Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
eerste blad.
16de Jaarg.
Zondag 13 Augustus 1893.
No. 4660.
^ttreau ^cogzixaat 317.
Doorzicht.
Feuilleton.
De Poolsche Banneling.
ALGEMEEN OVERZICHT.
PRIJS VAN DIT BLAD:
PRIJS DER ADVERTENTIEN
HIEUWE
Voor Schiedam per 3 maanden
Franco per post door geheel Nederland
Afzonderlijke Nommers
1.50
2,
0.05
Het auteursrecht van den inhoud dezer courant is verzekerd
volgens de Wet van 28 Juni 1881 StsblNo. 124.
Van 1 6 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer0.10
Voor herhaalde plaatsing -vorden billijke overeen
komsten aangegaan m
(Ingezonden).
Wie ter wereld zou het aangenaam
Vloden, zoo gebrek aan doorzicht hem
v°i'Weten werd. En toch hoe weinigen
zijn er, die, eerlijk gesproken, niet in
Mindere of meerdere mate aan dat ge-
kiek lijden. Wij beleven in onze dagen
Vl'eenide dingen. Overal verwarring. Op
s°ciaal en niet het minst op politiek
gebied. Waar ligt de oorzaak? Alleen
ln de zucht om eigen haan koning te
^°en kraaien, een zucht, die ieder quasi-
hervorminglustige heeft aangegrepen, en
"le elke degelijke samenwerking, wil
2lJ goede resultaten voortbrengen, on
mogelijk maakt. Werp slechts een blik
111 den toestand, waarin onze stad zelve
pikeert. Wat al pogingen zijn er nu
door dezen dan door genen aangewend
0lïi onze kwijnende industrie op te beu
len! Wat al vergaderingen belegd, om
djet vereende krachten verbetering in
dien toestand te brengen! Wat al heil
middelen aan de hand gedaan, waarvan
rQen de beste uitkomsten zich voorstelde
Wat al vereenigingen nu opgericht,
dan ontbonden, alleen omdat men daar
in beterschap in den steeds meer en
ineer klemmenden toestand verwachtte
de slotsom? Achteruitgang in zaken,
Vei'iïiindering van waarde der panden,
geldverlies onder alle vormen en uitin
gen der zich nog voortslepende industrie,
^■edaar wat ge aanschouwt, en wat u
de toekomst van onze goede stad met
200 bedroefde blikken doet te gemoet
^en. Toch ontbreekt het niet aan flinke
degelijke mannen. Toch zijn er onder
ten velen, die evenals wij die toestan
den betreuren en reikhalzend naar mid
delen tot verbetering uitzien. Toch
borden er onder hen gevonden, die zelfs
len koste van eenig persoonlijk offer,alleen
°ni wille van het goede doel en de
Naar liet Fransch van Louis Collas.
19)
,®ijna alle in het geheim handelande vereeni-
j* "gen nen, u in Rusland een godsdienstige
w Ur aan Buiten den offlcieelen Beredienst,
tarvan de Czaar het opperhoofd is, verme-
gynldigen de fanatieke sekten zich in het
en bieden zij weerstand aan alle
j..rv"lgingen en nasporingen van de politie;
b» °nderscheiden zic.li door de vreemdsoortigste
'lamingen en door gebruiken, die ernstig
41?" twijfelen aau het verstand der ingewijden.
bit,6 j'Waasheden, alle gruwelen komen voort
tot r-6 S®hehne genootschappen en van tijd
gev wijst eenige karbaarsche daad op het
aar> dat derRussische maatschappij bedreigt
Seri f)nver').'(l('eU)l£e Rechtbank, aau het Veem-
cht herinnerende, treft diegenen der inge-
heilzame gevolgen, hunne medewerking
daartoe gaarne toezeggen
Maar meen nu niet, dat ge het daar
mede gewonnen hebt. Afzonderlijk is
bijna een ieder weldenkend en wel-
meenend, breng echter al die welden-
kenden en welmeenenden hijeen, en al
uwe illusie voor een betere toekomst
verdwijnt. Waarom? De samenwerking
ontbreekt, wijl een ieder aan zijn recept
als geschikter ter genezing van de zieke
blijft vasthouden en zieker dan ooit ver
laat de zieke het consult. Is dit over
drijving? Mocht het waar wezen, dan
helaas het is waarheid en werkelijkheid.
En wat men hier aanschouwt, men
kan het in bijna iedere stad, vooral in
die, waarin eene of andere bepaalde
industrie den boventoon voert en waar
aan dientengevolge de bloei der stad
zelve hangt, waarnemen.
Aldus op sociaal, zoo ook op politiek
gebied
Wie den moed gehad heeft in de
laatste weken de ellenlange verslagen
van de zittingen der Tweede Kamer te
volgen, kan er over oordeelen.
Zou de homogeniteit, ik zeg niet,
der elkander tegenover gestelde fracties,
maar van de leden dier fracties onder
ling, ooit verder te zoeken zijn geweest
dan bij de behandeling van h6t jongste
kieswet-ontwerp Een ieder is overtuigd,
dat eene nieuwe kieswet-regeling nood
zakelijk is, de drang der omstandigheden
drijft daartoe. Al verschilt men hemel
breed van gevoelen met de uitbreiding
der kiesbevoegdheid, zooals die ons door
minister Tak wordt aangeboden, men
kan dien werlczamen dienaar der Kroon
den lof niet ontnemen, die hem toekomt
voor den doortastenden moed, waarmede
hij zijn ontwerp opgezet, ontwikkeld en
der beslissing der wetgevende macht heeft
aangeboden. Nog meer echter moeten wij
dien moed bewonderen, na al hetgeen ge
sproken, geschreven en gewreven is sedert
hij zijn ontwerp indiende. Want dat hij de
moeilijkheden voorzien heeft, die op dat
wijden, die verdacht worden het geheim der
sekte te hebben verraden.
Onder de scheurmakers, die in opstand zijn
tegen den godsdienst van hun land en de
grondslagen van de maatschappij, belmoren de
Morelstchiklsonder hen is zelfmoord tot een
geloofsartikel verheven, en menigmaal zijn de
oevers van de Wolga getuige geweest van
die ontzettende offeranden, waarbij veertig tot
vijftig vrijwillige slachtoffers vielen onder den
bijl, of zich in den vuurpoel wierpen van door
hen zeiven veroorzaakte branden.
Eudoxie Ivanowna had reeds in haar jeugd
een groot overwicht gekregen op de verlichten
in het Gouvernement van Kaluga. Haar echt
genoot, die een groot fortuin had gewonnen
in den pelterijenhandel, werd door haar over
gehaald tot het lidmaatschap van de sombere
leer der vernietigingvan vele branden kon
men de schuldigen niet vinden de zelfmoor
den werden menigvuldiger en begonnen de
aandacht van de overheid te trekken. Het is
nu een jaar geleden, dat een groot pakhuis
iu de voorstad van Kaluga verbrandde. Men
verbrijzelde de deur, en zag toen een groot
aantal slachtoffers, reeds verstijfd door den
dood; enkele mannen en vrouwen leefden nog,
die in afwachting van hot gewichtige oogen-
blik onbegrijpelijke liederen zongen.
Onder hen bevonden zich Eudoxie eii haar
mau. Men onderwierp hen aan een verhoor;
men geeselde hen, zonder dat z(j een enkele op-
indienen zonden volgen, wie zal er aan
twijfelen. Van waar nu dat verschil
van gevoelen onder de leden der ver
schillende fracties Is ons land dan nog
niet rijp voor eene degelijke uitbreiding
der kiesbevoegdheid Afgaande op het
geen do verslagen ons in den laatsten
tijd te lezen gaven, zou men het waar
lijk betwijfelen. Of schuilt de fout soms
ook niet in het gebrek aan samenwer
ken volgens een eerst goed overwogen,
vastgesteld program? En waarom blijft
zulk een program bijv. onder onze ge-
zamentlijke Kamerleden tot de vrome
wenschen behooren Omdat men op po
litiek gebied aan hetzelfde euvel mank
gaat, als op maatschappelijk terrein,
een ieder wil het goede afzonderlijk,
maar vergaderd, blijft hij vasthouden
aan eigen recept. Zal het zieke land
aldus genezing geworden
Onze tijd kan bogen op knappe, we
tenschappelijk degelijk ontwikkelde man
nen, dit valt niet te ontkennen, maar
kan hij ook roemen op mannen van
doorzicht Niemand zal zich durven
beroemen die verheven eigenschap te
bezitten, want dat beroemen zelf zou
reeds bewijs van het gemis daarvan
leveren. Toch springt dat gemis bij
eenigszinsernstige overweging, ieder wel
denkende teistond in het oog.
Wat nu is doorzicht, zooals wij dat
zoo gaarne zouden verlangen in diege
nen, die geroepen zijn öf wel zelve te
besturen of door stem of raad, hen, die
besturen, bij te staan?
Daaronder verstaan wij vóór alles
onpartijdigheidonbevooroordeeldheid,
onderdrukking van alle bijna een ieder
aangeboren zucht, aan eigen oordeel
hardnekkig te blijven vasthouden, weg-
cijfering van elk ongeregeld eigenbe
lang, open oog hebben niet enkel voor
eigen voordeel, maar ook voor de be
hoeften van anderen, al zijn die anderen
ook in vele zaken onze tegenstanders,
eveneens open oog hebben, niet alleen
voorde toestanden, waarin wij leven,maar
heldering gavenmen scheidde hen, veroor
deelde hen tot verbanning naar Siberië, met
verschillende bestemming geen wcord hebben
zij gesproken om hun rechter te vermurwen
of zich aan pijniging te onttrekken.
Reeds zeer veel sectarissen zijn hun hier
voorgegaan, en er is geen enkele belangrijke
groep in deze onmetelijke kolonie, waarin niet
eender talrijke vertakkingen van de Raskol, (zoo
heet deze vereeniging van zonderlinge menschen)
vertegenwoordigd is twijfel er niet aan, Eu
doxie beschouwt zich als een apostel, die in
deze wereld een zending te vervullen heeft.
- En schrijft gij aan haar de twee geval
len toe, waarvan wij bijna de slachtoffers
werden
-- Zonder de minste aarzeling.
En vermoeden onze geleiders dan niets?
Zij kennen de waarheid even goed als
ik, maar zij zullen er zich wel voor wachten
dit te zeggen. Aangezien die sectarissen het
voorwerp eener bijzondere bewaking behooren
te zijn, zonden zij genoodzaakt zijn te erken
nen hun plicht te hebben verzuimd. Zij allen
zullen daarom de fuit.cn verdraaien, Zij allen
zuller. een zeer omslachtig, maar ook zeer
onduidelijk rapport opmaken, waaruit niets
anders zal blijken, dan dat alles op zeer na
tuurlijke wijze is toegegaan en er geen enkele
reden bestaat iemand te verdenken of te be
schuldigen.
Die zonderlinge vrouw prikkelde mijn uieuws-
ook voor die, waarin eene naaste toekomst
ons kan plaatsen. Voeg daarbij nog het
waardeeren en aandachtig overwegen van
de gevoelens van anderen en van derede
nen, waarmede zij hunne meeningen om-
kleeden, eerbied hebben voor de minder
heden door aan allen recht te doen
wedervaren,ziedaar wat wij door doorzicht
willen verstaan hebbenen waardoor alleen
eerlijke en duurzame samenwerking mo
gelijk is. Is doorzicht aldus opgevat
een ideaal Ja een ideaal voor wie
christelijke deugd uit zijn woordenboek
geschrapt heeft. Waar echter nog chris
telijke deugd onder welke vorm ook t n
grondslag ligt, daar moge het een ideaal
genoemd worden, maar in ieder geval
een dat werkelijkheid worden kan.
Wij wanhopen niet. Nog altijd draagt
onze munt op haren rand dat verheven
devies onzer vaderen „God zij met ons",
en zoolang ons vaderlaud en in ons va
derland de ons allen dierbare stad onzer
inwoning dat christelijk devies getrouw
blijft, zoolang bestaat er gegronde hoop,
dat na langdurige ziekte eens de genezing
volgen zal, en dat hetere dagen na de
minder goede, die wij thans beleven,
komen zullen. Want die op den Heer
vertrouwt, zal in eeuwigheid niet be
schaamd worden.
L. L.
12 Augustus '93.
De Eransche ministers hebben, naar
men uit Parijs meldt, te Fontainebleau
onder presidium van Carnot eene ver
gadering gehouden, om te beraadslagen
over hetgeen met den lastigen Dupas
moet begonnen worden, wiens „onthul
lingen" over het niet arresteeren van
Arton zeer ongelegen komen wegens den
naderenden verkiezingsdag. In afwach
ting van verdere maatregelen heeft de
minister van binnenlandsche zaken aan
de dagbladen de volgende nota doen
toekomen„Dupas heeft ter bevrediging
gierigheidik trachtte haar terug te vinden,
doch vöor onze komst te Irkoutsek zag ik
haar niet weer. In die stad had een nieuwe
loting plaats en werden de gevangenen in
verschillende richtingen verder gezonden. Ik
nam afscheid van Katow, die naar Okatch,
in het uiterste Oosten van Siberië, vertrok.
Niemand wist, welks bestemming Eudoxie
Ivanowna nad gekregen.
Eindelijk verrezen de gekleurde koepels van
de kerken te Irkoutsk voor onze blikken. Was
hier het einde van mjjn tocht Ik wist dit
nog niet, maar het was voor mij reeds een
troost te weten, dat ik op dit punt weldra
zou zijn ingelicht, en dat ik in ieder geval
hier éenige rust zou genieten.
Sedert wij Tobolsk hadden verlaten, waren
wij in geen eigenlijke stad meer geweest.
Links hadden wij Krasnoiarsk en Barnaoui,
rechts Omsk en Sémipalatinsk laten liggen.
Zeer zeker is Siberië inet zijn prachtige
wouden, zijn bergen, met een grooten rijkdom
aan delfstoffen, zijn schoone meren en vlakten
waar de arbeid der menschen zulke rijke
vruchten zou kunnen dragen, een studie over
waardig maar ik verkeerde in te treurige
omstandigheden om de schoonheden van de
natnnr te bewonderen ik wenschte het beeld
der beschaving spoedig weer te zien.
i {Wordt vervolgd.)
