zullen burgemeester en
Wethouders van Delft aan den gemeente
raad een voorstel doen om hen te machti
gen aan Ged. Staten voor te stellen
Hof van Delft en Vrijenban met Delft
te vereenigen.
VLAARDINGEN. Het vijftigjarig
priesterfeest van den zeereerw. heer
pastoor W. A. Boerkamp zal a. s. Woens
dag 9 Aug. des avonds om 7 uur geopend
worden met een plechtig lof, waarin de
aanwezigen eenige feestliederen te zijner
eer zullen aanheffen. Donderdag te half
tien woi-dt de solemneele H. Mis dooi
den jubilaris opgedragen, waarin de
hoogeerw. heer mgr. M. A. Lans, pastoor
te Schiedam, defeestpredikatiezalhouden.
's Avonds te 7Y2 uur zal de feestcantate
met tableaux vivants en andere musicale
nommers in de R. K. Jongensschool ten
gehoore worden gebracht. Hetzelfde
programma wordt ook op Zondag 13 en
Dinsdag 15 Aug. uitgevoerd.
Binnenland.
De raad van voogdij over Hare Ma
jesteit Wilhelmina, Koningin der Ne
derlanden, ingesteld bij de wet van den
14en September 1888, maakt bekend
vooreerst dat de heer jhr. mr. J. A2.
A. Van Panhuys, vice-president van den
Raad van State en, als zoodanig, krach
tens art. 2, laatste lid, der aangehaalde
wet, van rechtswege lid van den raad
van voogdij, den eed voorgeschreven in
art. 4, laatste lid, dier wet, in 's Raads
vergadering van l Augustus in handen
van den waarnemenden voorzitter heeft
afgelegd en daarna heeft zitting genomen
ten andere, dat de raad, in verband
met art. 9, le lid, van voornoemde wet,
in dezelfde vergadering, uit zijn midden
tot voorzitter heeft benoemd mr. W. ba
ron Van Goltstein.
Monseigneur Lorenzelli, Pauselijk In
ternuntius bij ons Hof, zal zich morgen
(Dinsdag) naar Holduc begeven ter bij
woning van de feestelijkheden, waarmede
het 50-jarig bestaan dier inrichting van
Middelbaar en Hooger Onderwijs zal
worden herdacht. Monseigneur zal de
gansche week afwezig blijven.
Jl. Zaterdag was het de verjaardag
van H. M. de Koningin van Saksen,
ta Scheveningen verblijf houdende. Hoe
wel dit feest zoo huiselijk mogelijk
werd herdacht, ontving de Koningin
toch talrijke blijken van belangstelling
vooral in den vorm van bloemgeschen-
ken, van de Vorstelijke familien en
aanzienlijke badgasten, te Scheveningen
aanwezig, terwijl uit het buitenland
een groot aantal telegrammen van ge-
lukwensch kwamen.
Er stonden er reeds elf in het circus,
twee aan twee, en reeds eenmaal had
„August de Domme" zijn salto mortale
gemaakt.
Nog één, nog éénen meteen
grijpt hij eenjtwaalfden pikeurbij den arm,
en met een eigenaardige beweging van
zijn krom rechterbeen wijst hij zijn
college zijne plaats. Hallo, hallo! en
met één sprong duikelt hij als een bal
over de menschen-barrière, staat weer
op zijn kromme beenen en salueert met
zijn koddig dom gezicht de juichende
menigte.
Wie zou op dat oogenblik vermoed
hebben, dat die clown aan geheel iets
einders dacht dan aan springen. Hoe
luchthartig en onverschillig schijnbaar
de kluchtige man zijn gevaarlijke spron
gen ook deed, zijne gedachten waren
elders; zij waren tehuis, bij zijne vrouw,
die kort vóór den aanvang der voor
stelling het leven had geschonken aan
drie meisjes. Zij zijn genoemd naar de
drie VorstinnenWilhelmina, Emma
en Sophia. (H.)
In Juli van dit jaar werden te Sche
ningen 3000 zeebaden meer genomen dan
in dezelfde maand van het vorige jaar
en wel 16392, als 3626 dames-, 8251
heëren-, 1102 kinder- en3313 gemengde
baden.
Het Kiesrechtdebat.
In het Kaïneroverzicht van He Tijd
lezen wij omtrent het kiesrechtdebat in
de zitting van 11. Vrijdag en enkele
der daarbij optredende sprekers het vol
gende
De heer Harte heeft heden het kies
rechtdebat geopend op een wijze die,
alle hulde verdient. Zijn rede had slechts
een gebrek zij werd te laat uitge
sproken. Hadde hij zich den eersten dag
niet laten schrappen zijn betoog zou nog
groot-er indruk gemaakt hebben en wel
licht had dan iemand nog neiging ge
voeld op dit punt terug te komen. Geen
enkele spreker heeft toch o.i. totnutoe
op duidelijker en meer afdoende wijze
de grondwettige bezwaren uiteengezet,
en hij mocht besluiten met de scherpe
maar verdiende vraag of de Grond
wet minder waardeering verdient dan
een notarieele akte, die men zeker niet
zoo lichtzinnig zou durven opvatten
als de minister art. 80 der Grondwet
opneemt.
En toch is in ons Land de eenige
waarborg voor het handhaven der Grond
wet de voorzichtigheid van den wetge
ver. Maar in plaats van deze voorzich
tigheid te betrachten, is er nooit meer
de hand gelicht met een wetsartikel
dan nu. Met den rechtsgeleerde der
oudheid Justinianus noemt de heer Harte
dit des te erger, waar de Wet die hij
overtreedt, door den minister wordt in
geroepen, om zijn houding te rechtvaar
digen. Uit de discussie over de Grond
wetsherziening blijkt toch,dat deze slechts
is tot stand gekomen, om en nadat do
Grondwetgever gezegd had, dat in dat
artikel niet te lezen was hetgeen er
thans wordt uitgehaald.
Uitvoerig werd dit door spreker in
details aangetoond. Hij trad dan ook in
eene wederlegging van prof. Buys en
andere heele of halve verdedigers dei-
grondwettelijke bezwaren. Maar ook
zonder grondwettelijke bezwaren zou de
heer Harte met dit ontwerp niet mee
gaan. De voorgestelde groote uitbrei
ding acht hij gevaarlijk en niet gerecht
vaardigd omdat het kiesrecht geen
natuurrecht is. Trouwens was het dit
dan mocht men met dit wetsontwerp niet
tevreden zijn en moest het kiesrecht
worden uitgebreid tot vrouwen en kin
deren, die door een politikken voogd
konden worden vertegenwoordigd .Wil h .j
dan niets Integendeel hij wil uitbrei
ding van het kiesrecht tot den gezeten
werkman, d. w. z. tot den werkman van
de bovenste lagen der vierde klasse,
maar niet tot de onderste lagen.
De eer niet alleen van dezen dag
maar van het geheele kiesrechtdebat be
hoort o. i. aan den heer Van Houten.
Wij zeggen dit niet, omdat hij als be
strijder der regeeringsvoorstellen optrad,
maar omdat, geheel objectief geoordeeld,
zijn argumentatie in ons oog het zoowel
in frischheid als in kracht van elk
andere won. Wij willen zelfs eraan toe
voegen dat, zoo ons gevraagd werd, wien
na den heer Van Houten de eerepalm
toekomt, wij wel niet den heer Borge-
sius, die hem heden bestreed, maar toch
een anderen voorstander van het wets
ontwerp, den heer Kerdijk zouden noe
men. Ja, hoe ver wij ook van hem af
staan, wij schroomen niet te verklaren
dat in warmte en overtuiging de keer
Kerdijk het van den heer Van Houten
won.
Welsprekend in den gewonen zin
van het woord is de heer Van Houten
niet. Zijn redevoeringen munten uit door
vorm noch door gloed van overtuiging
of gemakkelijkheid van voordracht. Ge
woonlijk heden had hij hiermede
nog al niet bijzonder te kampen
spreekt hij hortend en stootend en op
zulk een autoritaire wijze, dat hij zelfs
medestanders eer afstoot dan aantrekt.
Bij het zoeken naar woorden wordt hij
vaak onaangenaam scherp en bitter.
Hij is klein van gestalte en in houding
en gang ook in denkbeelden een
weinig afhellend. Zijn weinige haren
bijna alle kamerleden hebben weinig ha
ren en baard schij nen met den dag meer
te gaan grijzen, maar in zijn hoofd
schitteren een paar goedige blauwe
oogen, die niet doen vermoeden, dat hij
op politiek gebied meer als vijand wordt
gevreesd dan als vriend wordt gewaar
deerd.Hij is verweg de volmaaktste parle
mentariër, dien onze Kamer rijk is. Op elk
gebied telt hij mede, ja speelt hij een dei-
eerste rollen. Al heeft; wijlen Levysohn
Norman hem eens toegeroepen, dat hij
eerst een reisje naar de Oost moest
maken, toch zal wel niemand in ernst
durven beweren dat hij van koloniale
zaken niet op de hoogte is. Met onbe
twistbare autoriteit behandelt hij de
defensie-aangelegenheden. Bij financiee
vragen staat hij op den voorgrond. Op
het gebied der algemeene en binne0
landsche politiek speelt hij een der eerste»
zoo niet de eerste viool.
Hij is een man van werkkracht 011
talent, die diep ingaat in alle kwestn11
aan zijn oordeel onderworpen. Zijn ste00
wordt steeds dankbaar aanvaard, maar
is ook reeds ieders deel geweest er'
voor allen die ooit zijn medestander8
waren, was hij steeds in meerdere in»1
enfant terrible. Dweepen doen wij aller
minst met hemmaar zou f
iemand dit doen Hij weet conservatie'
conclusiën toe te lichten met ai'gu
men ten, radicaal op socialistisch af, e"
als men dan hoort, hoezeer hij
overtuigd is van de waarde van z'Jn
steun in dit opzicht zou men so®s
geneigd zijn hem pedant te noeme"'
indien hij daartoe niet te veel ken0'8
bezat dan vraagt men zich af, 0
hij nu eens links dan weer rechts stuui
alleen om dien steun hooger te doe"
waard eeren.
Het bericht uit het Leidsche Hagll"'1
omtrent de bestemming, die door d00
nieuwen eigenaar aan het eiland Schie'
monnikoog zou worden gegeven (t°6
vlucht voor dronkaards), vindt tegen
spraak in de Arnh. Ct., die verzeker1»
dat daartoe vooralsnog geen plan b"*
staat en dat de nieuwe eigenaar volg6"®
de traditiën van zijn voorganger za
handelen.
Te Haarlem stond Donderdag de luit0'
nant-Kapelmeester Ch. Kriens het r-'
wiel te bekijken van een zijner leerling013'
toen plotseling een daaraan bevestig'
pistooltje afging. Het schot trof d00
heer Kriens in het gelaat, en een de1'
oogen werd zwaar beleedigd.
f
Tusschen twee jongelieden van 18°
19 jaar, werkzaam aan de koninklijk'
grofsmederij te Leiden, ontstond Zat01
dag-namiddag op het weik eene oneemg
heid, die liet gevolg was van eene aa0
vai.kelijk onschuldige plagerij. Een hm1
ner nam ten slotte eenen hamer en sloe£
den ander daarmede achter het oor, tengd
volge waarvan de geslagene neerviel 00
eenige oogenblikken later den geest ga
Spoedig ingeroepen geneeskundige hun
mocht niet meer baten. De pleger va'1
dezen doodslag is gevangen genome0,
In het Weteringplantsoen te Auiste''
dam vond men Vrijdag ochtend in
vroegte een gevulden beddenzak.
de
Bij
uil
opening kwam er een manspersoon
zoo wit als een duif, daar de veer"
zich aan zijn kleeren hadden gehech'-
Hoe hij daar gekomen was wist bij me j'
maar wel dat hij 's avonds tevoren te ve0
drank had gebruikt.
Het is Zaterdag-avoud in de Da'11
straat te Amsterdam, weder meer d00
eenmaal bijzonder rumoerig gew0t5V'
ten gevolge van de wijze waarop 0
colporteurs van bladen als Hecht r"L'
Allen en He nieuwe Tijd hunne koop v>'0,3
aan den man trachtten te brengen- 3;
politie trad eenige malen krach'1®
tusschenbeide en deed eenige arrestatie8'
In de rijtuigfabriek van Gebr. Sp'jb.Y
te Amsterdam is te zien een sierlijk rlJ
tuigje Due de Dame, in de hofkleu1'
beschilderd, en bekleed, en bespan00
met een vierspan kleine paardjes, volled 0
opgetuigd cn bestuurd door de l0yeI'n
groote i n gekleede beeltenis van koning
Wilhelmina, vergezeld van haar lie^t.
lingshond Swell. Achterop zit een hoik°^
sier in gala-livrei. Het rijtuigje kee.g
electrische verlichting. De groep
bestemd voor eene buitenlaudsche tctl
toonstelling.
Te Zaandam is een geval van cholej3,
asiatica voorgekomen. u
De patiënt, een gepensioneerd 1° j<1
militair, is echter weder geheel hers
zoodat hijzelf zijn goed naar den des
fectie-oven gebracht heeft. r
Het bacteriologisch onderzoek,
prof. Forster ingesteld, bracht den aa
van de ziekte aan het licht,